ปลาปอด (อังกฤษ: Lungfish) เป็นปลาน้ำจืดจำพวกหนึ่งที่อยู่ในอันดับย่อย Dipnoi เป็นปลาเพียงจำพวกเดียวในโลกที่ยังมีการสืบสายพันธุ์จนปัจจุบันนี้ที่หายใจ ด้วยอวัยวะที่คล้ายกับปอดของสัตว์ทั่วไป โดยไม่ใช้เหงือกเหมือนปลาชนิดอื่น ๆ

ปลาปอดได้ชื่อว่าเป็นฟอสซิลที่ยังมีชีวิต (living fossil) เพราะเป็นปลาที่ไม่ได้เปลี่ยนรูปร่างมากนักจากยุคก่อนประวัติศาสตร์ โดยปลาปอดนั้นถูกจัดหมวดหมู่แยกออกมาเป็นกลุ่มต่างหาก จากที่มีการจำแนกปลาทั้งหมดทั่วโลกออกเป็น 6 กลุ่ม ปลาปอดจัดอยู่ในกลุ่มที่เรียกว่า Lobe-finned fishes ซึ่งจะมีลักษณะเด่นคือมีพู่เนื้อ (lobes) หรือ เนื้อเยื่อ (filaments) มีครีบหางเดี่ยว (heterocercal) มีครีบ 2 คู่ มีเกล็ดแบบ cosmoid (cosmoid scales) ซึ่งแตกต่างไปจากปลาชนิดอื่น ๆ ในโลก ซึ่งปลาในกลุ่มนี้จะแยกออกได้เป็น 3 กลุ่มด้วยกัน คือ 1.ปลาซีลาแคนท์ 2. ปลาปอดแอฟริกาและปลาปอดอเมริกาใต้ 3. ปลาปอดออสเตรเลีย