แนวทางการเพาะปลากัดแบบของRidBetta
(เหมาะสำหรับมือใหม่)
1. นำปลากัดตัวผู้ และตัว เมีย ที่เราได้มา มาเทียบกันก่อน โดยหาอ่างหรือกะละมังไม่ต้องกว้างมาก 1 ใบ ใส่น้ำลึกประมาณ 5 นิ้ว(ใส่ใบหูกวาง หรือใบตองแห้งๆลงไปด้วยนะครับ)ปล่อยตัวผู้ลงในอ่างเพาะ แล้วก็วางโหลแก้วใสหรือเหลี่ยมปลาไว้ตรงกลาง แล้วก็เอาปลาตัวเมียใส่ไว้ในเหลี่ยมตรงกลางที่เตรียมไว้ (จริงๆแล้วจะเป็นขวดพลาสติกก็ได้ ขอแค่ใสให้ปลามันเห็นกันและก็อย่าให้มันล้มได้ก็พอ)ถ้าเป็นเหลี่ยมกระจกอย่าไปวางชิดกับผนังตู้หรือผนังอ่างมากเกินไป อย่างแรกคือ ปลาจะไม่ค่อยเห็นกันและที่สำคัญ ปลาตัวผู้มันจะเข้าไปติดอยู่ระหว่างเหลี่ยมกับผนัง ตู้ตาย(เคยมาแล้ว)

รูปที่ 1 ตัวผู้แข็งแรงสีสวยใส

รูปที่ 2 ตัวเมียที่ท้องแล้วจะขึ้นลายที่ตัว
2. ให้ตัวผู้ และตัว เมีย จอง กันไปมองกันมาจนกว่าตัวเมียจะท้องป่อง(หรือจะเทียบซัก1อาทิตย์ก็ได้ ถ้าเทียบน้อยตัวเมียก็เจ็บตัวหน่อย เพราะปลามันจะไม่คุ้นเคยกัน)หรือสังเกตที่ตัวเมียท้องจะป่องมากกกก.... มีแทบสีดำขึ้นตามขวาง ข้างลำตัวเป็นแทบๆ ไข่แทบจะปริออกมาจากท้องนั้นแหล่ะครับมันพร้อมเป็นแม่แล้ว
แล้วตัวผู้ล่ะพร้อมยัง ถ้าตัวผู้เริ่มก่อหวอดไอ้ฟองอากาศที่ลอยอยู่บนผิวน้ำเป็นแพ แต่ส่วนใหญ่จะก่อหวอดอยู่ใต้ใบไม้หรืออะไรที่มันคิดว่าเป็น ที่ หลบและปลอดภัย(พูดเหมือนเคยถามมัน เลย )


3. ถ้าพร้อมทั้งคู่แล้วคืนนั้นสัก 6 โมง - 3 ทุ่ม(เอาเป็นว่าแล้วแต่สะดวกแล้วกัน) เตรียมปล่อยลงรัด(เพาะ)ได้โดยหาอ่างเส้นผ่าศูนย์กลางสัก 1 ฟุตหรือใหญ่กว่า ใส่น้ำลึกประมาณ 4 นิ้ว(อย่ามากกว่านั้นเชียว เดี๋ยวลูกปลาตัวเล็กเกิดใหม่มันจะ ว่ายน้ำขึ้นมาหายใจไม่ได้ เพราะปลากัดมันเป็นพวก ต้องขึ้นมาหายใจที่ผิวน้ำ) ใส่ไม้น้ำ พลูด่าง หรือใช้ใบมะยมสัก 1 ก้านก็ได้ลอยไว้ให้ตัวผู้มาก่อหวอด หรือจะใช้อ่างที่ใช้เทียบก็ได้เหมือนกัน
ปล่อยตัวเมีย 1 - 2 คืน หากระดานไม้อัดหรือฟิวเจอร์บอร์ดมาปิดภาชนะไว้กันลมตีหวอดแตก โดยแง้มให้อากาศระบายและเอาไว้คอยดูนิดนึง คราวนี้ก็ปล่อยเป็นหน้าที่ของตัวผู้ที่จะไล่รัดตัวเมีย (อ้อ ตัวเมียควรจะตัวเล็กกว่าตัวผู้หรือไม่ก็เท่าๆกันนะ) แล้วก็อย่าไปรบกวน เวลาเค้าจะมีความสุขกันล่ะ


รูปที่3 แสดงการรัดกัน และตัวผู้กำลังจะเก็บไข่ โดย Vrbetta

4. หนึ่งหรือสองวันผ่านไป มาแอบดูถ้าสังเกตเห็นตัวผู้ว่ายนิ่งๆ อยู่ใต้หวอด ส่วนตัวเมียว่ายหนีอยู่ตรงข้ามหวอดสภาพอ่อนเพลีย แสดงว่าได้เรื่อง ถ้าเพ่งดูดีๆ ในหวอดจะเห็นไข่อยู่ ถ้ามือใหม่ก็จะสังเกตกันยากหน่อย ดูดีๆครับ ถ้ายังไม่เป็นไข่(เหมือนในรูปที่4)ปล่อยไว้อีก 1 คืน ดูสภาพตัวเมียด้วยบางที่แทบจะหงายท้องเลย ตอนเตรียมบ่อเพาะอาจจะช่วยมันนิดนึงโดยหาที่หลบอาจจะด้วยข้องอpvc หรืออะไรก็ได้ที่คิดว่ามันหลบได้(ให้ตัวเมียมีเวลาพักหน่อย) และถ้าปล่อยไว้แล้ว1คืนยัง ไม่เห็นไข่ควรจะพักปลา(ดูสภาพตัวเมียด้วยครับถ้ายังดีๆอยู่ก็ให้มันรัดกันต่อเลย)แล้วทำตั้งแต่ข้อ 1 ใหม่ ระหว่างการรัดกันสำหรับผมเองให้อาหารตามปกตินะครับ(เห็นบางคนว่าอดอาหาร แต่ผมไม่คิดอย่างนั้นครับ )

รูปที่4 แสดงภาพไข่และที่อยู่บนหวอดปลา

5.ถ้าเห็นไข่แล้ว ตักตัวเมียออกอย่างเบามือ ที่เอาตัวเมียออกเพราะมันจะไม่เลี้ยงลูกครับ มันจะกินซะมากกว่า(ถ้าเป็นไปได้เอาตัวเมียออกตอนมืดๆ แบบลักพาตัวจะดีกว่า) เอาตัวเมียไปรักษาตัวโดยพักในน้ำแช่ใบหูกวางใส่เกลือนิดนึงเพื่อรักษาแผลให้หาย(จะได้เอารัดต่อได้อีก แต่ก็น่าจะทิ้งระยะสักไม่น่าจะต่ำกว่า1อาทิตย์นะครับ จริงๆแล้วก็แล้วแต่สภาพตัวเมียอีกแหล่ะครับ) โดยอัดอาหารพวกไรแดง หนอนแดง เปลี่ยนน้ำบ่อยครั้ง ถ้าน้ำขุ่นก็จะเป็นบ่อเกิดเชื่อโรคนะ(บอกว่าอัดอาหารก็อย่าให้จนน้ำเน่าล่ะ จากรักษาจะกลายเป็นซ้ำเติม555 เทคนิคที่พูดกันบ่อยๆก็คือ ให้น้อยๆแต่บ่อยๆ หมดแล้วค่อยให้อีก ถ้ากินเหลือก็ตักอาหารพี่มันไม่กินออก) ส่วนตัวผู้ปล่อยให้ดูไข่จนกว่าลูกปลาจะฝัก ประมาณ3วันจะเป็นตัว ในวันแรกๆอาจจะมองไม่เห็นตัวลูกปลานะครับ อย่าหลงไปคิดว่าพ่อมันกินหมดล่ะ มันจะตัวเล็กมากและว่ายแบบทิ่งดิ่ง ให้สังเกตุที่ลูกตาดำๆสองข้างครับ ทิ้งไว้สักพักลูกปลาก็จะเริ่มลอยขนานกับผิวน้ำได้ ให้ตักตัวผู้ออกหรือว่าไม่ต้องตักออกก็ได้ถ้าพ่อนิสัยดีไม่กินลูก(อันนี้ต้องสังเกตเอาครับ) ถ้าพ่อปลานิสัยดีไม่กินลูกมันเป็นเรื่องที่ดีมากเลยครับเพราะพ่อปลาจะคอยกินลูกน้ำหรือตัวอะไรที่จะมาทำร้ายลูกปลาของมัน โดยระหว่างช่วงนั้นปล่อยไรแดงให้เป็นอาหารตัวผู้ เอาแบบพอกินเหลือนิดหน่อย แล้วไรแดงจะออกลูกไรตัวเล็กจะได้เป็นอาหารของลูกปลาต่อไป เติมไรแดงสักวันละครั้งไม่ต้องมากเดี๋ยวน้ำเสีย และก็ค่อยเติมน้ำในอ่างวันล่ะนิดเพื่อให้คุณภาพน้ำดีขึ้น พออนุบาลลูกปลาได้ สักระยะ ค่อยเปลี่ยนน้ำโดยค่อยตักอย่าให้น้ำกระเพื่อมมากลูกจะเวียนหัวตาย แต่ถ้าหาก เพาะในพื้นที่ ที่กว้างพอ เช่นบ่อรอง ปูนเส้นผ่านศูนย์กลางมากกว่า 80ซม.ก็ไ ม่ ต้องเปลี่ยนน้ำเลยเปลี่ยนเป็นค่อยๆเติมน้ำจะดีกว่า

รูปที่ 5 แสดงลูกปลาเกิดประมาณ 2 วัน

ข้อควรทราบ
- ปลากัดตัวผู้ที่เป็นมือใหม่บางตัวอาจจะกินลูกตัวเองนะครับ ต้องให้เวลาเค้าบ้าง
- ปลากัดป่าต้องมีไม้น้ำเยอะๆ นิดหนึง และก็ต้องระวังเรื่องปลากัดป่ากระโดดเป็นพิเศษด้วย ตายเป็นคู่ก็เคยมาแล้ว
- ขอบคุณน้อง ฟ้า(whitesnake) ที่มาช่วยกันดูเรื่องของการทำเวปด้วย
- ขอบคุณพี่ปรีชา (VrBetta) สำหรับชุดรูปการรัดของปลากัด