https://daily.rabbit.co.th/

‘การ์ตูน’ ได้กลายเป็นวัฒนธรรมย่อย (Subculture) ที่ได้รับความนิยมในหลายประเทศทั่วโลก เพราะนอกจากการ์ตูนจะเป็นสื่อที่ให้ความบันเทิงและเติมเต็มจินตนาการแล้ว ยังสะท้อนเอกลักษณ์ ค่านิยม วิถีชีวิต รวมไปถึงวัฒนธรรมของแต่ละสังคมได้อีกด้วย โดยผู้อ่านสามารถทำความรู้จักสิ่งเหล่านี้ได้ผ่านลักษณะนิสัยของตัวละคร เครื่องแต่งกาย อาหาร บทสนทนา ฯลฯ ซึ่งการ์ตูนของแต่ละประเทศนั้นล้วนมีรายละเอียดและเอกลักษณ์ที่แตกต่างกัน แต่ก็แฝงไปด้วยความน่าหลงใหลที่ดึงดูดให้เหล่านักอ่านติดตามอ่านมาโดยตลอด

โดยเฉพาะสำหรับชาวเอเชียแล้ว มีวัฒนธรรมการอ่านการ์ตูนแบบหนึ่งที่น่าสนใจ นั่นก็คือ ‘การอ่านจากหลังไปหน้า’ หากใครเคยอ่านการ์ตูนญี่ปุ่นน่าจะคุ้นเคยกันดี แต่สงสัยกันไหมว่าทำไมต้องอ่านแบบนั้นด้วยล่ะ ก็ในเมื่อพวกเราต่างคุ้นเคยกับการอ่านหนังสือเริ่มจากด้านหน้าไปหลังนี่นา ? งั้นตาม rabbit daily มาหาคำตอบกันดีกว่า

พูดถึงการ์ตูนเอเชีย คุณจะนึกถึง… ?

พูดถึงประเทศที่เป็นต้นกำเนิดของการ์ตูนช่องบนหน้ากระดาษ หรือที่เรียกกันว่า ‘มังงะ’ ก็คงต้องนึกถึงประเทศญี่ปุ่นเป็นอันดับแรกเสมอ ญี่ปุ่นได้ชื่อว่าเป็นชาติที่มีศักดิ์ศรีแห่งการเป็นนักความคิดสร้างสรรค์ เพราะรัฐบาลเขาถึงกับมีนโบาย Cool Japan ในการสนับสนุนและผลักดันการ์ตูน มังงะ และอนิเมะให้กลายเป็นเอกลักษณ์สมัยใหม่ของชาติในการสร้างเม็ดเงินจำนวนมหาศาลเข้าประเทศ จนปัจจุบันนี้ญี่ปุ่นกลายเป็นยอดกระบี่มือหนึ่งในวงการนักสร้างสรรค์การ์ตูน

เอกลักษณ์ที่โดดเด่นของการ์ตูนญี่ปุ่นคือ มีเนื้อหาที่หลากหลายตอบโจทย์นักอ่าน ตั้งแต่เรื่องราวรักใสๆ วัยเรียน ดราม่าครอบครัว coming of age วิทยาศาสตร์ Sci-Fi การผจญภัย ไปจนถึงแนวทริลเลอร์สืบสวนลี้ลับ แม้จะเป็นเพียงการ์ตูน แต่ต้องยอมรับว่ามังงะของญี่ปุ่นนั้นมีเนื้อหาไปไกลกว่านั้นมาก นอกจากจะให้ความสนุกสนานแก่ผู้อ่านแล้ว ยังสามารถให้ข้อคิดดีๆ จนหลายๆ เรื่องถูกหยิบไปสร้างเป็นอนิเมะและไลฟ์แอคชั่นจนประสบความสำเร็จมาแล้วนับไม่ถ้วน ที่สำคัญการ์ตูนญี่ปุ่นยังสามารถสร้างโครงเรื่องแบบยาวชนิดที่อ่านกัน 10 ปี หรือ 20 ปีก็ยังไม่จบ แถมยังมีแฟนๆ ติดตามอ่านกันอย่างเหนียวแน่น

นอกจากนี้ลายเส้นของการ์ตูนญี่ปุ่นยังมีความสวยงาม อ่อนช้อย สมจริง สร้างจินตนาการให้ผู้อ่านได้ไม่ยาก แถมยังเป็นต้นแบบแรงบันดาลใจให้นักวาดการ์ตูนชาติอื่นๆ อีกด้วย ส่วนที่น่าสนใจที่สุดก็น่าจะเป็นวัฒนธรรมการอ่านแบบ ‘อ่านหลังไปหน้า’ หรือ ‘อ่านจากขวามาซ้าย’ ซึ่งแตกต่างจากการอ่านการ์ตูนของไทยที่อ่านแบบซ้ายไปขวา ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้เพราะเราเชื่อว่าแฟนการ์ตูนหลายคนต้องเคยอ่านการ์ตูนญี่ปุ่นมาแล้วทั้งนั้น และต้องเคยมีประสบการณ์ในการอ่านแบบหลังไปหน้าอย่างแน่นอน เพราะฉะนั้นเรามาค้นหาคำตอบกันดีกว่าว่าทำไม๊ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น?

อ่านการ์ตูน ‘จากหลังไปหน้า’ ซ่อนนัยของวัฒนธรรมดั้งเดิม

คนไทยส่วนใหญ่คุ้นเคยกับการอ่านหนังสือแบบซ้ายไปขวา หรืออ่านโดยเริ่มจากปกหน้าด้านหน้าก่อน แล้วทำไมบางประเทศในเอเชียอย่างเช่น ประเทศญี่ปุ่น จีน และเกาหลีใต้ จึงมีวัฒนธรรมการอ่านจากหลังไปหน้าล่ะ แล้วการอ่านการ์ตูนจากปกหลังก่อนมันจะอ่านรู้เรื่องเหรอ ?

คำตอบคือ รู้เรื่องแน่นอนค่ะ หากคุณทำความเข้าใจและรู้จักวิธีอ่าน รับรองว่าไม่ได้ทำให้คุณเสียอรรถรสแต่อย่างใด โดยสาเหตุหลักๆ ของการอ่านหนังสือจากหลังไปหน้าก็มาจาก ‘ลักษณะการเขียน’ ในแต่ละภาษา ซึ่งภาษาญี่ปุ่นและเกาหลีล้วนวิวัฒนาการมาจาก ‘ภาษาจีน’ ซึ่งมีระบบหนึ่งตัวแทนหนึ่งคำ จึงทำให้สามารถใช้รูปแบบการอ่านแบบหลังมาหน้าได้ จนกลายเป็นวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ซึ่งปัจจุบันยังสามารถเห็นลักษณะการเขียนแบบนี้ได้ในงานวรรณกรรมจีน

การเขียนแบบดั้งเดิมใน 3 ภาษานี้ จะเริ่มเขียนเป็นแนวตั้ง จากบนลงล่าง เรียงจากขวาไปซ้าย การเริ่มตั้งแถวใหม่จะอยู่ที่ทางซ้ายมือของแถวเดิม พูดง่ายๆ ก็คือ บรรทัดจะเป็นลักษณะแนวดิ่ง ไม่ใช่แนวนอนอย่างที่คนไทยคุ้นเคย ซึ่งความยากของผู้ผลิตหนังสือที่รับลิขสิทธิ์มาจากญี่ปุ่น จีน หรือเกาหลีใต้ก็คือ จะต้องมาปรับหน้าใหม่เพื่อกลับหน้าให้กลายเป็นอ่านจากซ้ายไปขวาตามแบบตะวันตก

แต่ในปัจจุบัน ก็มักจะไม่ค่อยเห็นการเขียนลักษณะนี้แล้ว เนื่องจากการเขียนการ์ตูนสมัยใหม่ค่อนข้างเปิดรับอิทธิพลจากฝั่งตะวันตกมากขึ้น เพื่อที่จะทำให้การ์ตูนเป็นรูปแบบสมัยใหม่ ชาวต่างชาติสามารถเข้าถึงได้โดยง่าย แล้วทำไมนักอ่านการ์ตูนยังคงเจอการ์ตูนเล่มที่ยังไม่กลับหน้า นั่นเป็นเพราะในระยะหลังบางสำนักพิมพ์ต้องการที่จะรักษาเอกลักษณ์พิเศษของการ์ตูนมังงะไว้ ขณะที่แฟนการ์ตูนเองก็ชื่นชอบกับการอ่านการ์ตูนแบบหลังมาหน้าเช่นเดียวกัน โดยลำดับช่องในการอ่านจะมีลักษณะดังนี้ (ซ้ายไปขวา แล้วตามด้วย บนลงล่าง)

จะเห็นได้ว่าแม้แต่การ์ตูนก็ยังมีนัยของวัฒนธรรมทางแฝงไว้ โดยเฉพาะวัฒนธรรมทางด้านภาษานั้นถือว่าเป็นสิ่งที่น่าสนใจ เพราะหากเราไม่เข้าใจบริบทก็อาจไม่สามารถรับสารที่ถูกต้องได้ ดังนั้นวัฒนธรรมการอ่านการ์ตูนแบบหลังมาหน้าถือว่าเป็นสิ่งที่น่าสนใจอย่างมาก ขณะเดียวกันก็ไม่ได้เป็นสิ่งที่ยากต่อการทำความเข้าใจเลย จะว่าไปการอ่านการ์ตูนแบบกลับด้านมันก็ฝึกสมาธิดีเหมือนกันเนอะ

แม้ว่าการ์ตูนญี่ปุ่นจะค่อนข้างโด่งดังและมีอิทธิพลอย่างกว้างขวาง แถมยังเป็นแรงบันดาลใจให้แก่นักเขียนการ์ตูนอีกมากมายทั่วโลก รวมถึงนักวาดการ์ตูนชาวไทย แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะมีแค่การ์ตูนญี่ปุ่นเท่านั้นที่คู่ควรแก่การอ่าน เพราะอยากจะขอยืนยันว่า ‘การ์ตูนไทยนั้นก็ไม่แพ้ชาติใดในโลกเช่นเดียวกัน’ เนื่องจากเดี๋ยวนี้นักเขียนการ์ตูนชาวไทยมีผลงานเป็นที่ยอมรับระดับสากล สามารถเขียนการ์ตูนที่มีลายเส้นสวยงาม เนื้อเรื่องหลากหลายชวนติดตาม แถมยังสนุกสนานแฝงความน่ารักและอารมณ์ขันในบริบทวัฒนธรรมที่คุณคุ้นเคย

หากใครอยากจะลองหันมาอ่านการ์ตูนสัญชาติไทยดูบ้างก็สามารถทำได้ง่ายๆ เลย เดี๋ยวนี้มีเว็บคอมมิกที่ให้บริการอ่านการ์ตูนออนไลน์ ซึ่งสะดวกและรองรับไลฟ์สไตล์คนรุ่นใหม่แบบสุดๆ หลายๆ คนอาจจะเคยได้ยินชื่อของ ‘comico’ กันมาบ้าง จะบอกว่า comico นี่แหละคือพิกัดเด็ดสำหรับคนรักการอ่านการ์ตูนในยุคนี้ เพราะมีการ์ตูนให้เลือกอ่านมากมายหลายประเภท ไปติดตามกันได้เลยที่ www.comico.co.th หรือจะดาวน์โหลดลงสมาร์ทโฟนได้ทั้งระบบ iOS  และ Android ก็ได้เหมือนกัน รับรองว่าถูกใจบรรดาคนรักการ์ตูนแน่นอน

ที่มา http://japanesetease.net