ช่วงนี้ประเทศไทยเรามีอากาศหนาวเย็นและยาวนานเป็นพิเศษ จึงทำให้เหล่าบรรดานักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติเองต่างหลั่งไหลไปเที่ยวตามสถานที่ต่างๆ เพื่อไปรับอากาศหนาวซึมซับเอาอุ่นไอดิน  กลิ่นใบไม้ ดอกไม้ กันยกใหญ่ ซึ่งสถานที่ท่องเที่ยวที่ฮิตที่สุดในช่วงที่ผ่านมาเมื่อสิ้นปีคงหนีไม่พ้น สถานที่ท่องเที่ยวทางภาคเหนือของประเทศไทย ที่มีอากาศหนาวเย็น แถมความพิเศษทางภาคเหนือไม่ใช่แค่มีแต่อากาศหนาวเท่านั้น ที่คอยชักชวนให้นักท่องเที่ยวไปเที่ยว แต่ยังเป็นฤดูกาลของดอกไม้นานาพันธุ์ที่จะได้ฤกษ์งามยามดี ออกดอกเบ่งบานสวยงามเป็นพิเศษในช่วงหน้าหนาวนี้ ซึ่งดอกไม้ที่หลายๆ คนตั้งตาคอยไปชมก็คงไม่พ้น “ดอกซากุระ” หรือ “ดอกนางพญาเสือโคร่ง” นั่นเอง ซึ่งการออกดอกนั้น ก็จะออกในช่วงฤดูหนาวเท่านั้นและหลังจากนั้นก็จะโรยราไป.. ซึ่งหลายคนก็ตั้งคำถามว่าแล้ว ดอกซากุระ กับ ดอกนางพญาเสือโคร่ง นั้นแตกต่างกันอย่างไร วันนี้เรามีคำอธิบายมาฝากค่ะ

นางพญาเสือโคร่ง

นางพญาเสือโคร่ง (ชื่อวิทยาศาสตร์: Prunus cerasoides, อังกฤษ: Wild Himalayan Cherry) เป็นพืชดอกในสกุล Prunus ออกดอกช่วงเดือนกุมภาพันธ์ พบทั่วไปบนดอยสูง เช่น ภูลมโล จังหวัดเลย, ดอยแม่สลอง จังหวัดเชียงราย, ดอยเวียงแหง ขุนช่างเคี่ยน ขุนแม่ยะ จังหวัดเชียงใหม่, ขุนสถาน ดอยวาว ดอยภูคา และมณีพฤกษ์ จังหวัดน่าน โดยเป็นดอกไม้ประจำอำเภอเวียงแหง นางพญาเสือโคร่ง เป็นพรรณไม้ที่มีการกระจายพันธุ์ตามธรรมชาติอยู่ที่ตอนเหนือของประเทศไทย ทางตอนใต้ของประเทศจีน ญี่ปุ่น ไต้หวัน และถูกนิยมเรียกว่า”ซากุระเมืองไทย” เพราะมีลักษณะคล้ายซากุระ แม้จะเป็นคนละชนิดกันก็ตาม ผลของนางพญาเสือโคร่งสามารถนำมารับประทานได้ มีรสเปรี้ยว ส่วนเนื้อไม้และการใช้ประโยชน์ ด้านอื่นยังไม่มีการบันทึกข้อมูลไว้ นอกจากการนำมาปลูกเป็นไม้ประดับ เนื่องจากมีดอกสวยงาม

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

นางพญาเสือโคร่งเป็นไม้ยืนต้นผลัดใบ ขนาดเล็ก มีความสูงประมาณ 10-15 เมตร ใบ เป็นชนิดใบเดี่ยว ลักษณะรูปรีแบบไข่ หรือไข่กลับ ออกสลับกัน ใบมีความกว้าง 3-5 เซนติเมตร ยาว 5 -12 เซนติเมตร ปลายใบเรียวแหลม โคนใบกลมหรือสอบแคบ ขอบจักปลายก้านใบมีต่อม 2-4 ต่อม หูใบแตกแขนงคล้ายเขากวาง ใบร่วงง่าย ดอก สีขาว ชมพู หรือดง ออกเป็นช่อกระจุกใกล้ปลายกิ่ง ก้านดอกยาว 0.7-2 เซนติเมตร ขอบริ้วประดับจักไม่เป็นระเบียบ กลีบเลี้ยงติดกันเป็นรูปกรวย กลีบดอกมี 5 กลีบ เมื่อบานขนาดโตเส้นผ่าศูนย์กลาง 1-2 เซนติเมตร ผล รูปไข่หรือกลม ยาว 1-1.5 เซนติเมตร เมื่อสุกสีแดง ระยะเวลาออกดอก ออกดอกระหว่างดือนธันวาคมจนถึงกุมภาพันธ์ โดยจะทิ้งใบก่อนออกดอก

การปลูกเลี้ยง ได้มีการปลูกนางพญาเสือโคร่งบนพื้นที่ต้นน้ำลำธารมาเป็นเวลา 10 ปี แล้วปรากฏว่าได้ผลดี เป็นไม้ที่มีความเหมาะสมในการที่จะขึ้นอยู่ในพื้นที่ผ่านการทำไร่เลื่อนลอย บนพื้นที่สูงแต่ไม่ควรปลูกบนพื้นที่ซึ่งมีลมพัดจะทำให้กิ่งก้านหักได้ง่าย ขยายพันธุ์โดยเมล็ด

นางพญาเสือโคร่งและซากุระ

คำว่า “ซากุระ” กล่าวถึงพืชที่อยู่ในสกุล Prunus โดยนางพญาเสือโคร่งเป็นหนึ่งในสกุลนั้น โดยมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Prunus cerasoides ขณะที่ในประเทศญี่ปุ่นมีซากุระอยู่หลากหลายพันธุ์ โดยพันธุ์ที่พบมากสุดคือ โซะเมโยะชิโนะ (ญี่ปุ่น: 染井吉野 somei-yoshino ?) ในชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Prunus × yedoensis

นางพญาเสือโคร่งแตกต่างจากซะกุระญี่ปุ่น คือมีช่วงเวลาการออกดอกต่างกัน

- นางพญาเสือโคร่ง ออกดอกในเดือน ธันวาคม-กุมภาพันธ์ ซึ่งเป็นช่วงฤดูหนาว 
- ซากุระในญี่ปุ่น ออกดอกช่วงเดือน มีนาคม-เมษายน ซึ่งเป็นช่วงฤดูใบไม้ผลิของญี่ปุ่น

และมีการสันนิษฐานว่า นางพญาเสือโคร่งและซากุระมีบรรพบุรุษร่วมกันทางตอนใต้ของจีน และวิวัฒนาการออกไปจนมีสายพันธุ์มากมาย มีสีที่หลากหลาย