พระราชวังสนามจันทร์ อำเภอเมืองฯ จังหวัดนครปฐม (Unseen Thailand)

อยู่ห่างจากพระปฐมเจดีย์ไปทางทิศตะวันตก 2 กิโลเมตร บริเวณที่เรียกกันว่า "หนองน้ำจันทร์"ก่อสร้างในปี 2450 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าฯ เจ้าอยู่หัว ยังทรงดำรงพระยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชสยามมกุฎราชกุมาร ทรงโปรดเกล้าให้หลวงพิทักษ์มานพ หรือพระยาศิลป์ประสิทธิ์ เป็นผู้ดำเนินการก่อสร้าง และแล้วเสร็จในปี 2454เดิมทีประกอบด้วยพระที่นั่ง 2 แห่งเท่านั้น คือ พิมานปฐมและพระที่นั่งอภิรมย์ฤดี และได้มีการสร้างพระที่นั่ง พระตำหนักเพิ่มเติมอีก ได้แก่...

 - พระที่นั่งพิมานปฐม พระที่นั่งองค์แรกในพระราชวังสนามจันทร์ อาคาร 2 ชั้น แบบตะวันตก ก่อสร้างด้วยอิฐ มีช่องระบายลมและระเบียงลูกกรง ฉลุสลักเป็นลวดลายแบบศิลปะไทย

 - พระที่นั่งอภิรมย์ฤดี อาคาร 2 ชั้น อยู่ด้านใต้ของพระที่นั่งพิมานปฐม

 - พระที่นั่งวัชรีรมยา อาคารทรงไทย 2 ชั้น หลังคาซ้อน ยอดปราสาทมุงด้วยกระเบื้องเคลือบสีต่างๆ มีช่อฟ้า ใบระกา นาคสะดุ้ง หางหงส์ โดยลอกแบบมาจากพระที่นั่งสามัคคีมุขมาตย์

 - พระที่นั่งสามัคคีมุขมาตย์ เป็นอาคารทรงไทย ยกสูงจากพื้นประมาณ 1 เมตร มีอัฒจันทร์ลง 2 ข้าง รัชกาลที่ 6 ทรงใช้ในการเสด็จออกว่าราชการ ประชุมข้าราชการ เสือป่า รวมทั้งใช้เป็นโรงละครแสดงโขน ซึ่งผู้แสดงจะแสดงในพื้นที่เฉลียงทั้ง 3 ด้าน

 - ระตำหนักชาลีมงคลอาสน์ อาคารตะวันตก 2 ชั้น แบบโรมันติค ผสมผสานกับปราสาทแบบเรอเนซองส์ของฝรั่งเศส และแบบฮาล์ฟทิมเบอร์ของอังกฤษ สีเหลืองไข่ไก่ หลังคามุงกระเบื้องสีแดง รัชกาลที่ 6จะใช้ประทับในกิจด้านเสือป่า

 - พระตำหนักมารีราชรัตบัลลังก์ เรือนไม้ตะวันตก 2 ชั้น สีแดง ชั้น 2 มีทางเดินทางเชื่อมไปพระที่นั่งชาลีมงคลอาสน์

 - พระตำหนักทับแก้ว อาคารหลังเล็ก อยู่เชิงสะพานสุนทรถวาย ใช้ประทับในฤดูหนาว มีภาพเขียนขาวดำของรัชกาลที่ 6

 -พระตำหนักทับขวัญ เรือนไม้สักทรงไทย 7 หลัง หันเข้าหากัน ล้อมรอบนอกชานสี่เหลี่ยม ตรงกลางนอกชานนี้มีต้นจันทน์ ใช้ต้อนรับชาวบ้านที่มาเข้าเฝ้า บำเพ็ญกุศล และการแสดงวัฒนธรรมไทยเดิม

 -เทวาลัยคเณศวร์ ตั้งอยู่กลางสนามใหญ่หน้าพระที่นั่ง เป็นที่ประดิษฐานพระพิฆเนศวร์ เทพแห่งศิลปะ


อนุสาวรีย์ย่าเหล ตั้งอยู่กลางสนามหน้าพระตำหนักชาลีมงคงอาสน์ เป็นรูปหล่อทองแดงขนาดเท่าตัวจริงของย่าเหล สุนัขพันธุ์ทางที่ทรงเก็บมาเลี้ยง เมื่อครั้งเสด็จเยือนเรือนจำ ย่าเหลมีความภักดี เฉลียวฉลาด เป็นที่โปรดปราน ทำให้ถูกลอบยิงโดยผู้มีใจอิจฉา มีกลอนพระราชนิพนธ์ที่แท่นใต้รูป

ปัจจุบันพระราชวังบางส่วนใช้เป็นที่ทำการศาลากลางจังหวัดนครปฐม และอีกส่วนเป็นมหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์ โทรศัพท์ 0 3425 3840-4, 0 3424 2649 หรือติดต่อสำนักพระราชวัง กองประชาสัมพันธ์ 0 2628 6300 ต่อ 5120