ปกติเวลาที่พูดถึงอุทยานแห่งชาติ  เราจะนึกถึงธรรมชาติสวยงาม   แต่อุทยานแห่งชาติเมซาเวอร์เด (Mesa Verde) เป็นเพียงอุทยานแห่งชาติเดียวในสหรัฐอเมริกาที่ถูกกำหนดขึ้นเพื่ออนุรักษ์ โบราณสถานที่สร้างขึ้นด้วยฝีมือมนุษย์   อยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของรัฐโคโลราโดบริเวณจุดเชื่อม 4 รัฐที่เรียกว่าโฟร์คอร์เนอร์ (4 corners) อันประกอบด้วยรัฐยูทาห์ โคโลราโด นิวเม็กซิโก และ อริโซนา


เมซาเวอร์เดเป็นตัวอย่างที่ดีของการ ที่มนุษย์ปรับตัวให้เข้ากับธรรมชาติ   บริเวณนี้เต็มไปด้วยชะง่อนผาที่ยื่นออกไป  ทำให้ข้างใต้เกิดเป็นลักษณะเหมือนถ้ำ   ชาวอินเดียนแดง โบราณเผ่าปัวโบล (Pueblos)  จึงใช้ประโยชน์จากแหล่งกำบังทางธรรมชาติโดยสร้างบ้านเรือนอยู่ใต้ชะง่อนผา

 


 

ชุมชนชะง่อนผาเหล่า นี้ตั้งอยู่บนยอดเขาสูงรูปโต๊ะ ซึ่งมีความสูงถึง 3,650 เมตร (12,000 ฟุต)

เส้นทางการเข้าออกหมู่บ้านใต้ชะง่อนผาเหล่านี้ส่วนใหญ่จะใช้เชือก
   หรือใช้การปีนป่ายไปตามร่องหิน เป็นปราการทางธรรมชาติที่ดีสำหรับ
  พวก อินเดียนแดงโบราณที่ตั้งบ้านเรือนในบริเวณนี้เป็นเวลาหลายร้อยปี
 

 

ชุมชนใต้ชะง่อนผาได้พัฒนาขึ้นในราวปี ค.ศ. 900-1300   
 ในช่วงเวลานั้น ภูมิอากาศบนยอดเขาเมซาเวอร์เดอบอุ่นสบาย 
 และมีปริมาณน้ำ ฝนเพียงพอต่อการทำการเกษตร  
 มีทรัพยากรอุดมสมบูรณ์   ชาวบ้านใช้เนื้อที่ราบด้านบนของหน้าผาเป็น
 ที่ปลูกพืชและ เลี้ยงสัตว์  และสร้างบ้านเรือนที่อยู่อาศัยอยู่ด้านล่าง   
 ชาว บ้านพัฒนางานฝีมือศิลปหัตถกรรมจากการสานตะกร้าจนถึง
 งาน ปั้นหม้อเขียนลาย

 

ชาวปัวโบลขยายตัวออกไปและได้สร้าง ชุมชนเป็นหมู่บ้านเล็ก
 บ้างใหญ่บ้างใต้ชะง่อนผานับได้กว่า 600 แห่ง แต่แห่งที่มีขนาดใหญ่ที่สุด 
 มีชื่อว่าคลิฟพาเล ซ (Cliff Palace) เป็นเสมือนอพาร์ทเมนต์หรือคอนโดมิเนียม 
 มี 6 ชั้น มีจำนวนห้องถึง 217 ห้อง  และมีความยาวถึง 88 เมตร  
 อยู่ ได้ถึง  600 คน
 
 

ในฤดูหนาว ช่วงบ่ายแสงแดดจะสาดส่องเข้ามาใต้ชะง่อนผา  
 สร้างความ อบอุ่นให้กับบ้านเรือนข้างใต้
 
 

ห้องกลมที่ขุดลงไปใต้ดินเรียกว่าคีวา (kiva)  เดิมทำเพดานปิดและ
 เจาะเป็นช่องเล็ก ๆ ไว้เข้าออกด้วยบันไดและไว้ระบายควันไฟจาก
 เตาด้านล่าง  ที่แห่งนี้ใช้สำหรับเป็นที่สังสรรค์ หรือสำหรับ
 ประกอบ พิธีกรรมต่าง ๆ
 
 

หลังจากที่ชาวปัวโบ ลอาศัยอยู่ ณ ที่แห่งนี้เป็นเวลาสองร้อยกว่าปี ก็ละทิ้งสถานที่แห่งนี้ไว้เป็นปริศนาให้คนรุ่นหลังได้ครุ่นคิดถึงสาเหตุของ การจากไป   เดิมคาดการณ์ว่าอาจจะมาจากความแห้งแล้ง กระแสน้ำแห้งเหือดจนไม่สามารถดำรงชีวิตด้วยเกษตรกรรมได้อีกต่อไป   หรืออาจะมีสาเหตุมาจากสงครามระหว่างชนเผ่า   แต่ปัจจุบัน สันนิษฐานว่าอาจจะมาจากสาเหตุภายในแทนที่จะเป็นปัจจัยภายนอก เช่นความเชื่อทางศาสนาที่เปลี่ยนไป  แต่ก็ยังคงไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจน

ลอง หลับตาแล้วจินตนาการถึงยุครุ่งเรืองของชาวปัวโบลเมื่อ 7-8 ร้อยปีก่อนดูสิครับ  คงจะคึกคักเต็มไปด้วยผู้คน

อุทยานแห่งชาติเมซาเวอร์เด ปัจจุบันได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกโดยองค์การยูเนสโก้เพื่ออนุรักษ์ โบราณสถานแห่งนี้ให้เป็นสมบัติของมวลมนุษยชาติสืบไป