ในร่างกายของพวกเรามีสารเคมีที่เรียกว่า “ฮอร์โมน” ซึ่งมีหน้าที่ส่งข้อมูลจากต่อมไร้ท่อ (Endocrine gland) ผ่านไปทางกระแสเลือดไปยังอวัยวะจุดมุ่งหมาย ฮอร์โมนแต่ละประเภทมีบทบาทแตกต่าง โดยรวมคือมีส่วนช่วยควบคุมหลักการทำงานของเซลล์ต่างๆในร่างกายให้สมดุลดำเนินการได้ตามปกติ เมื่ออายุมากขึ้นร่างกายก็จะผลิตฮอร์โมนเปลี่ยนไป การตรวจฮอร์โมน เพื่อตรวจค้นความเปลี่ยนแปลง จึงอาจเป็นสิ่งจำเป็น

หากฮอร์โมนเสียสมดุลบางทีอาจมีผลต่ออารมณ์ สุขภาพ ผิวพรรณ หรืออาจก่อให้เกิดความผิดปกติ หรือโรคร้ายต่างๆตามมาได้ ด้วยเหตุนั้น "การตรวจระดับฮอร์โมน" หรือ "ตรวจความสมดุลของฮอร์โมน" จึงถือเป็นเรื่องสำคัญเพื่อใช้ประเมินอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นกับร่างกายว่า มีเหตุที่เกิดจากระดับฮอร์โมนไหม เพื่อจะได้วางแผนรักษาอย่างเหมาะสมถัดไป

ความไม่ปกติที่บางทีอาจเกิดขึ้นได้ เมื่อระดับฮอร์โมนไม่ปกติ

* อัตราการเผาพลังงานของร่างกายน้อยลง จำนวนไขมันสะสมภายในร่างกายเพิ่มขึ้น ก่อให้เกิดโรคอ้วนบางทีอาจเพิ่มการเสี่ยงของภาวการณ์ไขมันในเลือดสูง แล้วก็โรคหัวใจขาดเลือดได้อีกด้วย
* มวลกล้ามเนื้อลดน้อยลง
* ผิวแห้งแข็ง เกิดริ้วรอยเ:)่ยวย่นได้ง่าย ทำให้มองดูแก่กว่าวัย
* การนอนหลับที่ไม่ปกติ ทำให้นอนหลับยากขึ้น หรือนอนไม่สนิท
* อารมณ์ปรวนแปร หงุดหงิดง่าย อาจเกิดภาวะเซื่องซึม ความจำไม่ดี
* ความรู้สึกทางเพศต่ำลง

สัญญาณเตือนที่แสดงว่า ควรตรวจฮอร์โมน

* รอบเดือนมาไม่ปกติ โดยทั่วไปเมนส์จะมาทุก 21-35 วัน แม้กระนั้นแม้ระดูของคุณมาขัดแย้งทุกเดือน หรือข้ามเดือน บางทีอาจเกิดขึ้นได้เพราะมีสาเหตุเนื่องมาจากฮอร์โมนเอสโตรเจน หรือโปสเจสเตอโรนผิดปกติ อย่างไรก็ตาม หากคุณอายุ 40-50 ปี อาการที่เกิดขึ้นอาจมีต้นเหตุว่า คุณกำลังไปสู่ช่วงวัยหมดระดู
* นอนไม่หลับ ตามปกติฮอร์โมนเมลาโทนินจะมีส่วนช่วยสำหรับเพื่อการนอนทำให้ร่างกายบรรเทา ช่วยลดอุณหภูมิภายในร่างกายลง ทำให้สามารถนอนเจริญ ถ้าระดับของเมลาโทนินต่ำเหลือเกิน อาจเกิดอาการร้อนวูบวาบและก็มีเหงื่อออกค่ำคืน ซึ่งทำให้นอนหลับยากขึ้น
* อารมณ์ปรวนแปร อารมณ์เสียง่าย เครียด เซื่องซึม เมื่อฮอร์โมนต่ำลง หรือมีการเปลี่ยนแปลงอย่างเร็ว อาจจะเป็นผลให้เรารู้สึกอารมณ์เสีย หรือมีอารมณ์ปรวนแปรได้ โดยฮอร์โมนเอสโตรเจน ถือได้ว่าเป็นฮอร์โมนสำคัญที่ส่งผลต่อสารเคมีในสมองอย่างเซโรโทนิน โดพามีน และนอร์อิพิเนฟริน ซึ่งล้วนแล้วแต่เกี่ยวโยงกับอารมณ์
* น้ำหนักเพิ่ม เนื่องด้วยฮอร์โมนไทรอยด์ หรือต่อมไทรอยด์ ทำหน้าที่ควบคุมการเผาไหม้พลังงานของร่างกาย อุณหภูมิของร่างกาย ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ระดับไขมันในเลือด ด้วยเหตุดังกล่าวถ้าหากระดับฮอร์โมนมีการเปลี่ยนแปลงก็อาจส่งผลให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นผิดปกติได้
* เป็นสิวมากกว่าธรรมดา ตามปกติผิวหนังของผู้คนจะมีความชื้น เพราะเหตุว่าต่อมใต้ผิวหนังผลิตซีบัมซึ่งเป็นของเหลวที่มีน้ำมันและขี้ผึ้งปนกันแล้วส่งผ่านท่อเล็กๆขึ้นมาหล่อเลี้ยง สิวจะเกิดขึ้นเมื่อท่อเล็กๆเหล่านี้ตัน โดยฮอร์โมนที่ผิดปกติจะไปกระตุ้นให้ต่อมไขมันผลิตไขมันมากขึ้น ฉะนั้นโอกาสที่ท่อส่งไขมันจะตันกระทั่งทำให้เกิดสิวก็มากขึ้นด้วย
* ผิวพรรณแห้งแข็ง เกิดริ้วรอยก่อนวัย ฮอร์โมนเอสโทรเจนเป็นฮอร์โมนสำคัญที่เกี่ยวพันกับผิวพรรณรวมทั้งริ้วรอยต่างๆแม้ฮอร์โมนจำพวกนี้ต่ำลงจะมีผลต่อผิวพรรณทำให้ไม่เปล่งปลั่งได้แก่เดิม หรือมีริ้วรอยก่อนวัย

ใครควรจะตรวจฮอร์โมน
ระดับฮอร์โมนจะเริ่มเปลี่ยนแปลงในตอนวัยรุ่นแม้กระนั้นถือเป็นเรื่องปกติ เมื่อไปสู่วัยผู้ใหญ่ฮอร์โมนก็เลยอยู่ในสภาวะสมดุล จนถึงเมื่ออายุ 30 ปีขึ้นไป ร่างกายจะเริ่มลดปริมาณการหลั่งฮอร์โมนลงถึง 40% และทุกๆ10 ปี จะลดลงเฉลี่ย 14% นำไปสู่ความแตกต่างจากปกติดังที่กล่าวมา ด้วยเหตุดังกล่าวการตรวจฮอร์โมนสามารถเริ่มได้ตั้งแต่อายุ 30 ปี หรือในผู้ที่เริ่มมีความคิดว่า ร่างกายไม่ปกติ ผู้ที่มีความประพฤติเสี่ยงที่ทำให้ฮอร์โมนเสียสมดุล ยกตัวอย่างเช่น ประกอบอาชีพที่มีความเสี่ยงต่อการสัมผัสมลพิษที่มีต้นเหตุมากจากสภาพแวดล้อม ดื่มเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ หรือดูดบุหรี่ นอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ ฯลฯ

ตรวจฮอร์โมนพื้นฐานมีอะไรบ้าง
ตรวจการดำเนินการของต่อมไทรอยด์ (TSH Triiodothyronine Free (Free T3) Thyroxine Free (Free T4) )

* ตรวจฮอร์โมนจากต่อมหมวกไต (Morning Cortisol)
* ตรวจฮอร์โมนอินซูลิน (Fasting Insulin)
* ตรวจเพื่อติดตามการควบคุมเบาหวาน (HbA1c)
* ตรวจระดับฮอร์โมนผู้หญิง (Estradiol)
* ตรวจระดับฮอร์โมนเพศชาย (Free Testosterone)
* ตรวจสารเริ่มต้นของฮอร์โมนเพศ (Dehydroepiandrosterone Sulphate)
* ตรวจหาระดับโปรตีนด้ามจับกับฮอร์โมนเพศ (Sex Hormone Binding Globulin)

กระบวนการรักษา ถ้าหากตรวจฮอร์โมนแล้วไม่สมดุล

แม้ตรวจพบว่า ระดับฮอร์โมนไม่สมดุล เราสามารถปรับระดับฮอร์โมนได้อย่างไม่ยากเย็นด้วยการปรับเปลี่ยนความประพฤติปฏิบัติดังต่อไปนี้

* รับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์
* หลีกเลี่ยงการรับประทานแป้ง น้ำตาล หรือของกินที่มีไขมันสูง ชนิดไขมันทรานส์ แม้กระนั้นควรจะเน้นบริโภคไขมันกรุ๊ปโอเมก้า 3-6-9
* ย้ำบริโภคเมล็ดพืช ผัก ผลไม้
* ดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 2-3 ลิตร
* พักผ่อนให้พอเพียงขั้นต่ำ 7-8 ชั่วโมงต่อวัน
* ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ 4-5 ครั้งต่ออาทิตย์ ครั้งละประมาณ 30 นาที
* หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และก็ดื่มแอลกอฮอล์
* แต่ว่าถ้าระดับฮอร์โมนผิดปกติออกจะมาก หมอบางทีอาจวินิจฉัยให้รับประทานฮอร์โมน หรือยาอื่นๆเพื่อปรับสมดุลร่างกาย ทั้งนี้ขึ้นกับดุลยพินิจของหมอ

การตรวจฮอร์โมนนับว่า มีความหมายเพื่อช่วยวินิจฉัยโรคให้แม่นเยอะขึ้นแล้วก็หาทางรักษาได้อย่างเหมาะสม แต่ หากคุณมิได้มีความผิดปกติทางร่างกายใดๆหรือเปล่าได้มีสัญญาณเตือนตามที่กล่าวมาบางทีอาจไม่มีความจำเป็นต้องตรวจระดับฮอร์โมนเลยก็ได้ เพียงแค่รักษาสุขภาพให้แข็งแรงและตรวจร่างกายรายปีอย่างสม่ำเสมอก็จะสามารถช่วยทำให้คุณสุขภาพแข็งแรง ไกลห่างโรคได้แล้ว
ขอบคุณบทความดีๆ จาก https://www.honestdocs.co/check-hormone

Tags : ฮอร์โมนเพศ, สูบบุหรี่