ความหมายของความดันโลหิตสูง
ก่อนจะรู้จักนิยามของภาวะความดันโลหิตสูง มาทำความรู้จัก "ความดันโลหิต" (blood pressure หรือ BP) กันก่อน ความดันโลหิต เป็นความดันจากเลือดแดง ซึ่งตรวจพบได้จากการหมุนเวียนของระบบเลือดภายในฝาผนังหลอดเลือด เป็นตัวบ่งบอกถึงถึงสัญญาณชีพจรว่าร่างกายกำลังทำงาน มีการถ่ายเทออกสิเจนไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกาย
ความดันโลหิตสูง จึงคือ การที่ค่าความดันในเส้นเลือดแดงมีค่าสูงขึ้นยิ่งกว่าระดับธรรมดา ซึ่งแม้ค่าความดันเลือดยังคงสูงอย่างสม่ำเสมอ และไม่ได้รับการดูแลและรักษา จะมีผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนต่อสถาพทางร่างกายได้ ดังเช่น โรคหัวใจ โรคเส้นเลือดสมอง ไตวาย เป็นต้น
ต้นเหตุของโรคความโลหิตเลือดสูง
สำหรับที่มาของการเกิดโรคความดันโลหิตสูงนั้นมีอยู่หลายกรณีด้วยกัน คือ
* มีสาเหตุจากพันธุกรรม ซึ่งโอกาสที่คนภายในครอบครัวจะเป็นโรคประเภทนี้เป็นไปได้สูงมากมาย ถ้าหากมีคนในครอบครัวเป็นโรคความดันสูงอยู่แล้ว โดยความเสี่ยงจะมากขึ้นถ้าเกิดเป็นญาติที่ใกล้ชิด
* เกิดจากโรคอ้วนหรือร่างกายมีน้ำหนักที่เกินไป เนื่องจากโรคจำพวกนี้เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เป็นโรคเบาหวาน รวมทั้งโรคเส้นเลือดต่างๆจนทำให้เกิดสภาวะตีบจากไขมันที่ไปเกาะผนังเส้นโลหิต เมื่อเกิดโรคจำพวกนี้ขึ้นในร่างกาย จะมีผลให้กำเนิดโรคความดันโลหิตสูงตามมาได้ง่าย
* เกิดขึ้นจากการเป็นโรคไตเรื้อรัง ด้วยเหตุว่าโรคประเภทนี้จะมีผลถึงการผลิตเอนไซม์ รวมทั้งฮอร์โมนที่มีส่วนสำหรับการควบคุมความดันเลือด
* มีสาเหตุจากการมีพฤติกรรมการสูบยาสูบ เนื่องจากในบุหรี่มีจำนวนสารพิษอยู่ในควันสูงมาก สารพิษนี้จะมีผลกระตุ้นแล้วส่งผลให้มีการเกิดการอักเสบ เกิดการตีบของเส้นโลหิตต่างๆและเส้นเลือดไต อีกทั้งยังมีผลต่อหลอดเลือดหัวใจด้วย
* มีต้นเหตุจากการดื่มสุรา เพราะว่าการดื่มสุราจะส่งผลทำให้หัวใจของมนุษย์เกิดภาวะเต้นเร็วกว่าปกติ รวมทั้งมีผลต่อการเป็นโรคภาวะความดันโลหิตสูงมากถึงราว 50% ของผู้ที่ติดเหล้า
* มีต้นเหตุมาจากการรับประทานอาหารที่มีรสเค็มเป็นประจำ เพราะเหตุว่าความเค็มที่ร่างกายได้รับในปริมาณที่มากเกินความจำเป็น มีส่วนนำมาซึ่งการก่อให้เกิดโรคความดันโลหิตสูงได้
* เกิดขึ้นจากการไม่หมั่นออกกำลังกายเพราะการไม่ออกกำลังกายจะส่งผลต่อการเป็นโรคอ้วน แล้วก็เบาหวานได้ ถ้าเผชิญกับโรคทั้งสองชนิดนี้ ก็จะก่อให้เกิดโรคความดันโลหิตสูงตามมาได้
* มีต้นเหตุมาจากผลกระทบของการทานยา ตัวอย่างเช่น การทานยาที่อยู่ในกลุ่มสเตียรอยด์
สิ่งที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงของความดันโลหิตสูง
ปัจจัยดังนี้สามารถที่จะเพิ่มความเสี่ยงที่จะกระตุ้นให้เกิดภาวะความดันโลหิตสูงได้
* อายุ: ความเสี่ยงจะมากขึ้นเรื่อยๆตามอายุ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเพศชายที่อายุมากกว่า 45 ปีรวมทั้งสตรีที่แก่กว่า 65 ปี
* เชื้อชาติแอฟริกัน - อเมริกัน: พบว่ามีความเสี่ยงสำหรับเพื่อการเกิดโรคเร็วกว่าแล้วก็รุนแรงกว่า และถ้าหากเกิดภาวะแทรกซ้อนจะอันตรายกว่ามากมาย
* ประวัติครอบครัว: ความดันโลหิตสูงมีลัษณะทิศทางที่จะสืบทอดทางพันธุกรรมได้
* ความอ้วน: โดยยิ่งไปกว่านั้นการอ้วนอ้วน นำไปสู่เส้นโลหิตตีบแคบ และทำให้ค่าภาวะความดันโลหิตสูงขึ้นได้
* ความประพฤตินั่งๆนอนๆ: การที่ร่างกายอืดอาดยืดยาด มิได้ออกกำลังกาย มักมีส่วนเกี่ยวข้องกับโรคอ้วน เบาหวานประเภทที่ 2 แล้วก็อัตราการเต้นของหัวใจที่มากขึ้น ซึ่งทำให้หัวใจจำเป็นต้องทำงานมากขึ้น
* การสูบบุหรี่แล้วก็ผู้ที่ได้รับควันบุหรี่: สารเคมีในบุหรี่สามารถทำลายผนังเส้นเลือดแดงได้ ซึ่งทำให้หลอดเลือดตีบแคบลง นำไปสู่ความดันเลือดที่สูงขึ้น
* การเลือกทานอาหาร: ของกินบางชนิดสามารถที่จะเพิ่มความเสี่ยงต่อความดันโลหิตสูงได้ เช่น
* อาหารที่มีเกลือโซเดียมสูง ทำให้ร่างกายดูดซับน้ำเข้าไปมากมายและเกิดภาวะความดันโลหิตสูงชั่วคราว
* อาหารที่มีโพแทสเซียมไม่เพียงพอ ทำให้ไม่สามารถที่จะรักษาระดับของโซเดียมในเซลล์ได้ นำมาซึ่งสภาวะโซเดียมเกินในเลือด
* วิตามินดี การกินอาหารที่มีวิตามินดีน้อยไปอาจเพิ่มการเสี่ยงต่อความดันโลหิตสูง
* การดื่มแอลกอฮอล์ ในจำนวนที่มากกว่า 170 มิลลิลิตรสำหรับเพศชาย และ 85 มล.สำหรับหญิง
* ความเครียด: กระตุ้นแล้วส่งผลให้มีการเกิดภาวะความดันโลหิตสูงชั่วคราวได้
* โรคเรื้อรัง: อาทิเช่น โรคไตเรื้อรัง ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับหรือโรคเบาหวาน
* การมีครรภ์
* การกินยาเม็ดคุมกำเนิด
จะทราบได้อย่างไรว่ามีภาวะความดันโลหิตสูง?
วิธีเดียวที่จะทราบถึงภาวะความดันโลหิตสูง คือการวัดระดับความดันโลหิตเพียงแค่นั้น การตรวจวัดที่นิยมกันทั่วไปเป็นการวัดความดันด้วย Stethoscope (เสต็ธโทสโคป) แล้วก็เครื่องความดันรัดแขน (Blood Pressure Cuff) โดยข้าราชการจะนำแผ่นวัดมาพันรัดรอบแขนของคนตรวจในท่านั่ง แล้วต่อจากนั้นจะวัดความดันโดยใช้ เกจวัดความดัน (Pressure-measuring Gauge)
เพราะว่าความดันเลือดจะไม่คงจะระดับตลอดทั้งวัน หมอจึงจำต้องกระทำการตรวจวัดความดัน 2-3 ครั้งเพื่อยืนยันผลของการตรวจ ในบางครั้งแพทย์ต้องทำการวัดความดันที่แขนทั้งสองข้างเพื่อเปรียบเทียบต่างระดับความดัน
วิธีการป้องกันโรคความดันโลหิตสูง
ในส่วนของวิธีการปกป้องเพื่อไม่ให้เป็นโรคความดันเลือดสูงสามารถทำเป็นโดยการหมั่นกินอาหารที่เป็นประโยชน์ และดูแลตนเองดังนี้
* ทานอาหารที่ให้ท่านค่าสารอาหารที่ครบอีกทั้ง 5 กลุ่มวันแล้ววันเล่า โดยกินอาหารแต่ละกลุ่มในจำนวนที่สมควร ไม่ทำให้สุขภาพร่างกายเกิดภาวะอ้วน หรือมีน้ำหนักที่เกินเกณฑ์ รวมทั้งควรจะจัดแจงของกินประเภทที่ให้ไขมัน แป้ง น้ำตาล แล้วก็ของกินรสชาติเค็มทิ้งไป โดยเพิ่มปริมาณของผักแล้วก็ผลไม้จำพวกที่ไม่หวานมากมายแทน
* ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
* ให้ร่างกายมีเวลาพักผ่อนที่พอเพียง รวมถึงการหมั่นทำให้จิตใจสงบรวมทั้งมีสติสัมปชัญญะยิ่งขึ้น
* หมั่นตรวจร่างกายประจำปี เนื่องจากว่าการตรวจค้นโรคความดันโลหิตสูงนั้น สามารถตรวจได้ตั้งแต่อายุ 18-20 ปี เมื่อมีโอกาสในการเสี่ยงกับโรคดังที่กล่าวถึงมาแล้วจะได้สามารถจัดการได้ทัน โดยการปรึกษาจากแพทย์
ขอบคุณบทความดีๆ จาก https://www.honestdocs.co/high-blood-pressure
Tags : ความดันโลหิตสูง, โรคหลอดเลือด