จริงๆแล้วแม่น้ำเจ้าพระยาไม่ได้เกี่ยวข้องกับเจ้าพระยาคนไหนเลยแต่ที่ทีมาจากชื่อสถานที่ที่แม่น้ำไหลผ่าน สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงเขียนไว้ในราชพงศาวดารฉบับพระราชหัถเลขว่า "ที่เราเรียกปากน้ำเจ้าพระยากันทุกวันนี้" แต่โบราณเรียกปากน้ำพระประแดง
ภายหลังเมื่อแผ่นดินงอกทะเลหางออกไปไกลเมืองพระประแดง จึงเรียก ปากน้ำบาง
เจ้าพระยาในสนธิสันญาที่ไทยได้ทำกับฝรั่งเศษ ครั้ง ม.ลาบูแบร์ ในราชการสมเด็จพระนารายมหาราช จึงเรียกแม่น้ำสายนี้ว่า "แม่น้ำบางเจ้าพระยา"
ในสมัยต่อมา ม.ร.ว. ศึกกฤทธิ์ ปราโมช เขียนไว้ในคอลัม ข้าวไกลนา หนังสือพิมพ์สยามรัฐฉบับวันที่ 30 มิถุนายน 2520 ว่าแม่น้ำเจ้าพระยาเริ่มต้นที่จุดรามของแม่น้ำน่านและแม่น้ำปิงที่ปากน้ำโพจังหวัดนครสวรรค์ ไปสิ้นสุดไหลออกทะเลปากน้ำเมืองสมุทรปราการ ตรงที่แม่น้ำนี้ไหลออกทะเลนั้น เคยมีชื่อ ว่า เจ้าพระยา ชื่อตำบลนั้น ก็เลยใช้เรียกชื่อแม่น้ำทั้งสายว่า แม่น้ำเจ้าพระยา เช่นเดียวกับเอาชื่อตำบลที่แม่น้ำสายอื่นๆไหลผ่านออกสู่ทะเลเป็นชื่อแม่น้ำ เช่น แม่น้ำบางประกง แม่น้ำท่าจีน แม่น้ำกลอง เป็นต้น