วันนี้ (7 ก.พ.) นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รมช.สาธารณสุข กล่าวว่า ในวันที่ 15 ก.พ.นี้ กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับมูลนิธิโรคอัลไซเมอร์แห่งประเทศไทย และศูนย์ความเป็นเลิศด้านชีววิทยาศาสตร์  กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี จัดงานสร้างสรรค์สังคมไทยห่างไกลอัลไซเมอร์ ครั้งที่ 5 ที่สวนสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข เพื่อรณรงค์กระตุ้นให้สังคมไทยรู้จักโรคสมองเสื่อมในผู้สูงอายุและรู้จักโรคอัลไซเมอร์ ตลอดจนป้องกันหรือชะลอการป่วยเป็นโรคนี้ โดยปัจจุบันทั่วโลกพบผู้สูงอายุเป็นโรคสมองเสื่อมไม่น้อยกว่า 25 ล้านคน และอาจมีจำนวนเพิ่มขึ้นกว่า 5 ล้านคนต่อปี ซึ่งโรคนี้เป็นกลุ่มอาการที่เซลล์ประสาทเสื่อม สูญเสียหน้าที่การทำงานอย่างเรื้อรังอายุยิ่งมากยิ่งพบมาก ทำให้ความจำเสื่อม มีพฤติกรรมและบุคลิกเปลี่ยนไปจากเดิม

รมช.สาธารณสุข กล่าวต่อว่า ปัจจุบันไทยมีผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมประมาณ 1 ล้านคน ข้อมูลจากสถาบันวิจัยสุขภาพแห่งชาติสหรัฐอเมริกา ประมาณการณ์ว่า ในปี 2563 ไทยอาจมีผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมถึง 1.3 ล้าน โรคนี้พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชายและพบในเขตชนบทมากกว่าในเมือง สาเหตุ 60 % สัมพันธ์กับโรคหลอดเลือดสมอง เช่นหลอดเลือดแข็ง ตีบ ตัน ทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ ส่วนที่เหลือนั้นมักเป็นโรคสมองเสื่อม อัลไซเมอร์และโรคสมองเสื่อมจากสาเหตุอื่นๆ เช่น ภาวะการทำงานของต่อมไธรอยด์ผิดปกติ

“ที่น่าห่วง คือ การใช้เครื่องมือช่วยจำ ช่วยคิดแทนการใช้สมอง เช่น บันทึกเบอร์โทรศัพท์ในมือถือ ร้องเพลงตามคาราโอเกะ ใช้เครื่องคิดเลข ถ้าใช้ตั้งแต่วัยเด็ก มีผลทำให้สมองขาดการใช้งาน เซลล์ประสาทขาดการกระตุ้น อาจทำให้สมองเป็นสนิมเกิดโรคความจำเสื่อมเร็วขึ้น  ดังนั้นควรฝึกการใช้สมองบ่อยๆ ตั้งแต่เด็ก เช่น ท่องสูตรคูณ ท่องก.ไก่ อ่านหนังสือ ฝึกร้องเพลงโดยการฟังและจำ ท่องบทสวดมนต์ ส่วนผู้สูงอายุควรคิดคำนวณเลขบ่อยๆกระทรวงสาธารณสุขตั้งเป้าหมายว่าภายใน 3-5 ปีนี้ จะเร่งลดอัตราการป่วยเป็นโรคสมองเสื่อมรายใหม่ในกลุ่มผู้สูงอายุ 60-70 ปี ให้เหลือไม่เกิน 10 % โดยมอบให้สถาบันเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ กรมการแพทย์ พัฒนาระบบการดูแลและป้องกันอย่างครบวงจร และจะให้อสม.ที่มี 1 ล้านกว่าคน ตรวจคัดกรองหาผู้ที่มีความเสี่ยงโรคสมองเสื่อม เพื่อนำเข้าสู่ระบบการฟื้นฟู และชะลอการเสื่อมให้เร็วที่สุด” นพ.ชลน่าน กล่าว

ด้าน นพ.ยุทธ โพธารามิก ประธานมูลนิธิโรคอัลไซเมอร์แห่งประเทศไทย กล่าวว่า คนที่เป็นโรคเรื้อรัง เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง มีความเครียดก็มีส่วนทำให้สมองเสื่อมเร็ว จากตำราภาษาอังกฤษ หรือ เท็กซ์ บุค พบว่า การมีเพศสัมพันธ์จะทำให้สมองหลั่งสารเอ็นโดรฟินช่วยป้องกันโรคสมองเสื่อมได้ นอกจากนี้กิจกรรมการคิดเลขของผู้สูงอายุ เช่น การเล่นไพ่ ก็เป็นการฝึกสมองเช่นกัน

ศ.พญ.นันทิกา ทวิชาชาติ กรรมการเลขานุการมูลนิธิโรคอัลไซเมอร์แห่งประเทศไทย กล่าวว่า  การออกำลังกาย สวดมนต์ เล่นเกม บวกเลข  มีส่วนช่วยป้องกันโรคสมองเสื่อมได้ ทั้งนี้มูลนิธิ ได้ร่วมศูนย์ความเป็นเลิศด้านชีววิทยาศาสตร์พัฒนาโปรแกรมการคัดกรองผู้เสี่ยงเป็นโรคอัลไซเมอร์ สามารถใช้ทดสอบผ่านไอแพด และระบบแอนดรอยด์ที่มีขนาดหน้าจอ 7 นิ้ว โดยตัวโปรแกรมสามารถใช้ได้ทั้งผู้ดูแลผู้สูงอายุและผู้สูงอายุเองให้ผลแม่นยำแอพพิเคชั่นนี้จะสามารถรู้ความเสี่ยงโรคสมองเสื่อมอัลไซเมอร์เบื้องต้นได้ และยืนยันตรวจของสุขภาพโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญอีกครั้ง ขณะนี้อยู่ระหว่างการติดตั้ง โดยจะเปิดตัวโปรแกรมในวันที่ 15 ก.พ.นี้และจะให้บริการประชาชน สามารถดาวน์โหลดจากเว็บไซด์ของทางมูลนิธิฯได้จาก www.alz.or.th และเว็บไซด์ของทางศูนย์ความเป็นเลิศด้านชีววิทยาศาสตร์(องค์การมหาชน) www.tcels.or.th ฟรี