พิธีกรรมน่าขนลุกกว่า 100 ปีของชนเผ่าพื้นเมืองในอินโดฯ ขุดศพมาแต่งตัวแล้วนำไปฝังในหน้าผาหิน

ทางตอนใต้ของเกาะสุลาเวสี ประเทศอินโดนีเซีย มีชนเผ่าพื้นเมืองชื่อ "ทานา โทราจา" อาศัยอยู่ และในทุกๆ ช่วง 3 ปี คนในชนเผ่าจะมีการทำพิธีกรรมสุดแปลกเกี่ยวกับความตายชื่อว่า "มาเนเน่"

โดยคนในชนเผ่าจะทำการขุดศพคนในครอบครัวหรือญาติที่เสียชีวิตไปแล้ว ขึ้นมาทำความสะอาดและแต่งตัวให้ใหม่ รวมถึงซ่อมแซมหรือเปลี่ยนโลงศพใหม่อีกด้วย จากนั้นก็พาศพเดินแห่ไปทั่วหมู่บ้านก่อนจะนำศพมาเก็บใส่ไว้ในโลงตามเดิม

ซึ่งพิธีกรรมน่าขนลุกนี้เป็นประเพณีที่มีมายาวนานกว่า 100 ปี โดยมีจุดเริ่มต้นมาจากพรานคนหนึ่งเข้าไปล่าสัตว์ในป่า แต่เขากลับพบศพถูกทิ้งเน่าเปื่อยอยู่ใต้ต้นไม้ ดังนั้นเขาจึงเอาเสื้อผ้าตัวเองใส่ให้ศพแล้วนำศพไปฝัง โดยเขาเชื่อว่าการทำแบบนี้จะทำให้เขาได้รับพรจากคนตาย ทั้งยังเป็นพิธีกรรมที่ทำให้คนที่มีชีวิตอยู่ระลึกถึงคนที่เสียชีวิตไปแล้วอีกด้วย

ศพของผู้เสียชีวิตในหมู่บ้านนั้นหลังจากที่ทำพิธีเสร็จแล้ว จะถูกนำไปฝังไว้ในสุสานที่สร้างขึ้นจากหน้าผาหิน โดยการเจาะหน้าผาให้เป็นโพรงเพื่อใส่โลงศพของคนตาย

แต่ถ้าศพเพิ่งเสียชีวิตและยังไม่ได้ทำพิธีจะถูกนำมาใส่ใน "ตองโคนัน" เป็นบ้านที่สร้างขึ้นให้มีหลังคาคล้ายเรือ หน้าบ้านประดับด้วยเขาควาย เพื่อนำไปประกอบพิธีเสียก่อน จากนั้นก็จะมีการทำ "เตา เตา" ตุ๊กตาไม้ที่ใช้เป็นตัวแทนของคนตายเพื่อนำไปแขวนไว้บริเวณระเบียงบ้าน

แม้ว่าจะเป็นพิธีกรรมสุดหลอน แต่กลับสะท้อนให้เห็นถึงความรักและความผูกพันธ์ระหว่างคนที่มีชีวิตอยู่กับคนที่เสียชีวิตไปแล้ว แม้ว่าจะตายจากไปแต่สิ่งดีๆ ที่มีต่อกันยังคงอยู่...