พระแม่มารีดำ (Black Madonna)

“พระแม่มารีดำแห่งเชสโตโฮวา” ในโปแลนด์





“พระแม่มารีดำแห่งมอนต์เซอร์รัต” 
ซึ่งเป็นงานก็อปปีที่ตั้งอยู่ที่มหาวิหารซานตายูเลเลีย
ที่บาร์เซโลนาในประเทศสเปน

พระแม่มารีดำ (Black Madonna หรือ Black Virgin) เป็นประติมากรรมหรือจิตรกรรมของพระแม่มารีที่มีพระฉวีเป็นสีคล้ำหรือดำ โดยเฉพาะที่ทำในยุโรปในยุคกลางหรือก่อนหน้านั้น

ฉะนั้นในบริบทนี้ “พระแม่มารีดำ” จึงมิได้หมายถึงรูปสัญลักษณ์ของพระแม่มารีที่สร้างเป็นคนผิวดำอย่างจงใจ ในแอฟริกาที่เป็นที่นิยมกันในแอฟริกาเอง และภูมิภาคที่ผู้คนเป็นชนผิวดำอยู่หนาแน่นเช่นในสหรัฐอเมริกา

ประติมากรรมบางชิ้นเป็นสีดำเพราะวัสดุที่ใช้ในการสร้าง เช่นตะโกหรือไม้สีดำชนิดอื่น แต่ก็มีการโต้แย้งกันว่าการเลือกวัสดุสีดำนั้นมีความสำคัญอย่างไรหรือไม่ บ้างก็ว่าเดิมงานเป็นสีอ่อนแต่ค่อยคร่ำลงเมื่อเวลาผ่านไป 

เช่นอาจจะจากเขม่าเทียนที่ใช้ในการสักการะ คำอธิบายนี้เป็นคำอธิบายที่นิยมให้กับรูปสัญลักษณ์ของพระแม่มารี ที่เป็นสีดำที่ทำในยุคกลาง แต่ทฤษฎีดังกล่าวก็ได้รับการคัดค้านโดยผู้ที่เชื่อว่าเป็นสีดำมาแต่เดิม ที่ผู้สร้างแฝงความหมายอันไม่อาจจะอธิบายได้

“พระแม่มารีดำ” มักจะเป็นรูปสัญลักษณ์ที่พบในคริสต์ศาสนสถานในบริเวณที่เป็นโรมันคาทอลิก ประติมากรรมส่วนใหญ่จะทำด้วยไม้และบางครั้งก็จะเป็นหินที่มักจะทาสีสูงไปจนถึงราว 75 เซ็นติเมตร 

โดยทั่วไปแล้วจะสร้างระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 11 ถึงคริสต์ศตวรรษที่ 15 ประติมากรรมแบ่งออกเป็นสองกลุ่มใหญ่ๆ: 

ประติมากรรมยืน และ 
ประติมากรรมนั่งบนบัลลังก์ 

ถ้าเป็นภาพก็จะเป็นลักษณะของศิลปะที่เป็นแบบไอคอนแบบไบแซนไทน์ที่มักจะสร้างระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 13 ถึงคริสต์ศตวรรษที่ 14 ในอิตาลี พระพักตร์จะเป็นแบบยุโรป

ในยุโรปมี “พระแม่มารีดำ” อยู่ราว 450 ถึง 500 องค์ ในฝรั่งเศสมี “Vierges Noires” อยู่ราว 180 องค์ 

นอกจากนั้นก็ยังมีงานก็อปปีภายหลังยุคกลางอีกหลายร้อยองค์ งานบางชิ้นก็เป็นของพิพิธภัณฑ์ แต่ส่วนใหญ่แล้วยังคงตั้งอยู่ในคริสต์ศาสนสถานให้ประชาชนได้สักการะ 

รูปสัญลักษณ์บางรูปก็มีเรื่องราวเกี่ยวกับปาฏิหาริย์ ที่ทำให้เป็นที่ดึงดูดของนักแสวงบุญ


ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี