หากคุณเป็นคนหนึ่งที่อยากต่อยอดกิจการร้านอาหารของที่บ้าน ยกระดับจากร้านค้า Street Food สู่ร้านอาหารให้เป็นเรื่องเป็นราว นอกจากหาทำเลที่ทางให้เหมาะสมแล้ว อาจตามด้วยการทำแบรนด์ให้เป็นที่รู้จักมากขึ้น ตั้งชื่อออกแบบโลโก้ ขยายฐานลูกค้าประจำเจ้าเดิมไปสู่ลูกค้าใหม่ ๆ ซึ่งนั่นอาจนำไปสู่การจดเครื่องหมายการค้า

เครื่องหมายการค้า (Trade Mark) คือเครื่องหมายที่ใช้เป็นที่หมายเกี่ยวข้องกับสินค้า เพื่อแสดงว่าสินค้าที่ใช้เครื่องหมายนั้นแตกต่างกับสินค้าที่ใช้เครื่องหมายการค้าของบุคคลอื่น ทีนี้การจดเครื่องหมายการค้าสำคัญยังไง เราลองมาลิสต์กันดู

- สร้างแบรนด์ สร้างจุดเด่น เป็นอัตลักษณ์ที่สำคัญ บอกเล่าความเป็นตัวเอง เพื่อให้เป็นที่รับรู้และจดจำของผู้บริโภค

- ช่วยให้ผู้บริโภคสามารถแยกแยะสินค้าที่มีความคล้ายคลึงกันออกจากกันได้ 

- เป็นการคุ้มครองโลโก้และเสียงเรียกขานของแบรนด์เรา 

- ป้องกันไม่ให้ผู้อื่นลอกเลียนแบบ หรือแอบขายของในนามของเราโดยไม่ได้รับอนุญาต

- ป้องกันปัญหาการละเมิดเครื่องหมายการค้าของเราไปจดทะเบียนในต่างประเทศโดยที่มิได้เป็นเจ้าของ

เมื่อคิดจะทำแบรนด์ร้านอาหารให้จริงจัง ดูทรงแล้วมีขยายสาขาแน่นอน ก็ต้องมีเครื่องหมายการค้า ซึ่งมักจะมาเป็นชื่อร้านและโลโก้ ถึงตรงนี้การสืบหาว่า ชื่อที่เราจะตั้งและโลโก้ที่เราออกแบบไปซ้ำกับคนที่เคยมีก่อนหน้านี้หรือไม่ ซึ่งการรู้ข้อมูลนี้เป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะถ้าอุตส่าห์เสียเวลาจ้างคนออกแบบไป แล้วยื่นจดเครื่องหมายการค้า ปรากฏว่า ซ้ำ จดทะเบียนไม่ผ่าน ที่ลงทุนลงแรงไปก็เสียเปล่า ต้องเริ่มนับหนึ่งกันใหม่ หากเปิดร้านแล้วก็อาจถึงขั้นเปลี่ยนโลโก้ หรือต้องรีแบรนด์ใหม่เลยทีเดียว

ลองมาดูเกณฑ์เบื้องต้นคร่าว ๆ ว่า จดเครื่องหมายการค้าแบบไหนที่มีโอกาสจะจดทะเบียนผ่าน หรือไม่ผ่านกันแน่ เช่น

- มีคำว่าบริษัท…จำกัด หรือห้างหุ้นส่วน…จำกัด หรือไม่ 

- มีชื่อทางภูมิศาสตร์และชื่อประเทศหรือไม่

- มีชื่อยศ หรือบุคคลสำคัญหรือไม่

- เป็นคำตั้งใหม่, มีความหมายในตัว, มีคำพ้องเสียง, หรือไม่มีความหมายอะไรเลย

- มีบางส่วนสื่อถึงสินค้าหรือบริการหรือไม่

จากหลักเกณฑ์นี้ ถ้าคุณจะมีโลโก้ที่ประกอบด้วยชื่อร้านอาหารของคุณและจดเครื่องหมายการค้าว่า “ผัดไทยสะพาน 3 เจ้าเก่า” โอกาสที่จะจดผ่านนั้น มีต่ำมาก เพราะมีการสื่อถึงสินค้าและบริการอย่างชัดเจน แต่ขณะเดียวกัน หากตั้งชื่อร้านว่า “นภาชวนChime” โอกาสที่คุณจะจดทะเบียนผ่านมีสูงมาก เพราะเป็นคำประดิษฐ์ใหม่ ไม่มีความหมาย หรือเป็นคำที่ไม่สื่อถึงสินค้า/บริการ ถึงแม้จะทำการตลาดยากในช่วงต้น แต่ในระยะยาวจะเป็นคำที่ลูกค้าจำได้อย่างโดดเด่นแน่นอน

หากสนใจเรื่องการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าอย่างจริงจัง ลองติดต่อบริษัทที่ช่วยให้คำปรึกษาเรื่องนี้อย่างครบวงจร เพราะแค่การประเมินเบื้องต้นอาจไม่เพียงพอ ทำทั้งทีควรให้ความสำคัญและใส่ใจอย่างรอบคอบไปเลยในคราวเดียว โดยไม่ต้องเสียใจภายหลังหากแบรนด์ที่เราอุตสาห์ปั้นจนดัง กลับโดนขโมยไปหน้าตาเฉย