เชื่อเลยว่าเวลาไปเที่ยวต่างจังหวัด หรือไปสถานที่ไหนๆในกรุงเทพมหานคร เราก็จะเฝ้ามองหาหลักกิโลเมตรเลขสวยเพื่อถ่ายรูปสักหน่อย จนบางที่นำมาเป็นจุดถ่ายรูปยอดนิยมกันเลยทีเดียว แต่รู้กันหรือไม่ว่า "หลักกิโลเมตรที่ 0" ของประเทศไทยนั้นอยู่ที่ไหนกันแน่? เพราะไม่เคยเจอเลยสักครั้ง แต่หารู้ไม่ว่าสถานที่แห่งนั้นอยู่ใกล้แค่ปลายจมูกใครหลายๆคน เผลอๆ อาจจะเดินผ่านมันทุกวันก็อาจจะเป็นได้ ข้อมูลกรมทางหลวงอธิบายเริ่มจากหลักกิโลเมตรที่ 0 ของประเทศไทย ว่า หลักกิโลเมตรที่ 0 มีอยู่แห่งเดียวเท่านั้น คือหัวมุมถนนดินสอ ใกล้กับอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย จังหวัดกรุงเทพมหานคร ฝั่งตรงข้ามโรงเรียนสตรีวิทยา ดังนั้น จึงไม่มีหลักกิโลเมตรที่ 0 ในแต่ละจังหวัด และการวัดระยะทางไปยังจังหวัดต่างๆ ทั่วประเทศไทย ก็เริ่มวัดจากหลักกิโลเมตรที่ 0 ณ กรุงเทพฯ เป็นจุดเริ่มต้น

อันที่จริงไม่มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ระบุถึงที่มาหรือเหตุผลการปักหมุดหลักกิโลเมตรที่ 0 เอาไว้ตรงนี้ แต่มีการสันนิษฐานจากการบันทึกคำกล่าวของ จอมพล ป. พิบูลสงคราม ในสมัยที่ท่านเป็นนายกรัฐมนตรี ตอนกล่าวในพิธีเปิดอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2483 ตอนหนึ่งว่า

"เพื่อเชิดชูคุณค่าของประชาธิปไตย และเพื่อมีเครื่องเตือนใจให้พยายามผดุงรักษาระบอบนี้ให้สถิตสถาพรอยู่ตลอดกาล คณะรัฐบาลจึงลงมติให้สร้างอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย อนุสาวรีย์นี้จะเป็นศูนย์กลางแห่งความเจริญก้าวหน้าทั้งมวล เป็นต้นว่า ถนนสายต่างๆที่จะออกจากกรุงเทพฯไปยังหัวเมือง ก็จะนับต้นทางจากอนุสาวรีย์นี้"

เหล่าข้าราชการสมัยนั้น พอได้ฟังคำกล่าวของผู้นำประเทศ ก็ต้องปฏิบัติตาม สร้างหลักทางหลวงขนาดยักษ์ ไว้ ณ หัวมุมถนนดินสอ ใกล้กับอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา ซึ่งข้อเท็จจริงแล้วการปักหลักกิโลเมตรที่ 0 หรือเรียกสั้นๆว่า "กม. 0" เป็นเพียงสถาปัตยกรรมที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นสัญลักษณ์เท่านั้น

เนื่องจากทางหลวงแผ่นดินสายหลักที่ใช้เป็นโครงข่ายเชื่อมการจราจรระหว่างภาคต่อภาค ล้วนมีจุดเริ่มแรกที่ต่างกัน จะเห็นได้จากข้อมูลของกรมทางหลวงที่ระบุไว้ว่า ปัจจุบันประเทศไทยมีทางหลวงแผ่นดินอยู่ 4 สาย ได้แก่

1. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1 (ถนนพหลโยธิน) เริ่มจากอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ เขตราชเทวี กทม.ถึง ชายแดนสหภาพพม่า (ด่านพรมแดนแม่สาย) อ.แม่สาย จ.เชียงราย

2. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 2 (ถนนมิตรภาพ) จากทางแยกต่างระดับมิตรภาพ อ.เมืองสระบุรี-ชายแดนสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สะพานมิตรภาพไทย-ลาว) อ.เมืองหนองคาย จ.หนองคาย

3. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3 (ถนนสุขุมวิท) จากจุดตัดทางรถไฟสายแม่น้ำ เขตคลองเตย กทม.-ชายแดนราชอาณาจักรกัมพูชา (บ้านหาดเล็ก) อ.คลองใหญ่ จ.ตราด

4. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) จากสะพานเนาวจำเนียร เขตบางกอกใหญ่ กทม.-ชายแดนประเทศมาเลเซีย (ด่านพรมแดนสะเดา บ้านไทย-จังโหลน) อ.สะเดา จ.สงขลา

อย่างไรก็ตาม หลักฐานที่บันทึกว่า หลักกิโลเมตรที่ 0 บริเวณอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย สร้างขึ้นวัน-เดือน-ปีใด โดยช่างฝีมือคนไหน...ก็ไม่ได้ถูกจารึกไว้เป็นหลักฐานทางประวัติศาตร์ คนรุ่นหลัง ก็ได้แค่เดาว่า หลักทางหลวงได้สร้างไว้หลังการเปิดอนุสาวรีย์ประชาธิปไตยอย่างเป็นทางการ เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2483 นั่นเอง!

หากเป็นไปตามนั้นปีนี้หลัก กม. 0 ก็มีอายุย่างเข้าปีที่ 77 !!!!! และคงเป็น 77 ปีที่น่าสงสาร เพราะสภาพของ "หลักทางหลวง กม. 0" ในปัจจุบัน ก็ไม่ต่างไปจากแท่นปูนเก่าๆที่ถูกแดด ลม ฝน กัดกร่อนจนร่องรอยจารึกเลอะเลือน สีหลุดร่อนไปตามกาลเวลา

ขอบคุณที่มา: http://www.tsood.com/