เรื่องแปลกในประวัติศาสตร์ เกี่ยวกับ ‘ทรงผม’ และอำนาจของ “การไว้ผมยาว”

https://www.meekhao.com/history/historical-hairstyle-fac

“ทรงผม” นอกจากจะมีความสำคัญทางด้านแฟชั่นและความงามแล้ว ยังมีความเกี่ยวพันลึกซึ้งกับหลายเรื่องราวในประวัติศาสตร์ โดยเป็นทั้งสัญลักษณ์ของอำนาจ ชนชั้น และค่านิยมในสังคม และนี่คือความจริง 24 ข้อเกี่ยวกับ “ผม” และค่านิยมความเชื่อของการไว้ผมยาวที่แปลกประหลาดและน่าทึ่งสุดๆ

1. ผู้หญิงและเส้นผมมีความเกี่ยวพันกันมาตั้งแต่ยุคแรกในประวัติศาสตร์ ในสมัยพระคัมภีร์ไบเบิ้ลถือว่าสตรีที่ไว้เส้นผมยาวสวยถือว่าเป็นการถวายเกียรติแด่พระเจ้า

2. พวกนาศีร์จากพันธสัญญาเดิมนั้นไว้ผมยาวเพื่ออุทิศตัวให้กับพระเจ้า “แซมสัน” จอมพลังหนึ่งในพวกนาศีร์ ได้ถูกนางเดไลลาห์คนรักหักหลัง หลอกตัดผมของเขาออก ทำให้สูญเสียพลังอำนาจเหนือมนุษย์ที่เคยมีไปจนหมดสิ้น

3. ศตวรรษที่ 11 เมืองคอเวนทรี ประเทศอังกฤษ Lady Godiva ได้ขี่ม้ารอบเมืองโดยเปลือยกายจนหมด มีเพียงเส้นผมยาวสลวยปกปิดร่างเท่านั้น เธอกลายเป็นที่รู้จักไปทั่วโลกสำหรับการกระทำเพื่อเสรีภาพและความงาม

4. หญิงสาวในเผ่า Mbalantu ทางตอนใต้ของประเทศแองโกลามีพิธีกรรมเกี่ยวกับเส้นผม คือเมื่ออายุ 12 ปีจะต้องนำเปลือกต้นไม้มาห้อหุ้มและไม่ตัดผมอีกเลย จนอายุ 16 ปี ผมก็จะต้องยาวถึงพื้นและเพิ่มเปลือกไม้เข้าไปอีก

5. ทรงผมเดรดล็อคนั้นถือกำเนิดขึ้นมาเป็นเวลาหลายพันปีแล้ว Samson ในพันธสัญญาเดิมนั้นถูกบรรยายไว้ว่ามี “7 ล็อค” หรือมีผม 7 เกลียว และตามความเชื่อของลัทธิรัสตาฟาเรียน เกลียวผมหมายถึงสิงโตของจูดาส

6. ลัทธิรัสตาฟาเรียนหรือที่บางคนเรียกว่าเร้กเก้นั้นเชื่อว่าการไว้ผมยาวเกี่ยวข้องกับการเก็บรักษาพลังทั้งทางร่างกายและจิตใจ

7. สำหรับชนพื้นเมืองชาวอเมริกันหรือชาวอินเดียนแดง ผมยาวเป็นสัญลักษณ์ของอำนาจและจิตวิญญาณ พวกเขาจะตัดผมเฉพาะในพิธีไว้อาลัยผู้เสียชีวิตเท่านั้น และเส้นผมจะต้องกลับคืนสู่ผืนโลกโดยทิ้งลงไปในแม่น้ำ

8. เมื่อชนพื้นเมืองอเมริกันถูกเกณฑ์ให้ไปเข้าร่วมกองทัพ พวกเขาต้องถูกตัดผมให้สั้น ส่งผลให้ความสามารถทั้งหมดหายไปจนไม่ผ่านการทดสอบใดเลย เพราะพวกเขาเชื่อว่าพละกำลังและความสามารถทั้งหมดอยู่ในเส้นผม

9. เด็กๆ ชาวพื้นเมืองอเมริกันก็เช่นกัน พวกเขาถูกสอนให้รักษาดูแลเส้นผมให้ดีเท่าชีวิต เพราะเชื่อว่าจะทำให้มีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรงและเติบโตอย่างเข้มแข็ง

10. นักรบในตำนานอย่างเจงกีส ข่าน, อเล็กซานเดอร์มหาราช, ซามูไร และชาวสปาร์ตาล้วนไว้ผมยาวเป็นเกลียว

11. สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 1 แห่งอังกฤษ ได้สร้างกระแสนิยมขึ้นมาในรัชสมัยของพระองค์เองซึ่งสตรีชนชั้นสูงหลายคนทำตาม คือการไว้ผมเปียยาวที่ย้อมสีเหลืองอมส้ม

12. การไว้ผมยาวและโพกศีรษะเป็นบทบัญญัติสำคัญของศาสนาซิกข์

13. สำหรับศาสนาอิสลามนั้นการไว้ผมยาวของผู้ชายถูกมองแตกต่างกันไป สำหรับชาวซูฟีย์และเบดูอินนั้นเป็นเรื่องปกติ แต่ชาวอิสลามที่อื่นนั้นมองว่าเป็นการรับวัฒนธรรมตะวันตกเข้ามา และจะมีตำรวจตรวจผมที่คอยตัดผมของคนที่ผมยาวจนเกินไป

14. ประเทศเยอรมันในศตวรรษที่ 5 ใช้ผมในการแบ่งชนชั้นทางสังคม พระราชาจะไว้เครายาวและผมยาวถักเป็นเกลียว ส่วนนักโทษต้องตัดสั้นเกรียนที่สุด

15. ในประเทศจีน ญี่ปุ่น และเกาหลีโบราณ การตัดผมเป็นสัญลักษณ์ของการเนรเทศ ส่วนผู้หญิงจะนิยมไว้ผมให้ยาวที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้

16. ตอนที่เจงกีสข่านเข้ายึดครองจีน เขาคิดว่าประชาชนฉลาดเกินไปจนกลัวการถูกต่อต้าน จึงได้สั่งให้สตรีตัดผมบ๊อบเพื่อแสดงความอ่อนน้อม กลายเป็นที่มาของสัญลักษณ์ทรงผมแห่งความเท่าเทียม

17. ปัจจุบันการตัดผมของสตรีในภาพยนตร์เอเชียถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ของการเริ่มต้นใหม่และทิ้งอดีตไว้เบื้องหลัง

18. การไว้ผมยาวของชายชาวจีนในสมัยโบราณถือเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นชายอย่างแท้จริง

19. ในปี 1786 มีกฎหมายในรัฐลุยเซียนาที่บังคับให้สตรีชาวผิวสีโพกผมเพื่อแยกความแตกต่างให้ชัดเจนกับคนผิวขาว ต่อมาการโพกผมได้กลายเป็นแฟชั่นที่นิยมเนื่องจากสามารถเลือกสีสันและลายของผ้าที่สวยงามมาใช้ให้เกิดประโยชน์ได้เป็นอย่างดี