วันนี้แฟนภาพยนตร์ฮอลลีวูดรู้จักแจ๊คกี้ ชาน หรือเฉินหลง ในฐานะดาราเจ้าของฉากแอ๊คชั่นสวย ๆ จากเกาะฮ่องกง รู้จักเจ็ท ลีในฐานะดารายอดนักกังฟูจากจีนแผ่นดินใหญ่ รู้จักเรน นักร้องเจ้าของท่าเต้นอันงดงามซึ่งผันตัวเองมาเป็นพระเอกหนังแอ๊คชั่นอีกคน แต่ก่อนหน้าที่ดาราชาวเอเชียจะขึ้นมาผงาดบนผืนผ้าใบของอเมริกา ใครจะจำได้บ้างว่าชายร่างเล็กแต่เต็มไปด้วยมัดกล้ามจากแผ่นดินใหญ่ คือผู้ที่ทำให้ฮอลลีวูดต้องเหลียวหลังมามอง
วันที่ 20 กรกฎาคมที่กำลังจะมาถึง จะเป็นวันครบรอบ 37 ปีของการเสียชีวิตของชายคนที่ชื่อ ?บรู๊ซ ลี? บุคคลที่คนทั่วไปยอมรับว่าเป็นดารา ครู และปรมาจารย์ด้านศิลปะป้องกันตัวที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในศตวรรษที่ 20 แม้เวลาจะผ่านมานานกว่า 30 ปี แต่ตำนานและอิทธิพลของบรู๊ซ ลี ยังคงถูกกล่าวถึง
บรู๊ซ ลี หรือ ลี จุน ฟาน เกิดที่ซานฟรานซิสโก เมื่อ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2483 (ปีมะโรง) หลงใหลศิลปะป้องกันตัวมาตั้งแต่ยังเป็นเด็ก และมุ่งไขว่คว้าที่จะเป็นเลิศ เขากลายเป็นสัญลักษณ์ของโลกการสไตล์ของคนเอเชียมาจนถึงทุกวันนี้ การปฏิวัติโลกแห่งศิลปะป้องกันตัวด้วยลีลาและปรัชญาเฉพาะตัว ทำให้กังฟูกลายเป็นภาพยนตร์ที่ได้รับความนิยมระดับนานาชาติ และปูทางให้ กับดาราแนวแอ๊คชั่นจากเอเชียในรุ่นต่อ ๆ มาด้วย
ศิลปะการป้อง กันตัวในแบบของ บรู๊ซ ลี ที่ทำให้ฮอลลีวูดหันมามองถูกเรียกว่า จีท จูน โด (Jeet June Do) หรือวิถีแห่งกำปั้นสกัด มาจากภาษาจีนหมายถึง การรวมเอาสิ่งที่ดีที่สุดมาเป็นหนึ่งเดียวกัน ซึ่งก็คือ การที่เขาดึงเอาส่วนที่ดีที่สุดของการต่อสู้ในแถบเอเชีย ไม่ว่าจะเป็นคาราเต้ ยูโด กังฟู หรือเทควันโดมาปรับให้เป็นการต่อสู้ในรูปแบบใหม่ที่เน้นการทำลายจุดสำคัญของ คู่ต่อสู้ แทนที่จะเป็นการใช้กำลัง
?การต่อสู้ในแบบของบรู๊ซ ลีจะไม่เน้นการใช้พละกำลังเข้าปะทะ แต่จะเน้นไปที่ปฏิภาณไหวพริบเป็นหลัก ดังนั้นคนตัวเล็ก ๆ หรือผู้หญิงที่บอบบางก็สามารถล้มผู้ชายที่ตัวใหญ่กว่าได้ไม่ยาก หากว่าผ่านการเรียนรู้การต่อสู้แบบจีท จูน โด และรู้ว่าควรที่จะใช้อาวุธในร่างกายที่มีอยู่อย่างไร? เกรก อุนโนะ ผู้อำนวยการสถาบันบ็อกเซอร์ รีเบลเลียน อินเตอร์เนชั่นแนล มาเทียล อาร์ทส คลับ หนึ่งในผู้สืบทอดการต่อสู้ในแบบของบรู๊ซ ลี บอกเล่า
แม้จะไม่ได้เป็นลูกศิษย์โดยตรงจากบรู๊ซ ลี แต่ เกรก อุนโนะ ก็มีโอกาสได้ร่ำเรียนศิลปะการต่อสู้ในแบบของบรู๊ซ ลีจากลูกศิษย์สายตรงของปรมาจารย์ จีท จูน โด ไม่น่าเชื่อว่าชายร่างสันทัดเชื้อสายญี่ปุ่น-อเมริกันคนนี้ จะมีอะไรหลายอย่างที่คล้ายกับไอดอลในดวงใจ
เขาหลงใหลในเรื่องราวของศิลปะการป้องกันตัวมาตั้งแต่เด็กเช่นกัน ติดตามผลงานของบรู๊ซ ลีทุกเรื่อง โดยคลุกคลีอยู่ในวงการมาเทียล อาร์ทสมากว่า 25 ปี ในช่วง 5 ปีหลังเขาได้มีโอกาสเรียนจีท จูน โด แม้จะไม่ได้โลดแล่นบนผืนผ้าใบเหมือนอย่างบรู๊ซ ลี แต่ปัจจุบันเกรกก็ยึดอาชีพการสอนศิลปะการป้องกันตัวเพื่อที่จะได้มีโอกาสฝึก ซ้อมและอยู่กับสิ่งที่หลงใหลได้อย่างเต็มที่ และไม่น่าเชื่อว่าเขาจะมีน้ำหนักเท่ากับบรู๊ซ ลีที่ 60 กิโลกรัม
รูปแบบการต่อสู้ที่ว่าดูไปอาจคล้ายกับการฟุตเวิร์กของมวยไทย แต่ก็ไม่ใช่เสียทีเดียว เพราะการวางเท้าที่ต้องเอาข้างที่ถนัดไว้ด้านหน้า ขณะที่เท้าที่อยู่เยื้องไปด้านหลังจะเปิดส้นเท้าเพื่อพร้อมรับการเคลื่อนไหว ตลอดเวลา และเมื่อจะเข้าทำร้ายคู่ต่อสู้อาจไม่ต้องใช้แรงออกหมัดแต่อาศัยการเคลื่อน ที่ไปข้างหน้าเป็นแรงบวกพุ่งเข้าเพื่อเพิ่มพลังให้กับหมัดที่ปล่อยออกไปแทน
เช่นเดียวกับการใช้มือกางนิ้วทั้งห้าตวัดตบหน้าคู่ต่อสู้ขณะที่กำลังเคลื่อน ที่ไปข้างหน้า และหากมองเห็นโอกาสอาจใช้นิ้วมือพุ่งเข้าไปที่ตาซึ่งถือเป็นหนึ่งในจุดอ่อน ของคู่ต่อสู้ และการเคลื่อนไหวที่พลิ้วไหวแต่หนักหน่วงนั่นเอง ที่ทำให้ฝรั่งทึ่งในความสามารถจนทำให้ทัศนคติที่มีต่อคนเอเชียเปลี่ยนไป
บรู๊ซ ลี กลายเป็นที่รู้จักและยอมรับในฐานะนักแสดงชาวเอเชียในช่วงปี ค.ศ.1972 เพียงแค่เขาปรากฏตัวในบางฉากเท่านั้น ตลอดระยะเวลา 3 ปีจนถึงปี ค.ศ.1975 มีคนมากมายสนใจที่จะสมัครเรียนวิชาศิลปะการป้องกันตัวจากเขา รวมทั้งดาราดังระดับฮอลลีวูดในสมัยนั้นอย่างชัค นอร์ริส หรือดาวรุ่งวงการบาสเกตบอลอย่างคาร์รีม อับดุล แจ๊บบา รวมทั้งเจมส์ โคเบิร์นและสตีฟ แม็คควีน ที่เคยเป็นหนึ่งในลูกศิษย์
ขณะที่ชีวิตของบรู๊ซ ลีจะขึ้นถึงจุดสูงสุด ใครจะคิดว่าปรมาจารย์แห่งโลกการต่อสู้คนนี้จะเสียชีวิตลงอย่างเป็นปริศนา 1 เดือนก่อนที่ภาพยนตร์เรื่อง ?Enter the Dragon? จะออกฉาย และกลายเป็นภาพยนตร์ศิลปะป้องกันตัวที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดตลอดกาล สร้างให้บรู๊ซ ลี กลายเป็นดาราของโลกตะวันตก
โรคเส้นเลือดโป่งในสมองปิดตำนานของ บรู๊ซ ลี โดยการเสียชีวิตของเขาเป็นผลจากปฏิกิริยาต่อแอสไพริน ขณะมีอายุเพียง 32 ปีเท่านั้น แม้จะอายุสั้นและมีเวลาอยู่ในโลกภาพยนตร์ได้เพียงไม่นาน แต่บรู๊ซ ลีได้เปลี่ยนรูปแบบของศิลปะป้องกันตัวและการสร้างภาพยนตร์แอ๊คชั่นไปอย่าง สิ้นเชิง
ติดตามตำนานและอิทธิพลของบรู๊ซ ลี ที่ยังคงถูกกล่าวถึงอยู่เสมอ และเพื่อเป็นการเชิดชูเกียรติผู้สร้างแรงบันดาลใจให้กับคนนับล้านทั่วโลก พร้อมร่วมรำลึกถึงการจากไปของบรู๊ซ ลี ในสารคดีเชิงอัตชีวประวัติ HOW BRUCE LEE CHANGE THE WORLD ออกอากาศ 24 ม.ค. เวลา 20.00 น. ทางดิสคอฟเวอรี่ แชนแนล ทรูวิชั่นส์ 20.
Credit:
'บรู๊ซ ลี' ผู้ผลิตตำนานการต่อสู้ฮอลลีวูด