ล่าสุดนักโบราณคดีจากจีนและอังกฤษได้ขุดพบ "สุสานฮั่นหยางหลิง" ที่เป็นหลุมศพของจักริพรรดิหลิว ฉี่ จักรพรรดิองค์ที่ 4 ของราชวงศ์ฮั่น ที่เคยมีชีวิตอยู่ในช่วง 188 ถึง 144 ปีก่อนคริสตกาล หรือเมื่อประมาณ 2,100 ปีก่อน ในมณฑลซีอาน ทางตะวันตกของประเทศจีน นอกจากนี้ยังพบ "สุสานเกอร์เจียม" ในทิเบต ที่คาดว่าน่าจะสร้างขึ้นราวค.ศ.200

โดยทั้ง 2 สุสานที่ค้นพบนั้นมีสิ่งหนึ่งที่พบเหมือนกันคือ "ใบชา" ซึ่งเป็นใบอ่อนของชาที่มาจากต้นคาเมเลีย มีคุณภาพระดับยอดเยี่ยม ทั้งยังเป็น "ชาที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดในโลก" อีกด้วย 

ซึ่งการค้นพบดังกล่าวทำให้ทราบว่า จีนมีการส่งชาไปยังเอเชียกลางและที่ราบสูงทิเบต ผ่านเส้นทางสายไหมมายาวนานกว่าที่เคยบันทึกไว้ 200 - 300 ปี โดยชาเป็นสินค้าที่ใช้ในการซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้าฟุ่มเฟือยควบคู่กับสินค้าอย่างผ้า

และสาเหตุที่ทราบว่า "ชา" ที่ค้นพบในทิเบตเป็นชาจากเมืองจีนนั้น เนื่องจากทิเบตไม่ปลูกชา และเส้นทางสายไหมก็เป็นเส้นทางที่ผ่านพื้นที่ทางตะวันตกของทิเบตในช่วงนั้น ทั้งยังพบบันทึกการขนส่งชาผ่านเส้นทาสายไหมในช่วงราชวงศ์ถังอีกด้วย

ข้อมูลและภาพประกอบจาก "matichon"