พระประวัติ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี

   

            สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี เป็น พระราชธิดาพระองค์เดียวในพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 กับพระนางเจ้าสุวัทนาพระวรราชเทวี (พระนามเดิม คือ เครือแก้ว อภัยวงศ์ ธิดาพระยาอภัยภูเบศร) ประสูติเมื่อวันอังคารที่ 24 พฤศจิกายน พุทธศักราช 2468 ณ พระที่นั่งเทพสถานพิลาส ในหมู่พระมหามนเทียร พระบรมมหาราชวัง ทั้งนี้เป็นที่ทราบกันดีว่า พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 นั้น เสด็จสวรรคต ทรงทราบว่าจะมีพระสูติกาลพระหน่อในอนาคต พระองค์มีพระราชหฤทัยโสมนัสเป็นอย่างยิ่ง ทรงเตรียมการรับประสูติกาลเป็นอเนกปริยาย โดยทรงปรับปรุงพระราชนิพนธ์ละครรำเรื่องพระเกียรติรถ ตอนที่ 1 ให้เป็นละครดึกดำบรรพ์ เพื่อที่จะได้ทรงจัดแสดงในพระราชพิธีสมโภชเดือนของพระหน่อ

เมื่อ พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 เสด็จสวรรคตก่อนเวลาอันควร อย่างไม่คาดคิดกันมาก่อน พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งเสด็จขึ้นครองราชย์สืบต่อสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราช เป็นรัชกาลที่ 7 จึงทรงรับเป็นพระราชภาระในการดูแล ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมเลือกพระนามจากการคิดพระนามพระราชทานไว้ 3 พระนาม คือ

- สมเด็จเจ้าฟ้าเพชรรัตนราชอรสา สิริโสภาพัณณวดี
- สมเด็จเจ้าฟ้าเพชรรัตนจุฬิน สิริโสภิณพัณณวดี
- สมเด็จเจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาวัณณวดี

และ ทรงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ออกคำนำพระนามว่า "สมเด็จพระเจ้าภาติกาเธอ" เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ตามพระฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์ ซึ่งหมายความว่า หลานที่เป็นลูกของพี่ชาย ต่อมาพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล รัชกาลที่ 8 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้เปลี่ยนคำนำพระนามใหม่ว่า "สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ"ดังเดิม เพราะคำว่า สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอแปลได้ความทั้งพระเจ้าพี่นางเธอ และพระเจ้าน้องนางเธอ

                เมื่อทรงเจริญวัย สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ ได้เสด็จไปทรงพระอักษร ณ โรงเรียนราชินี เมื่อวันที่ 11 กันยายน 2476 ซึ่งโรงเรียนราชินีขณะนั้นมีหม่อมเจ้าพิจิตรจิราภา เทวกุล ทรงเป็นอาจารย์ใหญ่ และเป็นพระอาจารย์ผู้ทรงดูแลการทรงพระอักษรของสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ อย่างใกล้ชิด นอกจากนี้ยังถวายพระอักษรพิเศษในช่วงเย็นด้วย ในปี 2476 ทรงลาออกจากโรงเรียนราชินีขณะทรงพระอักษรในชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เพื่อทรงพระอักษรต่อ ณ สวนรื่นฤดี โดยพระนางเจ้าสุวัทนาพระวรราชเทวี ทรงจ้างมิสซิสเดวีส์ อดีตครูโรงเรียนวัฒนาวิทยา มาถวายพระอักษรวิชาภาษาอังกฤษ และวิชาคำนวน และหม่อมเจ้าเสมอภา โสณกุล ถวายพระอักษรวิชาวรรณคดีไทย รวมทั้งพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว ตลอดจนขนบธรรมเนียมประเพณีต่าง ๆ นอกจากนี้ยังมีพระอาจารย์จากโรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย มาถวายพระอักษรวิชาต่าง ๆ ตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการ และมีการสอบไล่ทุกปลายปี ตลอดจนทรงเรียนเปียโนกับมิสซิสเซดี้ อีกด้วย

เ               นื่องจากพระพลานามัยไม่สมบูรณ์ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 จึงมีพระราชดำริให้สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ เสด็จไปประทับพักผ่อนพระอริยาบท และรักษาประองค์ ณ ต่างประเทศ เมื่อปี 2477 โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าธานีนิวัต กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร นำเสด็จ โดยเริ่มจากที่ประเทศอินโดนีเซียก่อน และต่อมาได้เสด็จไปยังประเทศอังกฤษ ขณะประทับ ณ ตำหนักถนนหลุยส์ เครสเชนต์ ได้ทรงพระอักษรด้านไวยกรณ์ และวรรณคดีภาษาอังกฤษกับมิสซีสเซฟเฟอร์ และยังทรงเรียนเปียโนกับพระอาจารย์ชาวอังกฤษด้วย โดยทรงพระปรีชาสามารถในการทางเปียโนเป็นอย่างยิ่ง นอกจากนี้ยังโปรดการลีลาศ ขับร้องเพลงไทย และสากล สำหรับการทรงงานอดิเรกโปรดการถักนิตติ้งและโครเชต์ อีกทั้งโปรดการปลูกดอกไม้ประดับต่าง ๆ

เมื่อพระพลานามัยดีขึ้น และสภาวการณ์ในประเทศเป็นปกติสุขเรียบร้อย สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ และพระนางสุวัทนาพระวรราชเทวี จึงเสด็จกลับมาประทับ ณ ประเทศไทยเป็นการถาวร เมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายน พุทธศักราช 2502 และได้ประทับ ณ วังรื่นฤดี สุขุมวิท 38

โดยทรง ปฏิบัติพระภารกิจต่าง ๆ ทั้งงานส่วนพระองค์ และในฐานะผู้แทนพระองค์บางโอกาสที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ถึงแม้ว่าพระพลานามัยจะไม่สู้แข็งแรงมากนักก็ตาม แต่ถึงอย่างไรก็เป็นที่ประจักรษ์แก่ผู้ที่ได้มีโอกาสเข้าเฝ้าโดยทั่วไปว่า สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี มีพระจิริยวัตรที่งดงาม มีพระวาจาสุภาพนุ่มนวล ทรงวางพระองค์อย่างเหมาะสม ไม่ถือพระองค์ ทั้งมีพระทัยที่เปี่ยมด้วยพระเมตตา

               และวานนี้ (27 ก.ค.54) เวลา 20.00 น. สำนักพระราชวังได้ออกประกาศสำนักพระราชวัง เรื่อง สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี สิ้นพระชนม์ จากพระอาการติดเชื้อในกระแสพระโลหิต แม้ คณะแพทย์ได้ถวายการรักษาอย่างใกล้ชิดจนสุดความสามารถ พระอาการประชวรได้ทรุดลงตามลำดับ และสิ้นพระชนม์ เมื่อเวลา 16 นาฬิกา 37 นาที วันที่ 27 กรกฎาคม 2554 รวมพระชันษา 85 ปี ณ โรงพยาบาลศิริราช


ขอบคุณ ครอบครัวข่าว 3 / ไทยซ่า