เมื่อเร็วๆนี้โครงการดีๆที่เกิดจากชาว Social Network ได้เกิดขึ้นอีกหนึ่งโครงการ ภายใต้ชื่อว่า คนไทยขึ้นบันไดยืนชิดขวา “standontheright” โดยมีการจัดทำภาพยนตร์สั้นออกเผยแพร่ทาง youtube เพื่อร่วมรณรงค์ให้คนไทยมีระเบียบวินัย โดยเฉพาะการใช้บันไดเลื่อนร่วมกับผู้อื่น ซึ่งนักแสดงในภาพยนตร์สั้นนี้ ล้วนแล้วแต่เป็นอาสาสมัครที่มีใจรักในระเบียบวินัย และต้องการสร้างสังคมที่ดีขึ้น ได้นัดแนะกันผ่านทาง social network เพื่อมาพบกันในวันถ่ายทำตามสถานที่นัดหมาย…วันนี้ภาพยนต์ “ยืนชิดขวา Stand on the Right – Lost & Found” ก็ได้ถูกนำมาเผยแพร่แล้ว…
ที่มาของโครงการ
หลายๆท่านที่เคยไปห้างสรรพสินค้า หรือไปที่ office ต่างๆ ตามสนามบิน หรือแม้กระทั่งรถไฟฟ้าลอยฟ้าและรถไฟฟ้าใต้ดิน ที่มีบันไดเลื่อนคอยให้บริการอยู่นั้น จะสังเกตมีป้ายเตือนให้ชิดขวา แต่คนไทยส่วนใหญ่มองข้ามไป
แม้ว่าจะเป็นเรื่องเล็กๆมากที่หลายคนมองข้ามในสังคม แต่ในช่วงเวลามีผู้ใช้บริการเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะช่วงเวลาออกเดินทางไปทำงานและชั่วโมงเร่งด่วน เมื่อคุณจำเป็นต้องเร่งรีบขึ้นบันไดเพื่อให้ทันเวลา แต่ก็ต้องมาเสียเวลารอคนที่ยืนขวางทั้ง 2 ข้างอยู่ ซึ่งตอนนี้เป็นนิสัยของคนไทย ที่ไม่ค่อยชิดข้างใดข้างหนึ่ง บางครั้งก็ขึ้นเป็นคู่ขวางทางบันไดหรือมาเป็นกลุ่มใหญ่ๆโดยยืนอยู่คนละข้าง กันขวางทางกันจนชินเป็นนิสัย ในขณะที่คนอื่นที่จำเป็นต้องเร่งรีบ ก็ต้องมาเดือดร้อนด้วยท้ายสุดก็ไม่ทันเวลา ดังนั้นเรื่องเล็กๆเหล่านี้ก็เป็นเรื่องใหญ่ได้เหมือนกัน
ในต่างประเทศเค้ามีสังคมที่เป็นระเบียบวินัยมากและปฏิบัติกันโดยยืนชิด ข้างใดข้างหนึ่งเป็นระเบียบ และเรียบร้อย ในขณะที่ไทยของเราความเป็นระเบียบในการขึ้นบันไดยังดูวุ่นวาย ยังขาดความเป็นระเบียบ และกระทบกับคนที่จำเป็นต้องเร่งรีบอย่างมาก
จากปัญหาต่างๆเหล่านี้ มีการพูดถึงกันในสังคมออนไลน์เช่น facebook twitter และแม้แต่เว็บบอร์ดบนเว็บไซต์ Pantip ก็มีกระทู้ประเด็นเรื่องการใช้บันไดเลื่อนและระเบียบวินัย โดยเฉพาะกับสิ่งเล็กๆในป้ายตามสถานที่สาธารณะต่างๆที่ว่า กรุณายืนชิดขวา กรุณา ขึ้นลงชิดขวา จึงได้มีก่อตั้ง Facebook Page บน Facebook ในชื่อว่า คนไทยขึ้นบันไดยืนชิดขวา “standontheright” ทาง www.facebook.com/standontheright เมื่อเดือนธันวาคม 2553 ที่ผ่านมา โดย ปัจจุบันนี้มีสมาชิกว่า 4,100 คนแล้วที่เข้าร่วมกลุ่มบน facebook นี้ โดยเนื้อหาภายใน facebook พูดถึงพฤติกรรมการใช้บันไดขึ้นลง และบันไดเลื่อน และประเด็นระเบียบวินัยในสังคมไทย กับสังคมในต่างประเทศ
และเมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมา ทางกลุ่มคนไทยขึ้นบันไดชิดขวาก็ได้นัดชักชวนกลุ่มอาสาสมัครในกลุ่มยืนชิดขวา ผ่านทาง social media เช่น facebook และ twitter มาช่วยเป็นนักแสดง เพื่อทำภาพยนตร์สั้น ในเรื่อง ยืนชิดขวา Stand on the Right – Lost & Found โดยมีกลุ่มชาว facebook และ twitter มารวมกลุ่มกันช่วยแสดงในภาพยนตร์เรื่องนี้มากมาย รวมทั้งผู้บริหารและผู้สนับสนุนต่างๆให้การสนับสนุนในการถ่ายทำด้วย จนเป็นคลิปที่มีกระแสตอบรับคนเข้าชมมากทีเดียวบน youtube โดยวันแรกที่เผยแพร่ ก็ติดอันดับ 64 ของโลก (non-profit & activism) ด้วย
หลายท่านสงสัยว่าทำไมต้องชิดขวา ชิดซ้ายได้หรือไม่? ผู้จัดทำโครงการได้ให้เหตุผลไว้ดังนี้
1. อันที่จริงแล้วการยืนชิดข้างไหนไม่ใช่ประเด็น แต่ประเทศส่วนใหญ่ในโลกนิยม “ยืนชิดขวา” เป็นหลัก ไม่ว่าจะเป็นประเทศที่ขับรถชิดขวา เช่น ฝรั่งเศส เยอรมัน อเมริกา หรือประเทศที่ขับรถชิดซ้ายเป็นหลัก เช่น อังกฤษ ฮ่องกง จีน เกาหลี
2. วัฒนธรรมการยืนชิดขวา ส่วนหนึ่งน่าจะมีเหตุผลมาจาก การที่คนส่วนใหญ่ถนัดขวา จึงจับราวบันไดด้านขวาได้สะดวกกว่า สำหรับผู้สุงอายุ การจับราวบันไดเพื่อยึดให้มั่นสำคัญสำหรับพวกเขามาก จึงจำเป็นต้องยืนบนบันไดเลื่อนด้านขวาที่พวกเขาส่วนใหญ่ถนัด ขณะที่กลุ่มหนุ่มสาววัยทำงานผู้มีกิจธุระเร่งรีบจำต้องเป็นฝ่ายเสียสละเดิน ชิดซ้าย และจับราวข้างที่ตัวเองไม่ถนัด
3. สำหรับรถไฟฟ้า BTS ได้รณรงค์ให้คนยืนชิดขวาอยู่แล้ว โดยเห็นได้จากวิดีโอแนะนำการใช้บันไดเลื่อน รูปบนบัตรโดยสารรถไฟฟ้า และป้ายบนทางขึ้นบันไดเลื่อน ซึ่งขณะนี้ BTS ได้กำลังอยู่ในระหว่างเตรียมการปรับปรุงป้าย “ยืนชิดขวา” ดังกล่าวให้มีความชัดเจนขึ้น โดยคาดว่าจะเสร็จสิ้นในประมาณ 3-4 เดือน
4. สำหรับความสัมพันธ์กับวัฒนธรรมการ “เดินชิดขวาบนทางเท้า” ซึ่งคนไทยได้ถูกปลูกฝังมาตั้งแต่วัยเยาว์ และเป็นนโยบายของ BTS ด้วยนั้น การ “เดินชิดขวาบนทางเท้า” และ “ยืนชิดขวาบนบันไดเลื่อน” มีความสัมพันธ์ที่สอดคล้องกัน เนื่องจากในการ “เดินชิดขวาบนทางเท้า” ผู้ที่เดินช้าจะอยู่ชิดขวาสุด ในขณะที่ผู้ที่เดินเร็วอาจแซงทางซ้ายซึ่งจะสวนกับผู้ที่เดินมาอีกทางหนึ่ง ดังนั้น ผู้ที่เดินชิด “ขวาสุด” (ผู้เดินช้า) เมื่อขึ้นบันไดเลื่อนก็จะเป็นผู้ที่ “ยืนชิดขวา” ในขณะที่ผู้ที่ “เดินเร็ว” (ด้านซ้าย) เวลาขึ้นบันไดเลื่อนก็จะเป็นผู้ที่เร่งรีบเดินด้านซ้ายไป
5. ด้วยเหตุผลข้างต้น ทำให้ผู้ทำโครงการนี้ตัดสินใจรณรงค์โดยอาศัยแนวทางดังกล่าว เพราะการรณรงค์ให้คนทำตรงกันข้ามกับสิ่งที่มีผู้เริ่มต้นรณรงค์ไว้ จะไม่เกิดประโยชน์กับสังคมโดยรวม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเด็นที่วัตถุประสงค์หลักคือการสร้างระเบียบวินัย
ผู้จัดทำโครงการนี้กล่าวว่า เหตุผลที่รวมกลุ่มนี้ ก็เพื่อต้องการให้ทุกคนช่วยกันสร้างความมีระเบียบวินัยให้เกิดขึ้นในสังคมไทย ซึ่งเป็นสิ่งที่ถูกต้องและควรปฏิบัติกัน ร่วมทำสิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ เพื่อสังคมน่าอยู่ขึ้น เพียงแค่อย่าลืมและปฏิบัติด้วยยืนชิดขวาขณะขึ้นหรือลงตลอดการเดินขึ้นอาคาร หรือไปที่สาธารณะ เริ่มได้ตั้งแต่วันนี้