"ฮินะมัตสุริ" หรือ "เทศกาลตุ๊กตา" หรือวันของเด็กผู้หญิงของประเทศญี่ปุ่นซึ่งสืบทอดประเพณีนี้มาหลายร้อยปีแล้ว แรกเริ่มมีขึ้นในสมัยเอโดะ (พ.ศ.2413-2411) เล่ากันว่าชาวญี่ปุ่นได้รับอิทธิพลมาจากจีนซึ่งในจีนมีประเพณีนำตุ๊กตาไปลอยน้ำเพื่อบวงสรวงและถือเป็นการอวยพรให้เด็กมีสุขภาพแข็งแรงไม่เจ็บไข้ได้ป่วย

พิธีนี้เข้ามาในประเทศญี่ปุ่นในสมัยเอโดะ บ้านไหนมีลูกสาวจะเริ่มเตรียมงานและจัดพื้นที่กันตั้งแต่ประมาณกลางเดือนกุมภาพันธ์ จนถึงวันที่ 3 มี.ค. ของทุกปี 

เมื่อถึงเทศกาลนี้ บรรดาเด็กผู้หญิงจะนำตุ๊กตาฮินะมาประดับไว้บนชั้นวางตุ๊กตาที่ลดหลั่นกันเป็นชั้นๆ คล้ายขั้นบันไดแล้วคลุมด้วยผ้าสีแดงและจัดวางตามลำดับความสำคัญของตุ๊กตาที่มีตั้งแต่ระดับจักรพรรดิและจักรพรรดินีซึ่งวางไว้ด้านบนสุดของชั้น

ชั้นที่ 2 จะวางตุ๊กตานางกำนัล หรือที่เรียกว่า sannin-kanjo ไว้อีก 3 ตัว

ชั้นที่ 3 เป็นตุ๊กตานักดนตรี 5 ตัว

ชั้นที่ 4 วางรัฐมนตรี 2 ตัว หรือที่เรียกว่า udaijin และ sadaijin เป็นรัฐมนตรีซ้าย ขวา ฝ่ายบุ๋น บู๊ และวางคนรับใช้ 3 ตัวในชั้นล่างสุด บางบ้านก็เพิ่มความหรูหราให้มากขึ้นโดยนำเฟอร์นิเจอร์ต่างๆ มาวางไว้ในชั้นต่อๆ มา เช่น รถม้า ต้นไม้ หรือชุดอาหารเล็กๆ 

การประดับตกแต่งชั้นวางตุ๊กตานี้เป็นการบ่งบอกถึงฐานะเจ้าของบ้านด้วย ยิ่งบ้านที่มีชั้นวางตุ๊กตา 7 ชั้นก็ยิ่งแสดงว่ารวยมาก แต่ที่นิยมกันคือ 5 หรือ 7 ชั้น บ้านฐานะปานกลางนิยมวางตุ๊กตาไว้ 3 ชั้น และบางบ้านเป็นตระกูลเก่าแก่จึงมีตุ๊กตาประจำตระกูลซึ่งเป็นมรดกตกทอดกันในตระกูลมาหลายร้อยปี แต่ปัจจุบันนี้ บ้านคนญี่ปุ่นมีขนาดกะทัดรัดและเศรษฐกิจรัดตัวจึงอนุโลมวางไว้เพียง 2 ตัวก็พอแล้ว คือ ตุ๊กตาจักรพรรดิและจักรพรรดินี ส่วนชุดตุ๊กตาที่วางขายในท้องตลาดมีหลายราคาขึ้นอยู่กับคุณภาพและวัสดุที่ใช้ทำตุ๊กตา 

เมื่อถึงวันสำคัญ พ่อแม่ผู้ปกครองจะเฉลิมฉลองด้วยการจัดปาร์ตี้ในบ้านหรือกลางแจ้ง ทำอาหารรับประทานกันเอง พ่อแม่จะอธิษฐานขอพรให้เด็กผู้หญิงมีคู่ครองที่ดีซึ่งต่อไปเด็กผู้หญิงตัวน้อยจะกลายเป็นแม่ผู้ดูแลครอบครัว แต่มีเคล็ดว่า เด็กหญิงคนไหนที่ไม่เก็บตุ๊กตาให้เรียบร้อยหลังเทศกาลเสร็จสิ้นแล้ว เด็กคนนั้นจะมีคู่ครองช้าหรือขึ้นคาน! 

การบูชาและถวายเครื่องเซ่นต่างๆ ประกอบด้วยขนมหวานที่ชื่อว่า "อาราเร่" และขนมที่ทำมาจากข้าวเหนียว "คาชิวะ โมจิ" หรืออาจจะเป็นเค้กที่ทำจากข้าว พร้อมเครื่องดื่มพวกเหล้าขาวอย่าง "ชิโรสาเก" และบูชาด้วยดอกไม้ เช่น ดอกท้อ