https://petmaya.com/social-experiment-lost-found-wallet-returned
ถ้าหากคุณทำการะเป๋าสตางค์หล่นหาย คุณคิดว่าจะมีโอกาสที่จะได้คืนหรือไม่ ? แน่นอนว่าหลายๆ คนคงทราบชะตากรรมดีว่า โอกาสที่จะได้กลับคืนมาแบบมีเงินครบนั้นเป็นไปได้ยากมาก แต่ถ้าคุณไปทำกระเป๋าสตางค์หล่นหายที่ประเทศอื่นที่ต่างออกไปล่ะ คุณคิดว่าอัตราการได้กระเป๋าสตางค์คืนจะสูงหรือต่ำกว่าประเทศไทยมากแค่ไหน ?
เมื่อเร็วๆ นี้ กลุ่มนักวิทจัยจากนิตยสาร Science ได้ทำการทดลองครั้งใหญ่ที่ต้องใช้เงินลงทุนมากถึงครึ่งล้านเหรียญ หรือประมาณ 15 ล้านบาท
การทดลองของพวกเขาก็คือการส่งผู้ชาย 11 คน และผู้หญิง 2 คน ออกเดินทางไปยังเมืองหลักๆ ที่สำคัญของแต่ละประเทศจำนวน 355 เมือง ใน 40 ประเทศ เพื่อตั้งใจไปทำกระเป๋าสตางค์จำนวน 17,000 ใบหล่นหาย
จุดประสงค์ของการทดลองนี้ก็คือเพื่อดูว่า ผู้คนในแต่ละเมืองในแต่ละประเทศจะทำอย่างไรเมื่อพบกระเป๋าสตางค์ที่ถูกทำหล่นไว้ พวกเขาจะคืนกระเป๋านั้นกลับคืนเจ้าของหรือไม่ ? แล้วพวกเขาจะเก็บเงินไว้หรือเปล่า ? และอะไรคือเหตุผลเบื้องหลังการกระทำของพวกเขากันแน่ ?
มีกระเป๋าสตางค์อยู่ 2 ประเภท ที่ถูกใช้ในการทดลองครั้งนี้ ประเภทแรกคือมีแค่กุญแจ 1 ดอกและไม่มีเงินอยู่ข้างใน ส่วนประเภทที่ 2 คือ มีทั้งเงินสดและกุญแจอยู่ในกระเป๋า
นอกจากนั้นกระเป๋าทุกใบจะมีรายการจดบันทึกสินค้าที่ต้องการซื้อ ซึ่งเขียนเป็นภาษาท้องถิ่นของประเทศนั้นๆ รวมถึงนามบัตรที่ระบุ ชื่อและอีเมลที่สามารถติดต่อกลับได้
ส่วนกระเป๋าที่มีเงิน จะมีเงินเฉลี่ยที่อยู่ในกระเป๋าแต่ละใบประมาณ 400 บาท แต่จะมีแค่บางประเทศ อย่างเช่น สหราชอาณาจักร โปแลนด์ และสหรัฐอเมริกา ที่มีเงินมากถึง 2,800 บาท
และผลลัพธ์ที่ออกมาก็อย่างที่เห็นตามกราฟด้านล่าง
จุดสีเหลืองคือ % การส่งคืนกระเป๋าสตางค์ที่ไม่มีเงิน ส่วนจุดสีแดงคือ % การส่งคืนกระเป๋าสตางค์ที่มีเงิน
สิ่งที่น่าสนใจอย่างแรกก็คือ ประเทศในกลุ่มสแกนดิเนเวียน อย่าง นอร์เวย์ เดนมาร์ก สวีเดน จะมี % การส่งคืนกระเป๋าสตางค์ที่สูงมาก ประเทศแถบยุโรปที่ถัดลงมาอย่าง สวิตเซอร์แลนด์ เนเธอร์แลนด์ โปแลนด์ สาธารณรัฐเช็ก ก็อยู่ในกลุ่มหัวแถวเหมือนกัน
ประเทศในแถบยุโรปอื่นๆ ก็ไล่ตามกันลงมาอยู่ในช่วงกลางๆ คือ 40-60% ประเทศในโซนโอเชียเนียอย่างออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ ก็ถือว่าอยู่ในระดับสูงเช่นกัน ส่วนประเทศไทยเราก็อยู่ค่อนมาทางด้านล่าง โดยที่มีอัตราการส่งคืนประเป๋าสตางค์ที่มีเงินอยู่ 40% และไม่มีเงินอยู่ที่ 20%
จากกราฟนี้ทำให้เราเห็นว่า กระเป๋าสตางค์ที่มีเงินจะมีโอกาสถูกส่งคืนเจ้าของมากกว่ากระเป๋าสตางค์ที่ไม่มีเงินอยู่ นั่นก็เพราะผู้คนที่เก็บกระเป๋าสตางค์ได้จะรู้สึกว่ามันเป็นสิ่งที่มีมูลค่าที่จำเป็นต้องส่งคืนเจ้าของ
แต่ประเทศอย่างเม็กซิโกและเปรู ถือเป็นประเทศที่น่าสนใจ เพราะกระเป๋าสตางค์ที่มีเงิน กลับถูกส่งคืนเจ้าของน้อยกว่า นี่อาจสะท้อนให้เราได้เห็นถึงอะไรบางอย่าง
และประเทศที่ส่งคืนกระเป๋าสตางค์น้อยที่สุดในกลุ่มล่าง อย่างเช่น จีน แทบจะไม่ส่งกระเป๋าสตางค์คืนเจ้าของเลยถ้ามันไม่มีเงินอยู่ข้างใน ในขณะที่ โมรอกโก เปรู คาซัคสถาน เคนยา และมาลเซีย ก็อยู่ในกลุ่มที่คืนกระเป๋าสตางค์ 10-20% เท่านั้น
จากผลวิจัยนี้ได้สะท้อนให้เราได้เห็นอะไรหลายๆ อย่างที่น่าสนใจ ถ้าจะเปรียบเทียบให้เห็นภาพง่ายๆ มันก็เหมือนกับบททดสอบความซื่อสัตย์ของผู้คนในประเทศนั้นๆ นั่นเอง
ที่มา https://science.sciencemag.org/content/early/2019/06/19/science.aax5034