เหรียญกางเขนเหล็ก (The Iron Cross)
เหรียญกางเขนเหล็กเป็นเหรียญกล้าหาญของเยอรมันแบ่งเป็นประเภทต่างๆ ดังนี้
- เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็ก (Iron Cross) ซึ่งมีอยู่ 2 ชั้น คือ ชั้นที่ 1 และ
ชั้นที่ 2 ชั้นที่ 1 จะสูงกว่าชั้นที่ 2
- เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน (Knight Cross of the Iron Cross)
ซึ่งมี 5 ชั้น คือ
1.ชั้นธรรมดา
2. ชั้นประดับใบโอ็ค
3. ชั้นประดับใบโอ็คและดาบ
4. ชั้นประดับใบโอ็ค ดาบ และเพชร
5. ชั้นประดับใบโอ็คทองคำ ดาบ และ เพชร
เหรียญกางเขนเหล็กชั้นที่ 2 (The Iron Cross 2nd Class)
เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นที่ 2 มีชื่อในภาษาเยอรมันว่า Eisernes Kreuz 2 Klasse
เป็นเหรียญที่มอบให้กับทหารชาย หญิง ทุกเหล่า ในกองทัพบก กองทัพเรือ กองทัพ
อากาศ ที่ปฏิบัติหน้าที่การรบ ด้วยความกล้าหาญ ในกองทัพเยอรมัน หรือ หน่วยเอส เอส
หรือ หน่วยงานองค์กรที่ร่วมในการรบนั้นๆ นอกจากนั้นยังสามารถมอบให้กับผู้ที่มิใช่ชาว
เยอรมัน ซึ่งปฏิบัติหน้าที่ให้กับกองทัพเยอรมันโดยตรง หรือร่วมรบเคียงบ่าเคียงไหล่กับ
ทหารเยอรมัน ในฐานะหน่วยทหารของประเทศอักษะ มีสตรี 39 คน ได้รับเหรียญกล้าหาญ
กางเขนเหล็กชั้นที่ 2 นี้
หลักเกณฑ์ทั่วไป - ปฏิบัติการรบด้วยความกล้าหาญ ในหน้าที่หรือนอกเหนือหน้าที่
จำนวน 1 ครั้ง
พิธีมอบครั้งแรก ไม่ทราบวันที่แน่นอน ระบุได้แต่เพียงว่า เป็นการมอบให้กับ
ผู้ที่เข้ารบในประเทศโปแลนด์ ใน ก.ย. 1939จำนวนที่มอบ มากกว่า 3,000,000 เหรียญ
วิธีการประดับเหรียญ ในพิธีประดับเหรียญ ผู้ที่ได้รับเหรียญจะติดสายริบบิ้นไว้ที่รังดุมที่ 2
แล้วปล่อยตัวเหรียญให้ออกมานอกเสื้อ ส่วนในชีวิตประจำวัน จะติดริบบิ้นไว้ที่รังดุมที่ 2
โผล่สายริบบิ้นออกมาก่อนที่ม้วนกลับเข้าไปในตัวเสื้อ ส่วนตัวกางเขนเหล็ก ติดไว้ที่
กระเป๋าเสื้อด้านซ้าย บริเวณตรงกึ่งกลางของกระเป๋า ส่วนผู้ที่ได้รับเหรียญชนิดนี้ใน
สงครามโลกครั้งที่ 1 ก็สามารถติดเหรียญได้ทั้งสองเหรียญ
ข้อสังเกต ผู้ที่อายุน้อยที่สุดที่ได้รับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นที่ 2 มีอายุ 12 ปี
ชื่อ Alfred Zeck จาก Goldenau เมื่อเดือน มี.ค. 1945 ที่แนวหน้าในเมือง Oder เขาได้รับ
เหรียญเนื่องจาก ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความกล้าหาญในการช่วยเหลือทหารเยอรมัน 12 คนที่
ได้รับบาดเจ็บ ท่ามกลางห่ากระสุนปืนใหญ่ ของฝ่ายข้าศึก และสามารถช่วยชีวิตไว้ได้
หมดทั้ง 12 คน นอกจากนี้ทหารเรือประจำเรือ Admiral Scheer ก็ได้รับเหรียญกล้าหาญ
ชั้นนี้ทุกคน รวม 1,300 คน เมื่อ 1 เม.ย. 1941
การติดเหรียญกางเขนเหล็กชั้นที่ 2 ในพิธีประดับเหรียญ จะเห็นตัวเหรียญกางเขนเหล็ก
ติดกับแพรแถบ หรือริบบิ้นที่สอดผ่านรังดุมที่ 2 แต่การประดับเหรียญในชุดปฏิบัติงานปกติ
ประจำวัน จะเหลือแต่แพรแถบหรือริบบิ้น ไม่มีตัวเหรียญ
เครื่องแบบนายทหารยศร้อยเอก ของกองพล อาสาสมัครภูเขา เอส เอส ที่ 7 ปริ้นซ์ อูเกน
(7th SS. Volunteer Mountain Division Prince Eugen) ติดเหรียญกางเขนเหล็กชั้นที่ 2
โดยการใช้แพรแถบสอดออกมาจากรังดุมที่ 2 และไม่ติดตัวเหรียญกางเขนเหล็ก ซึ่งตาม
ปกติในการประดับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นที่ 2 ซึ่งเป็นชั้นต่ำสุดของเหรียญกางเขนเหล็ก
ในการปฏิบัติภารกิจประจำวัน จะติดเฉพาะแพรแถบหรือ ริบบิ้นเท่านั้น ไม่ติดตัวเหรียญ
เหรียญกางเขนเหล็กชั้นที่ 1 (The Iron Cross 1st Class)
เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นที 1 มีัชื่อในภาษาเยอรมันว่า Eisernes Kreuz 1 Klasse
เป็นเหรียญที่มอบให้กับทหารชาย หญิง ทุกเหล่า ในกองทัพบก กองทัพเรือ กองทัพ
อากาศ ที่ปฏิบัติหน้าที่การรบ ด้วยความกล้าหาญ ในกองทัพเยอรมัน หรือ หน่วยเอส เอส
หรือ หน่วยงานองค์กรที่ร่วมในการรบนั้นๆ นอกจากนั้นยังสามารถมอบให้กับผู้ที่มิใช่ชาว
เยอรมัน ซึ่งปฏิบัติหน้าที่ให้กับกองทัพเยอรมันโดยตรง หรือร่วมรบเคียงบ่าเคียงไหล่กับ
ทหารเยอรมัน ในฐานะหน่วยทหารของประเทศอักษะ หรือในดินแดนที่เยอรมันครอบครอง
หลักเกณฑ์ทั่วไป
- เคยได้รับเหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นที่ 2 มาแล้ว
- ปฏิบัติการรบด้วยความกล้าหาญ ในหน้าที่หรือนอกเหนือหน้าที่ จำนวน 3-5 ครั้ง
หลักเกณฑ์สำหรับกองทัพอากาศ (Luftwaffe)
- สามารถทำคะแนนได้ 5 คะแนน เมื่อ 1 คะแนน สำหรับการยิงเครื่องบิน 1 เครื่องยนต์ตก
2 คะแนนสำหรับการยิงเครื่องบิน 2 เครื่องยนต์ตก 3 คะแนนสำหรับการยิงเครื่องบิน 4
เครื่องยนต์ตก คะแนนนี้จะเพิ่มเป็นสองเท่า เมื่อปฏิบัติการรบทางอากาศในเวลากลางคืน
พิธีมอบครั้งแรก ไม่ทราบวันที่แน่นอน จำนวนที่มอบ มากกว่า 450,000 เหรียญ
วิธีการประดับเหรียญ เนื่องจากเหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นที่ 1 ไม่มีสายริบบิ้น มี
เพียงตัวเหรียญ เพื่อเป็นการแยกระหว่างเหรียญชั้นที่ 1 และชั้นที่ 2
ดังนั้นการประดับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นที่ 1 ทั้งในพิธีประดับเหรียญและในชีวิตประจำ
วัน จะติดเหรียญไว้ที่ กระเป๋าเสื้อด้านซ้าย บริเวณตรงกึ่งกลางของกระเป๋า
ข้อสังเกตุ มีสุภาพสตรีเยอรมัน 2 คน ได้รับเหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นที่ 1 ใน
สงครามโลกครั้งที่ 2
ทหารพลร่มของเยอรมันหรือ ฟอลชริมเจเกอร์ (Fallschirmjager)
ติดเหรียญกางเขนเหล็กชั้นที่ 1
เหรียญที่อยู่ใต้เหรียญกางเขนเหล็กลงมา เป็นเหรียญแสดงความสามารถในการ
กระโดดร่ม (the parachute qualification badge) เป็นรูปนกอินทรี เกาะอยู่บนเครื่อง
หมายสวัสดิกะ กำลังพุ่งโฉบลงหาเหยื่อเบื้องล่าง ล้อมรอบด้วยช่อใบโอ็ค ซึ่งผู้ที่จะได้รับ
เครื่องหมายนี้ จะต้องผ่านการกระโดดร่มมาไม่น้อบกว่า 6 ครั้ง ตัวนกอินทรีทำด้วย
ทองแดงผสมนิเกล อัลลอย
ส่วนเครื่องหมายที่ประดับอยู่ที่หน้าอกอีกด้าน เป็นเครื่องหมายของกองทัพอากาศเยอรมัน
(German Air Force Eagle) เช่นเดียวกับที่ติดอยู่ข้างหมวก
เหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน (Knight Cross of the Iron Cross)
เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน มีทั้งหมด 5 ชั้น คือ
1. ชั้นธรรมดา
2. ชั้นประดับใบโอ็ค
3. ชั้นประดับใบโอ็คและดาบ
4. ชั้นประดับใบโอ็ค ดาบ และเพชร
5. ชั้นประดับใบโอ็คทองคำ ดาบ และ เพชร
เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินชั้นที่ 1 นี้ มีชื่อในภาษาเยอรมันว่า Ritterkreuz
des Eisernes Kreuzes เป็นเหรียญที่มอบให้กับทหารชายทุกเหล่า ในกองทัพบก กองทัพ
เรือ กองทัพอากาศ ที่ปฏิบัติหน้าที่การรบ ด้วยความกล้าหาญ ในกองทัพเยอรมัน หรือ
หน่วยเอส เอส หรือ หน่วยงานองค์กรที่ร่วมในการรบนั้นๆ
หลักเกณฑ์ทั่วไป
- เคยได้รับเหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นที่ 1(1st Class Iron Cross) มาแล้ว
- ปฏิบัติการรบด้วยความกล้าหาญอย่างต่อเนื่อง
หลักเกณฑ์สำหรับกองทัพอากาศ (Luftwaffe)
- เคยได้รับเหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นที่ 1 มาแล้ว
- มีคะแนนสะสม 20 คะแนน โดย 1 คะแนนสำหรับการยิงเครื่องบิน เครื่องยนต์เดียวตก 1
ลำ 2 คะแนน สำหรับการยิงเครื่องยนต์ 2 เครื่องยนต์ตก 1 ลำ 3 คะแนน สำหรับการยิง
เครื่องบิน 4 เครื่องยนต์ ตก 1 ลำ คะแนนดังกล่าวจะเพิ่มเป็นสองเท่า หากปฏิบัติการรบ
ทางอากาศในเวลากลางคืน
หลักเกณฑ์สำหรับกองทัพเรือ (Kriegsmarine)
- เคยได้รับเหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นที่ 1 มาแล้ว
- สามารถจมเรือของข้าศึกได้รวมแล้ว 100,000 ตัน
อย่างไรก็ตามกฏเกณฑ์ดังกล่าว มีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาในระหว่างสงคราม
พิธีมอบครั้งแรก 30 ก.ย. 1939
จำนวนที่มอบ 7,318 เหรียญ มอบให้กับทหารเยอรมัน 43 เหรียญมอบให้กับชาวต่างชาติ
รวมทั้งหมด 7,361 เหรียญ ในจำนวนผู้รับเหรียญทั้งหมดนี้ ประมาณ 1,000 คนยังมีชีวิต
อยู่ (ข้อมูลปี 1999) และจำนวนนับพันที่หายสาปสูญจากการรบ
(Missing in Action - MIA)
วิธีการประดับเหรียญ ประดับไว้ที่คอ โดยมีสายริบบินสีดำ ขาว และแดง เป็นตัวผูกเหรียญ
กางเขนเหล็กเอาไว้ ให้ตัวเหรียญห้อยออกมาจากคอเสื้อด้านหน้า หากได้รับการประดับ
เหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน ที่มีชั้นสูงขึ้นไป เหรียญชั้นต่ำจะต้องถอดออกไป
ข้อสังเกต เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน ของกองทัพเยอรมันนี้ เทียบเท่ากับ
เหรียญกล้าหาญ Medal of honor ของกองทัพสหรัฐอเมริกา
บันทึก นายทหารประทวน (ชั้นนายสิบ) คนแรกที่ได้รับการประดับเหรียญนี้ คือ Hubert
Brinkforth ได้รับการประดับเหรียญ เมื่อ 7 มี.ค. 1941 ในขณะปฏิบัติหน้าที่ในกองร้อย
ต่อสู้รถถังที่ 14 (14. Panzerjager Kompanie) ของกรมทหารราบที่ 25 ทหารที่อายุน้อย
ที่สุดที่ได้รับเหรียญนี้มี 3 คน คือ Gefreiter, Christian และ Lohrey (ไม่มีข้อมูลอายุขณะ
นั้น) ได้รับการประดับเหรียญเมื่อ 11 มี.ค. 1945 ก่อนการสิ้นสุดสงครามไม่นานนัก
ภาพตัวอย่างการประดับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน หรือ Knight's Cross ชั้นธรรมดา
จะประดับด้วยการคล้องสายริบบิ้นรอบคอ และปล่อยเหรียญออกมาด้านหน้าระหว่างคอปก
เสื้อ ซึ่งต่างจากการประดับเหรียญกางเขนเหล็กทั่วไปที่จะประดับที่กระเป๋าเสื้อเท่านั้น
ภาพนี้เป็นนายทหารชั้นยศร้อยเอก แห่งกองทัพบกเยอรมัน (ดาวทองที่บ่า สองดวง)
อินธนูและขอบหมวกหม้อตาล ขลิบสีแดง แสดงให้เห็นว่านายทหารคนนี้ สังกัด เหล่า
ทหารปืนใหญ่ (สีแดงแสดงถึงเหล่าทหารปืนใหญ่) ประดับทั้งเหรียญกางเขนเหล็กชั้น
อัศวิน (ที่คอเสื้อ) และเหรียญกางเขนเหล็กชั้นที่ 1 (ที่กระเป๋าเสื้อ)
เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินประดับใบโอ็ค
(Knight's Cross of the Iron Cross with Oak Leaves)
เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินประดับใบโอ็คนี้มีชื่อในภาษาเยอรมันว่า
Ritterkreuz des Eisernes Kreuzes mit Eichenlaub จะประดับให้กับทหารที่ปฏิบัติการรบ
อย่างกล้าหาญ ในกองทัพเยอรมัน หรือหน่วยเอส เอส หรือหน่วยงาน องค์กรที่เกี่ยวข้อง
ในการรบนั้น
หลักเกณฑ์
- ได้รับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน มาแล้ว
- ปฏิบัติการรบอย่างกล้าหาญต่อเนื่องกัน
หลักเกณฑ์สำหรับกองทัพอากาศ
- ได้รับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินมาแล้ว
- คะแนนสะสมของการยิงเครื่องบินข้าศึกตก เพิ่มสูงขึ้นจากเดิม
ในระดับกางเขนเหล็กประดับใบโอ็ค
พิธีมอบครั้งแรก วันที่ 19 มิ.ย. 1940 มอบให้กับ Eduard Dietl
จำนวนที่มอบ 882 เหรียญมอบให้คนเยอรมัน 8 เหรียญมอบให้กับชาวต่างชาติ
รวมทั้งหมด 890 เหรียญ
วิธีการประดับเหรียญ วิธีการประดับเหมือนกับการประดับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน
คือประดับที่คอเสื้อ โดยใช้ริบบิ้นพันรอบคอ และห้อยตัวเหรียญออกมาด้านหน้าของคอ
เสื้อ โดยตัวเหรียญจะมีใบโอ็คอยู่ด้านบนของเหรียญ
ข้อสังเกตุ เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินประดับใบโอ็คนี้ เป็นเหรียญกล้าหาญ
ที่สูงกว่า เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน และมีเกียรติยศสูงกว่า ต้องใช้ความ
สามารถอย่างสูง ต้องมีความกล้าหาญที่เห็นได้ชัด ดังจะเห็นได้จากจำนวนผู้ที่ได้รับมอบ
เหรียญมีจำนวนลดน้อยลงเหลือเพียง 890 คนเท่านั้น เหรียญนี้ยังสามารถมอบให้กับผู้
บัญชาการของหน่วยที่ปฏิบัติการรบด้วยความกล้าหาญ ทหารเยอรมัน 882 คนที่ได้รับ
เหรียญ 96 คน ยังมีชีวิตอยู่ (ข้อมูลเมื่อปี 1999) และ 237 คน มีข้อมูลชัดเจนว่า เสียชีวิต
ในสนามรบ (killed in action - KIA)
เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน ประดับใบโอ็คและดาบ
(Knight's Cross of the Iron Cross with Oak Leaves and Swords)
เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินประดับใบโอ็คและดาบนี้มีชื่อในภาษาเยอรมันว่า
Ritterkreuz des Eisernes Kreuzes mit Eichenlaub und Schwertern จะประดับให้กับ
ทหารที่ปฏิบัติการรบอย่างกล้าหาญ ในกองทัพเยอรมัน หรือหน่วยเอส เอส หรือหน่วยงาน
องค์กรที่เกี่ยวข้องในการรบนั้น
หลักเกณฑ์
- ได้รับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินประดับใบโอ๊คมาแล้ว
- ปฏิบัติการรบอย่างกล้าหาญต่อเนื่องกัน
หลักเกณฑ์สำหรับกองทัพอากาศ
- ได้รับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินประดับใบโอ๊คมาแล้ว
- คะแนนสะสมของการยิงเครื่องบินข้าศึกตก เพิ่มสูงขึ้นจากเดิม ในระดับกางเขนเหล็ก
ประดับใบโอ็คและดาบ
พิธีมอบครั้งแรก วันที่ 21 มิ.ย. 1941 มอบให้กับอดอล์ฟ กัลลันด์ (Adolf Galland)
เสืออากาศของเยอรมัน
จำนวนที่มอบ 159 เหรียญมอบให้คนเยอรมัน 1 เหรียญมอบให้กับชาวต่างชาติ
รวมทั้งหมด 160 เหรียญ
วิธีการประดับเหรียญ วิธีการประดับเหมือนกับการประดับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน
ประดับใบโอ๊ค คือประดับที่คอเสื้อ โดยใช้ริบบิ้นพันรอบคอ และห้อยตัวเหรียญออกมาด้าน
หน้าของคอเสื้อ โดยตัวเหรียญจะมีใบโอ็คและดาบอยู่ด้านบนของเหรียญ
ข้อสังเกตุ เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินประดับใบโอ็คและดาบนี้ เป็นเหรียญ
กล้าหาญที่สูงกว่า เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินประดับใบโอ๊ค และมีเกียรติยศ
สูงกว่า ต้องใช้ความสามารถอย่างสูง ต้องมีความกล้าหาญที่เห็นได้ชัด ดังจะเห็นได้จาก
จำนวนผู้ที่ได้รับมอบเหรียญมีจำนวนลดน้อยลงเหลือเพียง 160 คนเท่านั้น เหรียญนี้ยัง
สามารถมอบให้กับผู้บัญชาการของหน่วยที่ปฏิบัติการรบด้วยความกล้าหาญ ทหารเยอรมัน
159 คนที่ได้รับเหรียญ 14 คน ยังมีชีวิตอยู่ (ข้อมูลเมื่อปี 1999) และ 38 คน มีข้อมูล
ชัดเจนว่า เสียชีวิตในสนามรบ (killed in action - KIA)
เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน ประดับใบโอ็ค ดาบ และเพชร
(Knight's Cross of the Iron Cross with Oakleaves,
Swords and Diamonds)
เหรียญกล้าหาญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินประดับใบโอ็ค ดาบ และเพชรนี้มีชื่อในภาษา
เยอรมันว่า Ritterkreuz des Eisernes Kreuzes mit Eichenlaub, Schwertern und
Brillianten จะประดับให้กับทหารที่ปฏิบัติการรบอย่างกล้าหาญ ในกองทัพเยอรมัน หรือ
หน่วยเอส เอส หรือหน่วยงาน องค์กรที่เกี่ยวข้องในการรบนั้น
หลักเกณฑ์
- ได้รับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินประดับใบโอ๊คและดาบมาแล้ว
- ปฏิบัติการรบอย่างกล้าหาญต่อเนื่องกัน
หลักเกณฑ์สำหรับกองทัพอากาศ
- ได้รับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวินประดับใบโอ๊คและดาบมาแล้ว
- คะแนนสะสมของการยิงเครื่องบินข้าศึกตก เพิ่มสูงขึ้นจากเดิม ในระดับกางเขนเหล็ก
ประดับใบโอ็คและดาบ
พิธีมอบครั้งแรก วันที่ 15 ก.ค. 1941 มอบให้กับแวร์เนอร์ โมลเดอร์ (Werner Mölders)
จำนวนที่มอบ 27 เหรียญมอบให้คนเยอรมัน ไม่มีชาวต่างชาติได้รับเหรียญนี้
วิธีการประดับเหรียญ วิธีการประดับเหมือนกับการประดับเหรียญกางเขนเหล็กชั้นอัศวิน
ประดับใบโอ๊ค ดาบและเพชร คือประดับที่คอเสื้อ โดยใช้ริบบิ้นพันรอบคอ และห้อยตัว
เหรียญออกมาด้านหน้าของคอเสื้อ โดยตัวเหรียญจะมีใบโอ็ค ดาบและเพชรอยู่ด้านบน
ของเหรียญ