สาเหตุ และปัจจัยเสี่ยงของโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก

สาเหตุ ของมะเร็งต่อมลูกหมากยังไม่มีใครทราบ แต่เท่าที่วิจัยได้พบว่าความเสี่ยงของมะเร็งต่อมลูกหมากได้แก่ อายุ มะเร็งต่อมลูกหมากพบในผู้ป่วยอายุมากกว่า 50ปีขึ้นไป อายุโดยเฉลี่ยประมาณ 70 ปี ประวัติครอบครัว พบว่าชายที่มีพ่อ หรือพี่น้องเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากจะมีโอกาสเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากสูงกว่าคน ทั่วไป เชื้อชาติ พบไม่บ่อยในชาวเอเชียแต่พบบ่อยในอเมริกา

อาหาร พบว่าผู้ที่บริโภคมันจากสัตว์มากมีโอกาสเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก ส่วนผู้ที่บริโภคผักและผลไม้จะลดโอกาสเกิดมะเร็งต่อมลูกหมากผู้ที่สูบบุหรี่ ก็มีโอกาสเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก

ยังไม่พบหลักฐานว่าการทำหมันชายทำ ให้มะเร็งต่อมลูกหมากเป็นมากขึ้นขณะนี้กำลังศึกษาว่า ต่อมลูกหมากโต คนอ้วน การขาดการออกกำลังกาย การสูบบุหรี่ การเจอรังสี การติดเชื้อไวรัสบางชนิดเป็นสาเหตุของมะเร็งต่อมลูกหมากหรือไม่ เท่าที่มีหลักฐานยังไม่พบความสัมพันธ์ดังกล่าว

ผู้ที่มี ปัจจัยเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมลูกหมากควรตรวจอะไรบ้าง

สำหรับ ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงดังกล่าวควรจะปรึกษาแพทย์ว่า เมื่อไรจึงจะตรวจหามะเร็งต่อมลูกหมากแม้ว่าจะไม่มีอาการ จะตรวจอะไรบ้าง และตรวจถี่แค่ไหน แพทย์จะแนะนำให้ตรวจดังที่จะแสดงข้างล่างแต่การตรวจดังกล่าวเป็นการตรวจว่า มีความผิดปกติที่ต่อมลูกหมากหรือไม่มิใช่บ่งว่าเป็นมะเร็ง

การตรวจ ต่อมลูกหมากทางทวารหนักโดยการที่แพทย์ใส่ถุงมือ ใช้ vaslin หล่อลื่นนิ้วมือ แล้วตรวจต่อมลูกหมากทางทวารหนักเพื่อดูว่ามีก้อน หรือขนาดโตขึ้น

การ ตรวจหาสาร PSA ซึ่งเป็นสารโปรตีนที่ผลิตโดยต่อมลูกหมาก ค่าจะสูงในโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ค่าปกติจะน้อยกว่า 4 nanogram ค่าอยู่ระหว่าง 4-10 nanogram ค่านี้อยู่ระดับปานกลางถ้าค่ามากกว่า 10 ถือว่าสูงค่ายิ่งสูงโอกาสเป็นมะเร็งก็จะสูง นอกจากนี้ยังพบว่าค่า PSA สูงพบได้ในโรค ต่อมลูกหมากโต การอักเสบของต่อมลูกหมาก ค่ามักจะอยู่ระหว่าง 4-10 nanogram

หากการตรวจดังกล่าวพบว่าผิดปกติก็จะต้องตรวจเพิ่ม เพื่อยืนยันว่าเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากหรือไม่

อาการของ มะเร็งต่อมลูกหมาก

มะเร็งต่อมลูกหมากแรกเริ่มจะไม่มีอาการ แต่หากมีอาการจะเกิดอาการเหล่านี้

ปัสสาวะบ่อยโดยเฉพาะเวลากลางคืน
เวลา เริ่มปัสสาวะจะลำบาก
ปัสสาวะไม่พุ่ง
เวลาปัสสาวะจะปวด
อวัยวะ เพศแข็งตัวยาก
เวลาหลั่งเมื่อถึงจุดสุดยอดจะปวด
มีเลือดในน้ำเชื้อ หรือปัสสาวะ
ปวดหลังปวดข้อ

อาการต่างๆเหล่านี้อาจจะเกิดในผู้ ป่วยที่ต่อมลูกหมากโตหรือต่อมลูกหมากอักเสบ

การวินิจฉัยโรค มะเร็งต่อมลูกหมาก

เมื่อผู้ป่วยที่การตรวจเบื้องต้นสงสัย ว่าจะมีปัญหาเกี่ยวกับต่อมลูกหมากแพทย์ทั่วไปจะปรึกษาแพทย์เฉพาะทางเพื่อการ วินิจฉัยต่อไปโดยทั่วไปนิยมตรวจ

Transrectal ultrasonography การทำ ultrasound ต่อมลูกหมากทางทวารหนัก
Intravenous pyelography คือการฉีดสีเข้าหลอดเลือดดำเพื่อให้สีขับออกทางไต ไปกระเพาะปัสสาวะ
Cystoscope แพทย์จะส่องกล้องเข้าทางท่อปัสสาวะ

เมื่อสงสัยเป็นมะเร็งแพทย์จะ ใช้เข็มเจาะชิ้นเนื้อต่อมลูกหมากไปตรวจทางพยาธิถ้าเป็นต่อมลูกหมากโตก็จะ รักษาตามขั้นตอน

ระยะของโรค

การวางแผนการ รักษาจะต้องรู้ว่ามะเร็งต่อมลูกหมากแพร่กระจายหรือยังหรือยังอยู่เฉพาะที่ ต่อมลูกหมากโดยจะต้องมีการตรวจเพิ่มเช่นการตัดชิ้นเนื้อจากทวารหนัก การ x-ray พิเศษ ที่นิยมแบ่งเป็น 4 ระยะได้แก่ 1-4 หรือ A-D

Stage 1 หรือ A ระยะนี้ผู้ป่วยไม่มีอาการไม่สามารถตรวจพบมะเร็งต่อมลูกหมากทางทวารทราบว่า เป็นโดยการผ่าตัดต่อมลูกหมากโตระยะนี้มะเร็งอยู่เฉพาะในต่อมลูกหมาก

Stage 2หรือ B สามารถตรวจได้จาการตรวจต่อมลูกหมากโดยการใช้เข็มเจาะชิ้นเนื้อต่อมลูกหมาก เนื่องจากค่า PSA สูงมะเร็งยังอยู่ในต่อมลูกหมากไม่แพร่กระจาย

Stage 3หรือC มะเร็งแพร่กระจายไปเนื้อเยื่ออยู่ใกล้ต่อมลูกหมาก

Stage 4 หรือDมะเร็งแพร่กระจายไปต่อมน้ำเหลืองหรืออวัยวะอื่น
Reccurent หมายถึงภาวะที่มะเร็งกลับเป็นใหม่หลังจากรักษาไปแล้ว

การ รักษา

แพทย์จะเลือกวิธีรักษาโดยคำนึงถึงปัจจัยต่างๆดังนี้

ระยะ ของโรคว่าแพร่กระจายหรือยัง
ชนิดของมะเร็ง
ประโยชน์ที่ได้จากการ รักษา
ผลข้างเคียงของการรักษาและการป้องกัน
การรักษานี้มีผลต่อความ รู้สึกทางเพศหรือไม่ มีผลต่อการปัสสาวะหรือไม่ หลังรักษามีปัญหาถ่ายเหลวหรือไม่
คุณภาพชีวิตหลังรักษา


วิธี การรักษา

การเฝ้ารอดูอาการ เหมาะสำหรับมะเร็งที่เริ่มเป็นและผู้ป่วยสูงอายุหรือมีโรคประจำตัวที่เสี่ยง ต่อภาวะแทรกซ้อนจากการรักษา

การผ่าตัด Prostatectomy เป็นวิธีการที่นิยมใช้ในการรักษามะเร็งในระยะเริ่มต้นซึ่งมีวิธีการทำผ่าตัด ได้ 3 วิธี

1. radical retropubic prostatectomy แพทย์จะผ่าตัดผ่านทางหน้าท้องโดยตัดเอาต่อมลูกหมากและต่อมน้ำเหลือง
2.radical perineal prostatectomy แพทย์ผ่าตัดผ่านทางผิวหนังบริเวณอัณฑะและทวารหนักโดยตัดต่อมลูกหมาก ส่วนต่อมน้ำเหลืองต้องตัดออกโดยผ่านทางหน้าท้อง
3.transurethral resection of the prostate (TURP)เป็นการตักต่อมลูกหมากโดยการส่องกล้องผ่านอวัยวะเพศเป็นการตัดชิ้น เนื้อเพื่อให้ปัสสาวะไหลคล่อง ถ้าผลชิ้นเนื้อต่อมน้ำเหลืองมีเชื้อมะเร็งแสดงว่ามะเร็งนั้นแพร่กระจายแล้ว

Radiation therapy การให้รังสีรักษาเป็นการให้ในกรณีที่มะเร็งนั้นก้อนขนาดเล็กหรือให้หลังจาก ผ่าตัดต่อมลูกหมากไปแล้วการให้รังสีรักษาอาจจะให้โดยการฉายแสงจากภายนอกหรือ การฝังวัตถุอาบรังสีไว้ใกล้เนื้องอก implant radiationหรือ brachytherapy

Hormonal therapy เนื่องจากมะเร็งต่อมลูกหมากต้องใช้ฮอร์โมนในการเจริญเติบโตการให้ฮอร์โมนจะ ใช้ในกรณีที่มะเร็งได้แพร่กระจายแล้วหรือเพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำหลังการ รักษาซึ่งมีวิธีการรักษาดังนี้

การตัดลูกอัณฑะซึ่งเป็นแหล่งผลิต ฮอร์โมนเพศชาย
การใช้ยาเพื่อลดการสร้างฮอร์โมน testosterone เช่น leuprolide, goserelin, และ buserelin.
ยาที่ป้องกันการออกฤทธิ์ของ androgen เช่น flutamide และ bicalutamide.
ยาที่ป้องกันต่อมหมวกไตไม่ ให้สร้างฮอร์โมน androgen เช่น ketoconazole and aminoglutethimide.
Chemotherapy การให้เคมีบำบัดเป็นการฆ่าเซลล์มะเร็งโดยการให้สารเคมีซึ่งการรักษายังไม่ดี พบใช้ในกรณีที่โรคแพร่กระจายแล้ว
ใช้สารที่กระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิ หรือภูมิที่สร้างจากภายนอกเพื่อให้ภูมิต่อสู่กับเชื้อโรค
cryotherapy เป็นการรักษาใหม่โดยใช้เข็มสอดเข้าในต่อมลูกหมากแล้วฉีดสาร liquid nitrogen เพื่อแช่แข็งมะเร็งต่อมลูกหมากใช้ในกรณีที่ไม่เหมาะในการผ่าตัดผลการรักษา ยังไม่ยืนยันว่าได้ผลดี

ผลข้างเคียงของการรักษา

การ เฝ้ารอสังเกตอาการผลเสียคือทำให้เสียโอกาสในการรักษามะเร็งในระยะเริ่มแรก

การ ผ่าตัด จะทำให้เจ็บปวดในระยะแรก และผู้ป่วยต้องคาสายสวนปัสสาวะ10วัน-3 สัปดาห์ การผ่าตัดอาจจะทำให้กลั้นปัสสาวะและอุจาระไม่ได้ และอาจจะเกิดกามตายด้าน นอกจากนี้จะไม่มีน้ำเชื้อเมื่อถึงจุดสุดยอด

การ ฉายรังสีจะทำให้ผู้ป่วยมีอาการอ่อนเพลียการผักผ่อนเป็นเรื่องที่สำคัญแต่ก็ ควรออกกำลังเท่าที่จะทำได้ การฉายรังสีอาจจะทำให้ผมร่วง และอาจจะทำให้เกิดกามตายด้าน

การให้ฮอร์โมนจะทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการ เหมือนชายวัยทองคือมีอาการกามตายด้าน ร้อนตามตัว

การ ป้องกัน

มีการศึกษาว่า วิตามินอี selenium และน้ำมะเขือเทศสามารถลดการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมากได้
การลดอาหารไขมัน และเพิ่มถั่ว ผัก ผลไม้สามารถป้องกันมะเร็งได้

อาหาร ป้องกันมะเร็งต่อมลูกหมาก

เป็นทราบกันดีว่ามะเร็งต่อมลูก หมากเป็นเฉพาะผู้ชายและพบได้บ่อยพอควร ในบทความนี้จะทำให้ท่านทราบความสัมพันธ์ระหว่างอาหารและมะเร็งต่อมลูกหมาก ซึ่งจะช่วยให้ท่านลดความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมลูกหมาก นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่า การป้องกันมะเร็ง สามารถทำได้โดยการรับประทานอาหารผักและผลไม้ การออกกำลังกาย การควบคุมน้ำหนัก การเลือกอาหารไขมันต่ำ

ผักและ ผลไม้

จากศึกษาส่วนใหญ่พบว่าผักและผลไม้มีสารต้านอนุมูลอิสระ ใยอาหาร และมีไขมันต่ำซึ่งจะลดการเกิดโรคมะเร็งและป้องกันโรคอ้วน ผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่าในแต่ละวันควรจะรับผักและผลไม้อย่างน้อยวันละ 5 หน่วย โดยเฉพาะผักและผลไม้ที่มีสีเข็มเช่นเขียว (คะน้า ผักบุ้ง กวางตุ้ง) ส้ม แดง

ธัญพืช

ได้แก่ ข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต ข้าวสาลี การรับประทานอาหารเหล่านี้จะทำให้ระบบขับถ่านทำงานดีขึ้นและยังลดการเกิด มะเร็งลำไส้ใหญ่

ถั่วต่างๆ

ถั่วต่างๆจะให้สารอาหาร โปรตีนสำหรับทดแทนเนื้อสัตว์และใยอาหาร นอกจากนั้นยังมีสารต้านอนุมูลอิสระซึ่งต่อต้านมะเร็ง

ปัจจัยดัง กล่าวข้างต้นจะสามารถลดอุบัติการณ์ของมะเร็ง

Lycopene

เป็น สารต้านอนุมูลอิสระป้องกันมะเร็งพบได้มากในมะเขือเทศ มีการศึกษาว่าการรับประทานมะเขือเทศเป็นประจำสามารถลดขนาดของเนื้องอก แต่ต้องศึกษาเพิ่มเติม

Silenium

เป็นสารต้านอนุมูล อิสระพบได้มากในพวก ปลา อาหารทะเล ไก่ ธัญพืช ถั่วต่างๆ มีการวิจัยว่าสารนี้ลดอัตราการตายจากมะเร็งต่อมลูกหมาก

ถั่ว เหลือง

การวิจัยพบว่าการรับประทานอาหารที่ทำจากถั่วเหลืองจะลด อัตราการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมาก