ว่าด้วยกุหลาบกินได้ เริ่มจากตำรับกุหลาบมอญ ที่กลีบดอกมีสรรพคุณเป็นยาขนานเอก ช่วยบำรุงหัวใจ แก้อ่อนเพลียและช่วยระบาย
กุหลาบมอญเป็นไม้ดอกประเภทไม้พุ่มผลัดใบ ลำต้นตั้งตรง กิ่งก้านมีหนาม พุ่มสูง 2-3 เมตร เป็นไม้ที่ต้องการแสงแดดจัดอย่างน้อยวันละ 6 ชั่วโมง จึงควรปลูกในที่โล่งแจ้ง แต่ควรเป็นที่อับลม ชอบน้ำ แต่ไม่ชอบน้ำขัง ดินจึงต้องระบายน้ำได้ดี ใบเป็นใบประกอบชนิดขนนก มีหูใบ 1 คู่ มีใบย่อย 3-5 ใบ ในก้านช่อใบหนึ่งๆ ใบจัดเรียงแบบสลับ มีสีเขียวเข้มเป็นมัน มีรอยย่นเล็กน้อย ขอบใบเป็นจักละเอียด เส้นกลางใบด้านท้องใบมีหนามห่างๆ ดอกมีลักษณะค่อนข้างกลม กลีบดอกเรียงซ้อนกันหลายชั้น วนออกนอกเป็นรัศมีโดยรอบ สีชมพูอ่อน ชมพูเข้ม สีขาวและเหลือง ดอกมักออกเป็นช่อทางปลายกิ่ง กลีบดอกมีลักษณะปลายแหลมเรียว ออกดอกตลอดทั้งปี
เมนูแนะนำจากสสส. คือ ยำกุหลาบ ซึ่งใช้กลีบดอกเป็นส่วนผสมหลัก โดยนิยมยำกลีบกุหลาบรวมกับเนื้อกุ้ง ไก่หรือหมูสับ ปรุงน้ำยำด้วยพริกชี้ฟ้า กระเทียมและรากผักชีโขลกละเอียด เคี่ยวน้ำส้มสายชู น้ำตาล น้ำปลา เน้นรสหวานกับเปรี้ยว ออกมาเป็นยำกุหลาบรสชาติหวานอมเปรี้ยว ที่พร้อมสรรพไปด้วยประโยชน์ทางยา และชากุหลาบ
วิธีทำ ใส่กลีบกุหลาบแห้งประมาณหนึ่งช้อนชาลงไปในถ้วย (หรือใส่ในถุงชาก่อนก็ได้) เทน้ำร้อนเดือดตามลงไป เพิ่มความหวานตามชอบ
ทั้งนี้ สิ่งที่ควรระวังคือ หลีกเลี่ยงกุหลาบที่ไม่ได้ปลูกเอง เพราะอาจมีสารเคมีอันตรายตกค้างอยู่ และดอกกุหลาบตามธรรมชาติแล้วจะมีรสฝาด เมื่อนำมาประกอบอาหารควรกลบรสฝาดด้วยมะนาวหรือเกลือเพื่อให้หายเฝื่อน
อีกตำรับคือผลกุหลาบยำ ผลกุหลาบคือส่วนที่เป็นรังไข่ โดยเมื่อเริ่มติดผลส่วนที่เป็นรังไข่จะขยายพองโตขึ้นมีฐานรองดอกหุ้มไว้ ผลมีรูปร่างต่างๆ กันตามชนิด ทั้งกลม กลมแป้น ยาวรี มีเนื้อนุ่ม มีหลายสี ส้ม แดง เหลือง น้ำตาล บางทีก็เป็นสีม่วง
ภายในผลจะมีเมล็ดเล็กๆ ผลกุหลาบเป็นแหล่งรวมธาตุอาหารต่างๆ ที่ล้วนมีประโยชน์ต่อร่างกาย โดยเฉพาะวิตามินซีที่มีมากกว่าผลไม้รสเปรี้ยวจำพวกส้มถึง 20 เท่า นอกจากนั้นก็มี วิตามินเอ บี3 บีคอมเพล็กซ์ ดีและอี มีน้ำตาลฟรุกโตส กรดซิตริก กรดมาลิก สังกะสี เหล็ก โพแทสเซียมและแมกนีเซียม
คนพื้นเมืองอเมริกันนำกุหลาบและผลกุหลาบมาทำอาหารมาเนิ่นนานหลายศตวรรษแล้ว ขณะที่ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ชาวอังกฤษมีการระดมปลูกกุหลาบเพื่อนำผลกุหลาบมาทำอาหาร เพราะผลกุหลาบมีวิตามินซีมากและช่วงนั้นผลไม้รสเปรี้ยวเช่นส้มขาดแคลน ไม่สามารถนำเข้าประเทศได้ ต้องใช้ผลกุหลาบให้วิตามินซีแทน โดยนำไปทำแยม เยลลี ซุป ไวน์ และชา
กล่าวกันว่าชาที่ทำจากผลกุหลาบมีประสิทธิภาพดีในการรักษาโรคท้องร่วงและการติดเชื้อ โดยเฉพาะการติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ ช่วยให้ไตแข็งแรง ส่วนวิตามินซีจากผลกุหลาบช่วยป้องกันและรักษาไข้หวัด บรรเทาอาการปวดศีรษะ และช่วยให้ระบบการหมุนเวียนของโลหิตดีขึ้น
ในปีค.ศ.2007 ทีมนักวิจัยชาวเยอรมันและเดนมาร์กศึกษาประโยชน์ของผลกุหลาบต่อการรักษาโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ ในการศึกษาจากจำนวนอาสาสมัคร 74 คน (ส่วนใหญ่เป็นหญิง) ทดลองระยะเวลา 6 เดือน โดยแบ่งเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มหนึ่งกินยาที่ไม่มีฤทธิ์ทางยาใช้หลอกคนไข้ (fake treatment) อีกกลุ่มกินผลกุหลาบ ผลปรากฏว่ากลุ่มที่กินผลกุหลาบเป็นประจำ 25% มีอาการปวดลดลงถึง 40% ส่วนกลุ่มที่กินยาหลอกไม่มีรายงานการเปลี่ยนแปลง
อย่างไรก็ตาม ต้องจำไว้ว่าแม้ผลกุหลาบจะไม่มีพิษ แต่ถ้าได้มาจากที่อื่น ต้องแน่ใจว่าไม่มีสารเคมีหรือยาฆ่าแมลงตกค้างอยู่