นักโบราณคดีพบเมืองที่สูญหายไปในยุคกลาง อายุกว่า 1,200 ปี บริเวณเทือกเขาในกัมพูชาที่ปกคลุมไปด้วยหมอก หลังจากที่ใช้เทคโนโลยีเลเซอร์ติดเฮลิคอปเตอร์ในการค้นหา 

ภาพ: Nick Moir/Sydney Morning Herald

หนังสือพิมพ์ซิดนีย์ มอร์นิง เฮรัลด์ ของออสเตรเลีย เปิดเผยในรายงานแบบเอ็กซ์คลูซีฟวานนี้ (15 มิ.ย.) ว่า นักโบราณคดีได้ค้นพบเมืองมเหนทร-บรรพต อันประกอบด้วยวัดหลายแห่ง ซึ่งมีสภาพสมบูรณ์ ถูกผืนป่าปกคลุมมานานหลายศตวรรษ

โดยผู้สื่อข่าวและช่างภาพจากหนังสือพิมพ์ฉบับนี้ได้เดินทางพร้อมคณะนักโบราณคดี นำโดยนักโบราณคดีชาวฝรั่งเศส ไปสำรวจป่าแถบจังหวัดเสียมราฐของกัมพูชา

ภาพ: Nick Moir/Sydney Morning Herald

การสำรวจครั้งนี้ใช้อุปกรณ์ที่เรียกว่า "ไลดาร์ (Lidar) ซึ่งเป็นเทคโนโลยีการสำรวจงานภูมิประเทศแบบใหม่ ที่ติดตั้งอยู่บนเฮลิคอปเตอร์ ที่บินสำรวจพื้นที่ภูเขาซับซ้อนทางตอนเหนือของนครวัดเป็นเวลา 7 วัน ที่ทำให้ได้ข้อมูลที่สอดคล้องกับผลสำรวจทางภาคพื้นดินเมื่อหลายปีก่อน กระทั่งค้นพบสิ่งก่อสร้างที่มีรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส และทำแผนที่

เทคโนโลยีนี้ได้เผยให้เห็นเมืองที่เป็นรากฐานของการสร้างเมืองพระนครเมื่อ ค.ศ. 802 และมองเห็นร่องรอยของปราสาท, ลำคลอง, ฝาย และถนน มากกว่า 20 แห่ง ที่ไม่เคยมีการจดบันทึกมาก่อน

นายฌอง-แบพติสต์ เชวองซ์ ผอ.มูลนิธิโบราณคดีและการพัฒนาในกรุงลอนดอน ซึ่งเป็นผู้นำคณะสำรวจเปิดเผยว่า กษัตริย์ชัยวรมันที่ 2 เคยสร้างเมืองหลวงอยู่บนภูเขาลูกหนึ่ง แต่นักโบราณคดีไม่รู้ว่าเมืองนี้อยู่ที่ไหน และจากข้อมูลทำให้ทราบว่าเมืองดังกล่าวเชื่อมต่อกันด้วยถนน คลอง และเขื่อนกั้นน้ำ 

รายงานการค้นพบนี้กำลังจะถูกตีพิมพ์ในวารสาร Proceedings of the National Academy of Sciences ของสหรัฐฯ

ภาพ: Nick Moir/Sydney Morning Herald

ด้านนายเดเมียนส์ อีแวนส์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยโบราณคดี มหาวิทยาลัยซิดนีย์ ในกัมพูชา ผู้ร่วมนำทีมสำรวจ และมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาเทคโนโลยี ไลดาร์ เปิดเผยว่า ภาพที่ได้จากเลเซอร์เผยให้รู้ว่าเมืองนี้ไม่มีต้นไม้ขึ้นอยู่เลย และทฤษฎีที่อยู่ระหว่างการศึกษาคือ การตัดไม้ทำลายป่า หรือการจัดการน้ำอย่างผิดพลาด อาจเป็นสาเหตุที่ทำให้อารยธรรมดังกล่าวสิ้นสูญ หรืออาจเจริญรุ่งเรืองจนกระทั่งอยู่ในจุดที่ไม่สามารถจัดการได้

หนังสือพิมพ์รายงานว่า การเดินทางเข้าสู่พื้นที่ดังกล่าว มีหลากหลายรูปแบบ ตั้งแต่การเดินทางไปตามทางขรุขระลาดชัน ลุยลำธาร รวมถึงใช้รถมอเตอร์ไบค์ และทุกคนในคณะสำรวจได้ให้สัญญาที่จะไม่เปิดเผยรายละเอียดเกี่ยวกับเมืองนี้ จนกว่ารายงานวิจัยจะตีพิมพ์เผยแพร่ 

ภาพ: Nick Moir/Sydney Morning Herald

อีแวนส์กล่าวว่า ยังไม่รู้ว่า เมืองมเหนทร-บรรพตแห่งนี้ มีความกว้างใหญ่เพียงใด เพราะการสำรวจยังครอบคลุมพื้นที่จำกัด และจำเป็นต้องมีทุนมากกว่านี้ อีกทั้งส่วนที่ค้นพบอาจไม่ใช่จุดศูนย์กลางของเมือง

ส่วนเจ้าหน้าที่กระทรวงวัฒนธรรมของกัมพูชา กล่าวว่า จำเป็นต้องมีการอนุรักษ์พื้นที่ดังกล่าว เนื่องจากเป็นแหล่งกำเนิดของวัฒนธรรมเขมร