มาจ. น่าน ต้องไม่พลาดชิม “ข้าวหลาม” และซื้อเป็นของฝาก        “น่าน” เป็นจังหวัดเล็กๆ ที่เงียบสงบของภาคเหนือ เป็นจังหวัดที่มากมายไปด้วยวิถีชีวิตและศิลปวัฒนธรรมอันเก่าแก่ มีวัดวาอารามโบราณให้ได้เที่ยวชมมากมาย โดยมีวัดดัง คือ “วัดภูมินทร์” ที่มีชื่อเสียงโด่งดังด้วยภาพจิตกรรมฝาผนัง “ปู่ม่าน ย่าม่าน” ที่เรียกว่าเป็นภาพกระซิบรักบันลือโลก ที่ถ้าหากใครมาเที่ยวจ.น่าน ก็ต้องมาชมกันให้ได้ ไม่อย่างนั้นก็เหมือนมาไม่ถึงจ. น่าน
       
       และเมื่อได้มาเที่ยว จ. น่าน แล้วหากจะอยากซื้อของฝากไปฝากคนทางบ้านล่ะ ควรซื้ออะไรดี?? ขอแนะนำเลยว่าควรหาซื้อของฝากขึ้นชื่อ อย่าง “ข้าวหลาม” ที่มีขายอยู่ทั่วไปในจ. น่าน โดยเฉพาะแถววัดภูมินทร์ จะมีร้านค้าหลายร้านที่ตั้งเรียงรายอยู่ริมถนน และวางขาย ข้าวหลามกระบอกสีขาวๆ เชื้อเชิญให้นักท่องเที่ยวได้ซื้อหาข้าวหลามเป็นของฝากกัน
  ข้าวหลามไส้ถั่วดำ ชวนลิ้มลอง        “ข้าวหลาม” จัดว่าเป็นขนมหวานที่คนเมืองน่านทำกันมาแต่โบราณ ซึ่งหากใครอยากจะชมการทำข้าวหลามของคนน่าน แนะนำว่าสามารถมาชมการทำ และการเผาข้าวหลามให้เห็นกันแบบสดๆ ได้ที่ “ชุมชนบ้านสวนตาล” ต.ในเวียง อ.เมือง เป็นชุมชนที่มีชาวบ้านทำอาชีพเผาข้าวหลามขาย ซึ่งสามารถติดต่อเพื่อไปชมการทำข้าวหลามล่วงหน้าได้ที่ โทร. 0-5477-3927
       
       สำหรับการทำข้าวหลามของชุมชนบ้านสวนตาล จะเลือกใช้ต้นไผ่ ที่เรียกว่า ไม้ไผ่ข้าวหลาม ซึ่งมีคุณลักษณะพิเศษ คือ มีลำปล้องที่ยาว มีหลายขนาดทั้งเล็ก กลาง ใหญ่ และมีเยื่อไผ่ที่ร่อนดีมากทำให้การปลอกออกจากลำไผ่ได้ดี แล้วก็มีทั้งความหอม และได้รูปทรงของข้าวหลามที่ดี เหมาะสำหรับใช้ทำข้าวหลามโดยเฉพาะ
  การเผาข้าวหลามให้ชมแบบสดๆ ที่ชุมชนบ้านสวนตาล        เมื่อเลือกกระบอกไม้ไผ่ที่ต้องการได้แล้ว ก็จะนำมาตัดให้ได้ความยาวตามต้องการ จากนั้นก็นำมาทำข้าวหลาม คือ เอาข้าวเหนียวที่เตรียมไว้แล้ว มากรอกใส่ในกระบอกไม้ไผ่ และก็เทน้ำกะทิสดที่ปรุงรสไว้แล้วใส่ลงไปจนเกือบเต็มกระบอก ถ้าต้องการไส้อะไรก็ใส่ลงไปด้วยเลย แล้วก็นำกระบอกไม้ไผ่นั้นมาเผา
       
       การเผาข้าวหลาม คือจะมีการปักหลักสองหลักไว้ แล้วก็นำเหล็กมาพาดเป็นราวเพื่อใช้ในการเผากระบอกข้าวหลาม โดยจะเรียงกระบอกข้าวหลามเป็นแถวยาวลักษณะพิงเอน และก่อไฟให้ห่างจากกระบอกข้าวหลาม แล้วก็ควบคุมไฟเผาข้าวหลามไปเรื่อยๆ จนข้าวหลามสุกได้ที่ก็เป็นอันว่าใช้ได้ แล้วก็จะนำข้าวหลามมาปอกเปลือกด้านนอกออกให้หมด ให้เห็นแต่กระบอกสีขาวๆ และผิวของกระบอกข้าวหลามจะมีความบาง เพื่อให้สะดวกและง่ายต่อการกิน
  ข้าวหลามของจ. น่าน จะถูกปอกเปลือกออกหมด        ทั้งนี้ข้าวหลามจะมีทั้งข้าวเหนียวดำ ข้าวเหนียวขาว และมีหลากหลายไส้ให้เลือกลิ้มรส อาทิ ไส้ถั่วดำ, ไส้สังขยา, ไส้เผือก, ไส้งาดำ และก็ยังมีแบบ 2 ไส้ใน 1 กระบอกด้วย อย่างเช่น ไส้ถั่วดำกับเผือก ซึ่งข้าวหลามของจ. น่าน จะมีไส้เต็มทั้งกระบอก และหากว่าซื้อข้าวหลามกลับไปเป็นของฝาก ก็สามารถอยู่ได้ประมาณ 2 วัน โดยไม่ต้องแช่ตู้เย็น
       
       เรียกว่าถ้าหากใครได้มีโอกาสมาแอ่วเมืองน่าน หลังจากได้เที่ยวเมืองน่านจนม่วนใจ๋กันแล้ว ก็อย่าลืมหาซื้อของฝากอย่าง “ข้าวหลาม” ติดไม้ติดมือกลับไปฝากคนทางบ้าน ให้ได้อิ่มอร่อยกันแบบไม่ต้องกลัวอ้วนกันเลย