กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม จัดพิธีประกาศขึ้นทะเบียนมรดก
ภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๕๕ ณ หอประชุมเล็ก ศูนย์
วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย
โดยงานครั้งนี้ จัดเพื่อส่งเสริมและพัฒนาสิทธิชุมชนในการอนุรักษ์ สืบสาน ฟื้นฟู ปกป้อง
คุ้มครองมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นและของชาติ และเป็นการรองรับการ
เข้าเป็นภาคีอนุสัญญาเพื่อการสงวนรักษามรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของยูเนสโก
ทั้งนี้นายสนธยา คุณปลื้ม รมว.วัฒนธรรม กล่าวว่า ในปี 2555 ได้มีประกาศขึ้น
มรดกภูมิปัญญา จำนวน 70 รายการ 7 สาขา ดังนี้
สาขา 1 สาขาศิลปะการแสดง 13 รายการ 2 ประเภท คือ
- ประเภทดนตรี 5 รายการ ได้แก่ ดนตรีของกลุ่มชาติพันธุ์ลีซู, ซอสามสาย, เพลงหน้า
พาทย์, กันตรึม, เจรียง และกาหลอ
- ประเภทการแสดง 7 รายการ ได้แก่ ก้านกกิงกะหร่า, ฟ้อนม่านมุ้ยเชียงตา, รำฝรั่งคู่,
ละครดึกดำบรรพ์, โนราโรง ครู, มะโย่ง และรองเง็ง
สาขา 2 สาขางานช่างฝีมือดั้งเดิม 11 รายการ 4 ประเภท คือ
- ประเภทผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้า 5 รายการ ได้แก่ ผ้าทอไทครั่ง, ผ้าทอไทลื้อ, ผ้าทอ
กะเหรี่ยง, ผ้าทอไทยวน และผ้าทอผู้ไทย
- ประเภทเครื่องรัก 2 รายการ ได้แก่ เครื่องมุกไทย และเครื่องรัก
- ประเภทเครื่องโลหะ 2 รายการ ได้แก่ ขันลงหินบ้านบุและบาตรบ้านบาตร
- ประเภทงานศิลปกรรมพื้นบ้าน 2 รายการ ได้แก่ สัตตภัณฑ์ล้านนาและโคมล้านนา
สาขา 3 สาขาวรรณกรรมพื้นบ้าน 14 รายการ 2 ประเภท คือ
- ประเภทนิทานพื้นบ้าน 12 รายการ ได้แก่ นิทานพระร่วง, นิทานตาม่องล่าย, พระสุธน
มโนห์ราภาคใต้, วันคาร, ตำนานเจ้าหลวงคำแดง, ตำนานพระธาตุดอยตุง, ตำนานเจ้าแม่
สองนาง, ตำนานอุรังคธาตุ, ตำนานหลวงปู่ทวด, ตำนานนางโภควดี, ตำนานสร้างโลก
ของภาคใต้และวรวงศ์
- ประเภทตำรา 2 รายการ ได้แก่ ปักขะทึนล้านนา ตำราศาสตรา
สาขา 4 สาขากีฬาภูมิปัญญาไทย 8 รายการ 3 ประเภท คือ
- ประเภทการเล่นพื้นบ้าน 3 รายการ ได้แก่ ไม้หึ่ม, หมากเก็บ และเสือกินวัว
- ประเภทกีฬาพื้นบ้าน 4 รายการ ได้แก่ หมากรุกไทย, ตะกร้อลอดห่วง, วิ่งวัว และวิ่งควาย
- ประเภทศิลปะการต่อสู้ป้องกันตัว ได้แก่ เจิง
สาขา 5 สาขาแนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม สาขาแนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม 7
รายการ 2 ประเภท คือ
- ประเภทขนบธรรมเนียมประเพณี 5 รายการ ได้แก่ การผูกเกลอ, การผูกเสี่ยว, เทศน์
มหาชาติ,พิธีทำบุญต่ออายุ และการแต่งกายบาบ๋า เพอนารากัน
- ประเภทงานเทศกาล 2 รายการ ได้แก่ สารทเดือนสิบ และประเพณีรับบัว
สาขา 6 สาขาความรู้และแนวปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล 11 รายการ 4
ประเภท คือ
- ประเภทอาหารและโภชนาการ 6 รายการ ได้แก่ สำรับอาหารไทย, แกงเผ็ด, แกงเขียว
หวาน, ส้มตำ, น้ำพริก และปลาร้า
- ประเภทการแพทย์แผนไทยและการแพทย์พื้นบ้าน 3 รายการ ได้แก่ ลูกประคบ, ยาหอม
และหมอพื้นบ้านรักษากระดูกหัก
- ประเภทโหราศาสตร์ ดาราศาสตร์ และไสยศาสตร์ ได้แก่ คชศาสตร์ชาวกูย
- ประเภทชัยภูมิและการตั้งถิ่นฐาน ได้แก่ ดอนปู่ตา
สาขา 7 สาขาภาษา 6 รายการ 2 ประเภท คือ
- ประเภทภาษาไทยถิ่น 3 รายการ ได้แก่ อักษรธรรมล้านนา, อักษรไทยน้อย และอักษร
ธรรมอีสาน
- ประเภทภาษากลุ่มชาติพันธุ์ 3 รายการ ได้แก่ ภาษาชอง,ภาษาญัฮกุร และภาษาก๋อง