จากกรณีนายหน่อคำ ชาวพม่า วัย 43 ปี  หัวหน้าขบวนการค้ายาเสพติดและกองกำลังติดอาวุธแถบลุ่มแม่น้ำโขง บริเวณสามเหลี่ยมทองคำ ถูกศาลเมืองคุนหมิง มณฑลยูนนาน ประเทศจีน ตัดสินประหารชีวิตพร้อมลูกสมุนอีก 3 คนในวันที่ 1 มี.ค. 2556 ข้อหาร่วมกันปล้นฆ่าลูกเรือขนสินค้าชาวจีนเสียชีวิต 13 ราย เหตุเกิดขณะที่เรือสินค้าจีน 2 ลำกำลังแล่นผ่านแม่น้ำโขงในเขต อ.เชียงแสน จ.เชียงราย  เมื่อเดือนต.ค.ปี 2554 

 ความคืบหน้า เมื่อวันที่ 28 ก.พ. พล.ต.ต.วันชัย สุวรรณศิริเขต ผบก.ภ.เชียงราย เปิดเผยว่า กรณีของนายหน่อคำที่ถูกประหารชีวิตในประเทศจีนนั้นถือเป็นคนละส่วนกับการดำเนินการดำเนินคดีต่างๆ ในพื้นที่หลายคดี โดยเฉพาะเรื่องการยึดทรัพย์ ซึ่งตำรวจร่วมกับสำนักงานป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) ดำเนินการอย่างเข้มข้นและต่อเนื่อง เพราะกลุ่มนี้ไม่ได้มีแค่นายหน่อคำ หรือสมุนที่โดนดำเนินคดีในจีน แต่มีลักษณะเป็นเครือข่ายโยงใยถึงกันหลายบุคคล ที่ผ่านมามีทั้งการยึดทรัพย์ที่เชื่อว่าเกี่ยวข้องกับนายหน่อคำเป็นบ้านพักและที่ดินเป็นบริเวณกว้างในเขตบ้านสันติคีรีต.แม่สลองนอก อ.แม่ฟ้าหลวง หรือบนดอยแม่สลอง หรือกรณีของบุคคลอื่นๆ ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องและหลบหนีอยู่ที่ อ.แม่สาย ฯลฯ 

 “คดีอาญาที่ดำเนินคดีไม่ว่าภายในหรือนอกประเทศก็ว่ากันไปตามขั้นตอนส่วนการยึดทรัพย์เครือข่ายหน่อคำ ทางเจ้าหน้าที่จะดำเนินการอย่างเข้มข้นต่อไปเพื่อทำลายเครือข่ายไม่ให้กลับมากระทำผิดได้อีก” ผบก.ภ.เชียงราย กล่าว

 พล.ต.อ.ปานศิริ ประภาวัต รองผบ.ตร. ในฐานะหัวหน้าพนักงานสอบสวนคดีสังหารลูกเรือจีนฝ่ายไทย ให้สัมภาษณ์ “ข่าวสด” กรณีศาลจีนสั่งประหารชีวิตนายหน่อคำ และพวกรวม 3 รายในวันที่ 1 มี.ค. 2556 ว่า ขณะนี้ยังไม่ได้รับแจ้งเป็นทางการจากฝ่ายจีน แต่คาดว่าคงจะประหารชีวิตผู้ต้องหา 4 ราย ได้แก่ นายหน่อคำ, นายส่างคำ หรือ นายชางคำ, นายอีไร, นายจาชีข่า ตามที่เป็นข่าว ส่วนนายจาโป ผู้ต้องหาอีก 1 รายนั้นศาลประชาชนชั้นกลางนครคุนหมิงสั่งจำคุกตลอดชีวิต แต่ศาลสูงสุดกรุงปักกิ่งเปลี่ยนคำตัดสินเป็นประหารชีวิตด้วยเช่นกัน ให้รอลงอาญา 2 ปี และผู้ต้องหาอีก 1 ราย คือนายจาทัวปัว สั่งจำคุก 8 ปี 

 พล.ต.อ.ปานศิริ กล่าวอีกว่า ภายหลังจากคณะทำงานเดินทางไปศาลสูงสุดครั้งแรกเมื่อ 20 ธ.ค.2555 ที่ผ่านมา เพื่อสอบสวนผู้เกี่ยวข้องเพิ่มและเดินทางมาเป็นพยานขึ้นศาลด้วย จากนั้นในวันที่ 26 ธ.ค.2555 ศาลจึงมีคำพิพากษาตัดสินให้ประหารชีวิตนายหน่อคำกับพวก 3 คน อย่างไรก็ตาม ทั้ง 3 ศาลของสาธารณรัฐประชาชนจีน ได้แก่ ศาลประชาชนชั้นกลางนครคุนหมิง ศาลสูงประชาชนมณฑลยูนาน และศาลสูงสุดกรุงปักกิ่งได้มีคำพิพากษาประหารชีวิตทั้งหมด ซึ่งผลสรุปการดำเนินการดังกล่าวถือเป็นความร่วมมือทางอาญาระหว่างประเทศไทยและสาธารณรัฐประชาชนจีน

 วันเดียวกันสำนักข่าวซินหัวของทางการจีนรายงานว่า ศาลคุนหมิง พิพากษาประหารชีวิตนายหน่อคำและลูกน้องอีก 3 คนด้วยวิธีฉีดยาพิษใ หลังจากศาลสูงสุดกรุงปักกิ่งยืนคำตัดสินตามศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ของเมืองคุนหมิง เมื่อ 24 ก.พ. ที่ผ่านมา ล่าสุด เจ้าหน้าที่จีนประสานไปยังกงสุลไทยและพม่าในเมืองคุนหมิง รวมถึงญาตินักโทษเพื่อรักษาสิทธิทางกฎหมายของนักโทษ โดยหลังจากประหารชีวิตแล้วจะส่งศพ รวมถึงเครื่องใช้ส่วนตัวให้ญาติหรือกงสุลต่อไป  

 ทั้งนี้ นายหน่อคำ พร้อมสมุน ถูกจับกุมเมื่อต้นปี 2555 จากการประสานความร่วมมือระหว่างเจ้าหน้าที่ไทย ลาว พม่า และจีน โดยถูกตั้งข้อหาฆาตกรรม ค้ายาเสพติด ลักพาตัว และโจรกรรมเรือ จากการวางแผนร่วมกับเจ้าหน้าที่ทหารไทยบางกลุ่มโจมตีเรือบรรทุกสินค้าหัวผิง และหยูซิง 8 ของจีนที่แล่นผ่านแม่น้ำโขงในเขต อ.เชียงแสน จ.เชียงราย เมื่อ 5 ต.ค. 2554 ซึ่งเมื่อสืบสวนยังพบว่าช่วงเดือนเม.ย. 2554 นายหน่อคำและพวกยังลักพาตัวลูกเรือจีนเรียกค่าไถ่ 25 ล้านบาทด้วย