อาหารญี่ปุ่นจานโปรดของหลายคน ถ้าพูดถึงแล้วคงหนีไม่พ้นปลาไหลญี่ปุ่นหรือ อุนางิ （Unagi うなぎ） 
 

อุนางิ VS. อะนาโกะ
บางคนอาจเคยได้ยินว่าชื่อเรียกปลาไหลญี่ปุ่นมีอยู่ 2 ชื่อ คือ อุนางิ （Unagi うなぎ） กับ อะนาโกะ (Anago アナゴ) ซึ่งเป็นปลาไหลญี่ปุ่นด้วยกันทั้งคู่ ความแตกต่างของทั้งสองสิ่งนี้คือ อุนางิเป็นปลาไหลน้ำจืดค่ะ อะนาโกะเป็นปลาไหลทะเลนิยมนำมาทำเป็นหน้าซูชิหรือชุบแป้งทอดทำเป็นเท็มปุระ ส่วนอุนางิที่เราจะพูดถึงในวันนี้นิยมนำมาย่างกับซอสที่เรียกว่า ซอสคาบายากิ (Kabayaki 蒲焼) และนำมาประกอบเป็นอาหารต่างๆ อาหารเมนูหนึ่งที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในประเทศญี่ปุ่นก็คือ ข้าวหน้าปลาไหล
 

“ข้าวหน้าปลาไหล” ทำไมมีสองชื่อ
ผู้อ่านบางคนอาจเคยได้ยินชื่อเมนูของอุนางิ 2 ชื่อ คือ อุนะด้ง （Unadon うな丼） กับ อุนะจู （Unaju うな重） แล้วสงสัยว่าทำไมถึงมีชื่อเรียกแตกต่างกันทั้งๆ ที่ก็เป็นข้าวหน้าปลาไหลเหมือนกันแท้ๆ สิ่งที่แตกต่างกันก็คือ ภาชนะที่ใส่ค่ะ สังเกตได้จากตัวคันจิที่อยู่ท้ายคำ 丼 (ดง) มาจาก “ดงบุริ どんぶり” ที่แปลว่าชามข้าว กับ 重 (จู) ซึ่งย่อมาจากคำว่า “จูบาโกะ 重箱” ที่แปลว่ากล่องข้าว ดังนั้นอุนะด้งจะเสิร์ฟมาในชาม ส่วนอุนะจูจะเสิร์ฟมาในกล่องข้าวสี่เหลี่ยมเคลือบเงา ซึ่งปกติราคาของอุนะจูจะแพงกว่าเนื่องจากความจุของกล่องข้าวนั้นใหญ่กว่าทำให้ได้ปริมาณมากกว่านั่นเองค่ะ
 

ส่วนมากข้าวหน้าปลาไหลจะเสิร์ฟมาพร้อมกับน้ำซุป เช่น ซุปคิโมะซุย （きもすい） ที่ทำจากตับปลาไหล ซุปเต้าเจี้ยวญี่ปุ่นหรือมิโสะชิรุ （味噌汁） เป็นต้น เวลารับประทานก็นิยมโรยหน้าข้าวด้วยพริกไทยญี่ปุ่นที่เรียกว่า ซันโช （山椒）ค่ะ　
 

สำหรับในประเทศญี่ปุ่น สามารถหาซื้อข้าวหน้าปลาไหลได้ตามร้านสะดวกซื้อ และยังมีร้านอาหารที่ขายข้าวหน้าปลาไหลโดยเฉพาะ ซึ่งราคาก็จะสูงกว่าตามร้านสะดวกซื้อ แต่รสชาติก็จะอร่อยมากขึ้นตามไปด้วย แถมบางร้านยังสามารถเพิ่มข้าวกับเติมน้ำซุปได้อีกด้วยค่ะ ข้าวหน้าปลาไหลสามารถหารับประทานได้ตลอดปี แต่นิยมรับประทานในช่วงฤดูร้อนที่สุด ส่วนสถานที่ที่มีชื่อเสียงเกี่ยวกับอุนางิมากที่สุดในประเทศญี่ปุ่น คือทะเลสาบฮามานะ (Hamanako 浜名湖) เมืองฮามามัตสึ จังหวัดชิซึโอกะ ซึ่งอุนางิของที่นี่ขึ้นชื่อเป็นอย่างมาก ว่าคุณภาพดีที่สุดในประเทศญี่ปุ่นค่ะ
 

ปัจจุบันนี้ในประเทศไทยก็มีร้านอาหารญี่ปุ่นหลายร้านที่ขายข้าวหน้าปลาไหล ลองไปหาทานกันนะคะ

เรื่องโดย: Shirayuri Sorami www.marumura.com
ขอบคุณข้อมูลและรูปภาพ :
ดิบเบิล, เครก.  ภาษาญี่ปุ่นในชีวิตจริง ตอน อาหารญี่ปุ่น.   กรุงเทพฯ  :  สำนักพิมพ์ภาษาและวัฒนธรรม, 2548.
http://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%81%86%E3%81%AA%E3%81%8E