ที่เรียกกันทั่วไปว่าสเปรย์พริกไทย จริงๆ ชื่อ OC spray ซึ่งย่อมาจาก Oleoresin Capsicum (โอลิโอเรซิน แคปซิคัม-น้ำมันจำพวกพริก) หรือ OC gas หรือ capsicum spray (สเปรย์พริก) โอลิโอเรซิน แคปซิคัม เป็นสารเคมีที่ทำให้ตาเกิดอาการระคายเคือง น้ำตาไหล เจ็บปวด กระทั่งตาบอดชั่วคราว เป็นประดิษฐกรรมที่ใช้เพื่อควบคุมการจลาจล ฝูงชน และการป้อง กันตัวเองทั้งจากภัยคนและสัตว์ โดยสารที่สเปรย์ออกไปไม่ทำให้ถึงตาย คือสาร capsaicin ที่มีฤทธิ์ทำให้เกิดการอักเสบในทันที ตาจะปิดลง น้ำหูน้ำตาไหล หายใจลำบากและไอ ส่วนระยะเวลาของผลที่ได้ขึ้นอยู่กับความเข้มข้นของสเปรย์ กินเวลาเฉลี่ย 30-45 นาที แต่ในรายที่แพ้จะกินเวลานานเป็นชั่วโมง

สเปรย์พริกไทยเป็นอุปกรณ์ป้องกันตัวที่ได้รับความนิยมเพื่อการป้องกันตัวของผู้หญิงมาเป็นเวลานาน เนื่องจากเป็นอุปกรณ์ป้องกันตัวที่หยุดคนร้ายได้จริง แต่ไม่ส่งผลอันตรายในระยะยาว แค่เพียงให้เกิดอาการไอ จาม หรือแสบตา ลืมตาไม่ขึ้น ในระยะเวลาที่เพียงพอสำหรับการหนีเอาตัวรอด และโดยธรรมชาติของสเปรย์พริกไทยเป็นอุปกรณ์ที่เหมาะกับการนำมาใช้ป้องกันตัวแบบตั้งรับ ขณะที่หากฝ่ายคนร้ายจะนำสเปรย์พริกไทยมาใช้จู่โจม กลับเป็นเรื่องยาก เพราะผู้ฉีดจะต้องหนีไปอีกทาง หากจะวิ่งไล่ฉีดผู้อื่น คนร้ายก็จะโดนสเปรย์พริกไทยไอจามไป สเปรย์พริกไทยจึงไม่อยู่ในสารบบอาวุธก่อเหตุ

ในแง่วิชาการ The Journal of Investigative Ophthalmology and Visual Science ตีพิมพ์การศึกษาที่สรุปว่า OC ไม่มีอันตรายต่อดวงตา ไม่มีผลต่อความคมชัดในการมองเห็น แต่มีผลกระทบกับความไวแสงของแก้วตา ขณะที่ The European Parliament Scientific and Technologi cal Options Assessment ระบุว่า "ผลกระทบของสเปรย์พริกค่อนข้างรุนแรง ทำให้มองไม่เห็นเป็นเวลา 15-30 นาที เผาประสาทผิวหนังเป็นเวลา 45-60 นาที ทำให้คนนั้นโค้งไปข้างหน้าและไอไม่หยุด ทำให้ยากที่จะหายใจหรือพูดกินเวลา 3-15 นาที" สำหรับผู้เป็นโรคหอบหืดควรหลีกเลี่ยงการทดสอบสเปรย์พริก หรือสัมผัส ไม่ว่ากรณีใดๆ เนื่องจากจะก่อผลมากกว่าบุคคลทั่วไป

แม้จะไม่มีวิธีที่ได้ผลสมบูรณ์แบบที่จะกำจัดฤทธิ์พริก โดย ผู้ชำนาญในการบริโภคพริกรู้ดีว่าพริกไม่ละลายน้ำ ถึงใช้น้ำปริมาณมากก็ล้างได้เพียงเล็กน้อยจนแทบไม่เกิดผล อย่างไรก็ตามพริกละลายในไขมันและน้ำมัน ดังนั้น นมและสารซักฟอกสามารถทำให้ Capsaicin ไม่มีผลให้แสบร้อนต่อไป และล้างออกได้

ในกรณีที่เป็นเหยื่อแต่ถูกสเปรย์พริกเข้าเสียเอง หากเข้าดวงตา ให้รีบล้างหน้า ล้างตา ด้วยน้ำนมสด (เอาแบบธรรมดา แบบพร่องมันเนยใช้ไม่ได้ เพราะสเปรย์พริกไทยจะละลายได้ดีในไขมัน ซึ่งนมสดธรรมดาจะมีไขมันสูง) หรือถ้าหาไม่ได้ล้างด้วยน้ำสะอาดหลายๆ ครั้งจนหายเคืองตา หรือกะพริบตาแรงๆ เพื่อให้น้ำตาออกมาช่วยล้างไปก่อน หากถูกผิวหนัง ซึ่งจะมีอาการแสบคันเหมือนเวลาโดนพริกแต่แสบมากกว่า ให้ล้างด้วยสบู่หลายๆ ครั้ง ถ้าให้ดีควรล้างด้วยน้ำเย็น และอย่าเอานิ้วไปโดนดวงตา เพราะบางทีล้างหลายครั้งแล้ว แต่พอมือไปขยี้ตาก็จะแสบตา ถ้าทางการแพทย์จะใช้ 5% sodium bisulfite เช็ดผิวหนังเพื่อเอาสาร OC อันเป็นส่วนประกอบในน้ำยาออก

แม้สเปรย์พริกไทยไม่เข้าข่ายยุทธภัณฑ์ แต่ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรมเรื่องรายชื่อวัตถุอันตรายในความรับผิดชอบของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ในลำดับที่ 258 ระบุไว้ว่า "ผลิตภัณฑ์ที่มีสารสำคัญที่ใช้เพื่อขัดขวางระบบการทำงานของร่างกายเป็นการชั่วคราวเพื่อการป้องกันตัวหรือทำร้ายผู้อื่น" เป็นวัตถุอันตรายประเภทที่ 4 โดยห้ามมิให้นำเข้า จำหน่าย พกพา ผู้ที่ฝ่าผืนมีโทษจำคุก หรือปรับ หรือทั้งจำทั้งปรับ