จนถึงขณะนี้นักวิทยาศาสตร์ก็ยังไม่อาจอธิบายได้อย่างชัดเจน ในกรณีของปรากฏการณ์เหนือธรรมชาติ 2 อย่าง นั่นคือ การละเมอเดิน (Sleep Walking) และ การหลับลอย (Sleep Floating) 

 

จากรายงานทางการแพทย์ ผู้มีอาการเดินละเมอ หรือหลับลอย ส่วนใหญ่ไม่ใช่ผู้ป่วยทางจิต หรือทางร่างกาย พวกเขาเป็นคนปกติ แต่พบว่าช่วงที่เกิดเหตุประหลาดขึ้น คน ๆ นั้นมักอยู่ในภาวะจิตอ่อน หรือ จิตตก นักจิตวิทยาอธิบายว่า เป็นช่วงเวลาที่คนเรามีจิตใจอ่อนแอมากที่สุด ซึ่งอาจเกิดจากความโศกเศร้าเสียใจอย่างมาก ต่อการสูญเสียคนรัก หรือจิตใจถูกกระทบจากความกลัวสุดขีด หรือภาวะร่างกายอ่อนแอมาก

อย่างไรก็ตาม การนอนหลับแล้วละเมอลุกจากเตียงมาทำงานที่เคยทำประจำ เช่น หุงข้าวทำอาหาร เดินไปมาอย่างปราศจากจุดหมายปลายทาง หรือออกไปไร่เพื่อถางหญ้าปลูกต้นไม้ อาการเช่นนี้นักจิตวิทยาพอมีคำอธิบายว่า เกิดจากการทำซ้ำบ่อย ๆ ทำให้สมองรับรู้ได้ว่าครั้งต่อไปก็ต้องทำเช่นนี้ จึงสั่งการให้ร่างกายปฏิบัติโดยอัตโนมัติ

เคยมีคดีเกี่ยวกับการละเมอเดิน ซึ่งเป็นคดีร้ายแรงเกิดขึ้นหลายครั้ง เช่น ลุกขึ้นมาฆ่าคนตายโดยไม่รู้ตัว เหมือนเป็นอีกร่างอีกบุคลิกหนึ่งของคน ๆ นั้น

แต่กรณีการหลับลอย คืออาการที่คนลอยร่างขึ้นจากเตียงในขณะที่ตัวเองหลับลึก บางครั้งลอยวนเหนือเตียงไปรอบ ๆ บ้าน หรือลอยหายไป และไปปรากฏตัวอีกสถานที่หนึ่ง พอรู้สึกตัวก็จำไม่ได้ว่าตนเองมาถึงที่นี่ได้อย่างไร

การลอยตัวจากที่นอนได้นั้น เป็รภาวะเกินขีดจำกัดของมนุษย์ที่จะทำได้ หากจะว่าเกิดจากเวทย์มนต์ ก็ไม่น่าเชื่อถือ นักพลังจิตจึงเข้ามาอธิบายปรากฏการณ์หลับลอยว่าเกิดจาก พลังจิตไปกระตุ้นกำลังภายใน และกำลังภายในนั้นเองทำให้มนุษย์ธรรมดาลอยร่างในอากาศได้

หากอ้างอิงถึงความเชื่อของชาวพุทธ จะสามารถอธิบายได้ว่า คนเราประกอบขึ้นด้วยกายหยาบ ซึ่งเป็นที่อยู่ของอวัยวะ 32 ประการ และกายทิพย์ เป็นที่อยู่ของ “สิ่งรู้” หรือดวงวิญญาณ ทั้งสองส่วนนี้อยู่ด้วยกัน แต่ไม่ค่อยได้ก้าวก่ายในหน้าที่ของกันและกัน แต่ก็มีบ้างที่บางครั้งกายทิพย์จะกระตุ้นเตือนกายหยาบถึงภัยอันตรายร้ายแรง ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้ ซึ่งเรารู้จักกันในชื่อ “ลางสังหรณ์” หรือนักวิทยาศาสตร์ยุคใหม่เรียกว่า ” เดอะ ซิกเซ้นส์” เช่น บางคนนอนหลับฝันไปว่ามีสัตว์ร้าย สะดุ้งตื่นขึ้นมาพบว่า มีงูกำลังจะฉกอยู่พอดี จะเห็นว่าเมื่อเรานอนหลับไม่ได้สติ กายทิพย์ที่ยังรับรู้จะคอยดูแลปกป้องกายหยาบอยู่ และคอยกระตุ้นให้หลีกเลี่ยงอันตรายอันอาจจะเกิดขึ้น นั่นอาจเป็นสาเหตุให้เกิดปรากฏการณ์ดังกล่าวได้เช่นกัน

อธิบายกันตามหลักวิทยาศาสตร์ กึ่ง ๆ พลังจิต อาจพูดได้ว่า เมื่อร่างกายของเรานอนหลับ ไม่สามารถรับรู้และควบคุมร่างกายด้วยสติได้ ร่างกายจึงอาจลอยไปตามจิตสำนึกที่อยู่ลึกที่สุด ที่กำลังคร่ำเคร่งอยู่กับงาน หรือจดจ่ออยู่กับอะไรบางอย่าง จึงล่องลอย หรือเดินไปตามสิ่งนั้น

 
เมื่อเร็ว ๆ นี้ มีทีมงานนักวิทยาศาสตร์คณะหนึ่งจากนครมอนทรัล แคนาดา นำทีมโดยเพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านประสาทวิทยา แพทเตอร์สัน สแตนลีย์ โครงการวิจัยของเขาตั้งชื่อว่า “โครงการทดลองหาข้อเท็จจริงกรณีคนลอยร่างจากเตียงนอนได้อย่างไร”

ผลการทดลองสร้างความประหลาดใจแด่นักวิทยาศาสตร์ หลังจากที่พบว่าอาสาสมัครลอยร่างจากเตียงนอนแล้วกลับคืนสภาพปกติ ทีมงานวิจัยนำอุปกรณ์ไปตรวจวัดพลังงานแฝงในรูปแบบต่าง ๆ เช่น กำมันตรังสี คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า หรือหลังงานที่สามารถตัดแรงดึงดูดของโลกได้ แต่ไม่พบพลังงานใด ๆ เลย ร่างคนนอนหลับจู่ ๆ ก็ลอยขึ้นเองด้วยพลังอะไรบางอย่างที่ตรวจสอบไม่พบ

การทดลองนี้ นายแพทย์แพทเตอร์สันให้อาสาสมัครที่เป็นนักศึกษาหลักสูตรปริญญาตรีจิตวิทยา จิตเวชคลีนิก และจิตวิเคราะห์ จำนวน 50 คน มาอยู่รวมกันในค่ายฝึกแห่งหนึ่งที่มีความสงบเงียบ รวมกับบุคคลภายนอกอีก 50 คน