เมื่อถึงช่วงวาระเทศกาลสำคัญต่างๆ ในเมืองไทย ประชาชนนับร้อย กิจกรรมนับล้าน ต่างไปรวมตัวกันที่ ลานพระรูปทรงม้า แต่เพื่อนๆทีนเอมไทย เคยสังเกต สิ่งที่อยู่บนพื้น ลานพระรูปทรงม้า หรือไม่? ว่ามีอะไรฝั่งอยู่ !! สิ่งที่ teen.mthai.com จะนำเสนอต่อไปนี้ คือสิ่งที่หลายคนสงสัย ? และ อาจจะไม่เคยรู้มาก่อนว่า มันคือ เสาหมุดประชาธิปไตย สัญลักษณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์ไทย !
ข้อมูล teen.mthai.com อ้างอิง คุณ ภาพันธ์ รักษ์ศรีทอง , ประชาราษฎ์
เสาหมุดประชาธิปไตย คืออะไร
นี่ไม่ใช่ ฝาท่อของ กทม. แต่เป็น เสาหมุดประชาธิปไตย ที่คณะราษฎร์ได้ปักลงไปในผืนแผ่นดินไทย เพื่อประกาศว่าแผ่นดินนี้เป็นแผ่นดินประชาธิปไตย บริเวณด้านข้างลานพระรูป ทรงม้า ฝั่งสนามเสือป่า ซึ่งเป็นจุดเดียวกับจุดที่ พระยาพหลพลพยุหเสนา ยืนอ่านประกาศ คณะราษฎร์ ฉบับที่ 1 หมุดประชาธิปไตย นี้ ทำจากทองเหลือง บนเสาจารึกข้อความไว้ว่า
“ณ ที่นี้ ๒๔ มิถุนายน ๒๔๗๕ เวลาย่ำรุ่ง คณะราษฎรได้ก่อกำเนิดรัฐธรรมนูญเพื่อความเจริญของชาติ”
เสาหมุดประชาธิปไตย วงกลมบนผืนแผ่นดินสยามปาฏิหารย์การปรากฏของ วงกลมบนผืนแผ่นดินสยาม (ชื่อในเวลานั้น) คือ การประทับทาบตราแห่งชัยชนะของการอภิวัฒน์สังคมไทย โดยคณะราษฎรอย่างสมบูรณ์
วงกลมนี้ เมื่อปักฝังลงบนแผ่นดิน ก็ประดุจดังหมุดลิ่มตอกลึกร้างลง ที่ใจกลางจุดรวมศูนย์ของบรรดาพลังทางสัญลักษณ์แห่งสมบูรณาญาสิทธิราชย์สยาม วงกลมนี้ เป็นเสมือน หมุดหมายแห่งความทรงจำ ที่เป็นภาพตัวแทนแห่งช่วงเวลา ของการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในสยาม วงกลมทองเหลืองนี้ สร้างขึ้นเพื่อระลึกถึง เช้าวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 เสาหมุดประชาธิปไตย ฝังปักลงอย่างค่อนข้างตั้งใจบนจุดที่ พระยาพหลพลพยุหเสนา แกนนำคนสำคัญของคณะราษฎร อ่านคำประกาศคณะราษฎร ฉบับที่ 1 อาจเรียกสั้นๆ แบบคุ้นปากว่า “ หมุดประชาธิปไตย ” เป็น ศิลปกรรมชิ้นแรก ของยุคที่บุคคลต่างๆในคณะราษฎร ต่างผลัดกันขึ้นมีอำนาจตลอดช่วงเวลา 15 ปี (พ.ศ. 2475 – 2490)หล่อด้วยทองเหลือง มีคำว่า ” เวลาย่ำรุ่ง ” อยู่ตรงกลางระหว่างกระจังสามเหลี่ยมด้านบนและล่าง ที่ลดทอนรายละเอียดจากแบบประเพณี จนเหลือให้เห็นเค้าลางภายใต้ขอบของสามเหลี่ยม ส่วนคำว่า “ณ ที่นี้ 24 มิถุนายน 2475 คณะราษฎรได้ก่อกำเนิดรัฐธรรมนูญเพื่อความเจริญของชาติ” จะวนอยู่ตามขอบวงกลมโดยรอบ เสาหมุดประชาธิปไตย
เสาหมุดประชาธิปไตย คือสัญลักษณ์ที่บ่งบอกว่า “อำนาจนั้นไม่ได้เป็นของใครหรือกลุ่มใด” หมุดนี้จึงเป็นเสมือนการฝังตรึงเจตนารมณ์ทางอุดมการณ์ประชาธิปไตยผ่านหลัก 6 ประการ หรือ เจตนารมณ์ตามมาตรา 1 ของธรรมนูญการปกครองชั่วคราว อันเป็นพื้นฐานของความเป็นมนุษย์ที่ต้องมีสิทธิเสรีภาพและความเท่าเทียมบนผืนแผ่นดินไทยสยามแห่งนี้