เมื่อกล่าวถึง หญิงกล้า ในประวัติศาสตร์ของชาติ อันดับแรกที่คนจะนึกถึง ก็คือ สมเด็จพระศรีสุริโยทัย ซึ่งทรงเสียสละชีวิต เข้าปกป้องพระสวามี ไสช้างทรง เข้ารับคม พระแสงของ้าว ของคู่ต่อสู้ สิ้นพระชนม์อยู่บนคอช้าง  เป็นการเสียสละที่ยิ่งใหญ่ เพื่อปกป้องบ้านเมือง ในครั้งนั้น 
 
 เมื่อมองไปที่ ภาคใต้ ก็ต้องนึกถึงสองวีรสตรี  ท้าวเทพกษัตริย์ และ ท้าวศรีสุนทร  แห่งเมืองถลาง ซึ่งก็คือ จังหวัดภูเก็ต ในปัจจุบัน

 เมื่อพูดถึง หญิงกล้าในประวัติศาสตร์ แผ่นดินที่ราบสูง ก็ไม่มีใครเกิน คุณหญิงโม หรือ ท้าวสุรนารี แห่งเมืองโคราช  หรือ นครราชสีมา  อย่างแน่นอน  ประวัติศาสตร์ว่ากันไว้อย่างไร ผมจะยังไม่กล่าว ณ ที่นี้  หากแต่จะนำพาท่านไป ณ สถานที่ บรรจุอัฐฐิ ของวีรสตรีในตำนาน ท่านนี้ จนนำมาสู่ การทำมาหากินของ ลูกหลาน ที่หลากหลาย อาชีพ ในยุคปัจจุบัน


แผนที่ ตำแหน่งที่ตั้งของ อนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี ในเทศบาลนคร โคราช


เป็นสวนสาธารณะ ที่ขนาบข้างด้วยย่านธุรกิจการค้า นานาชนิด ทั้งเสื้อผ้า เครื่องใช้ต่างๆ และ อาหารหลายหลาก


สระน้ำขนาดใหญ่ นอกจากจะนำความสดชื่นมาสู่บริเวณแล้ว ในยามวันเพ็ญเดือน 12 ก็ใช้เป็นสถานที่จัดงานเทศกาลลอยกระทง  


ศาลา 3 หลัง มีไว้แสดง เพลงโคราช สำหรับผู้ที่ต้องการแก้บน หรือ ต้องการ การแสดงพื้นเมือง เพลงโคราช ถวายต่อดวงวิญญาณของ ย่าโม  ซึ่งว่ากันว่า ท่านชื่นชอบ เพลงโคราช  



สถานที่ติดต่อ เกี่ยวกับการแสดงเพลงโคราช จะอยู่ด้านหน้า ของศาลาสามหลัง สนนราคาเป็นอย่างไร ก็ติดต่อสอบถามได้ ที่นี่


ถัดมาจะเป็นศาลาไทยเอนกประสงค์ 
 

ด้านตะวันตกของศาลาไทยเอนกประสงค์ จะเป็น สถานที่จำหน่าย ดอกไม้ ธูปเทียน พวงมาลัย ผ้าแพร ทองคำเปลว รวมไปถึง ผลไม้  อาทิ มะพร้าวอ่อน  


แต่ละวัน จะมีนักท่องเที่ยวจำนวนมาก เข้ากราบไหว้สักการะ อนุสาวรีย์คุณหญิงโม


ผู้ที่ต้องการปิดทอง ก็จะมีรูปหล่อของท้าวสุรนารี ประดิษฐานไว้ อยู่ด้านล่าง  หลายคนกลับมาแก้บน หลายคนมาเพื่อบนบาน ขอให้ตนสมประสงค์ในสิ่งที่ต้องการ แต่มีเพียงหนึ่งเดียว ที่เป็นข้อห้ามของผู้ชาย สำหรับการบนบาน 
นั่นคือ ขอให้รอดจากการจับใบดำ ใบแดง ในการเกณฑ์ทหาร  .... เพราะใครที่มาขอ ในเรื่องดังกล่าว จะจับได้ใบแดง ทุกคน  นั่นคือ จะถูกเกณฑ์ไปเป็นทหาร ทุกคน   

            ก็ คุณย่าโม ท่านเป็น นักรบ ...!!  เมื่อเห็น ลูกหลานอ่อนแอ ท่านจะหมั่นใส้ ...และ จะดัดสันดาน นำไปฝึกฝนเป็นนักรบ เยี่ยงท่าน ...นั่นเอง  


อนุสาวรีย์ คุณหญิงโม  ท้าวสุรนารี  มือขวาถือดาบ มือซ้ายเท้าสะเอว อยู่ในท่วงท่า ที่สง่างาม


ประวัติโดยย่อที่ปรากฏ ณ บริเวณอนุสาวรีย์  ทางเทศบาลน่าจะจัดทำเป็นหลายๆภาษา เพื่อให้นักท่องเที่ยวต่างชาติ ได้รับรู้ ความหมาย ความสำคัญ ของ สถานที่แห่งนี้


ความเป็นมาของสถานที่แห่งนี้  ก็เช่นเดียวกัน ทางเทศบาลน่าจะจัดทำเป็นหลายๆภาษา เพื่อให้นักท่องเที่ยวต่างชาติ ได้รับรู้ ความหมาย ความสำคัญ ของ สถานที่แห่งนี้



จอภาพ LCD ขนาดใหญ่ สำหรับเผยแพร่ ข้อมูลช่าวสาร ตลอดทั้งวัน  ที่มองเห็นเป็นซุ้มด้านหลัง คือ ที่พักของ เจ้าหน้าที่ตำรวจ สำหรับดูแลและอำนวยความสะดวก ต่อผู้คนในบริเวณอนุสาวรีย์ ติดต่อสอบถามได้ตลอดเวลาเช่นกัน


ทางเทศบาลนคร นครราชสีมา ได้จัดทำห้องน้ำสะอาด ไว้บริการ โดยจะทำเป็นอาคารอยู่ใต้ดิน ทางด้านทิศเหนือของอนุสาวรีย์  หรือ สังเกต มือด้านขวา ข้างที่ถือดาบ ของรูปปั้น คุณย่าโม นั่นแหละ คือ ทิศเหนือ  เพราะบางครั้ง คนเราก็หลงทิศ  ให้สังเกตตามที่บอก ก็จะง่ายต่อการปรับทิศ ในตัวของท่านเอง


ทางเดินถูกแบ่งเป็นสองช่อง ทาง สำหรับผู้เดินด้วยเท้า และ ผู้ที่เคลื่อนที่ด้วยล้อ เป็นสากลมากๆ  แสดงว่า เมืองนี้ให้ความสำคัญกับ พลเมือง ทุกกลุ่มเป็นอย่างยิ่ง  



บรรยากาศด้านล่าง ก็จะมีเจ้าหน้าที่ คอยอำนวยความสะดวก เก็บค่าบริการ ขายสินค้า จุกๆจิกๆ 
และหากจุดนี้ จะวางสินค้าของที่ระลึก เมืองโคราช ไว้จำหน่าย จะทำให้สะดวกต่อนักท่องเที่ยว เป็นอย่างยิ่ง
อาทิ แผนที่เขตเทศบาลนคร  ดินด่านเกวียน ภาพโปสเตอร์สวยๆ ผ้าหากกระรอก หรือ อีกหลายๆสิ่ง ที่ต้องการประชาสัมพันธ์